De spaarrente stijgt langzaam, daalt hiermee ook de bankwinst?
Graaien over de rug van spaarders, dat was het verwijt dat de grote banken drie maanden terug kregen toen bleek dat hun kwartaalwinsten waren verdubbeld.
Bankiers reageerden opgelucht omdat de winst weer op het niveau zat van voor de negatieve rente bij de Europese Centrale Bank, maar spaarders waren verontwaardigd dat zij nog steeds maar 0,75 procent rente kregen. "Het komt er plat gezegd op neer: we naaien de klanten, dat doen we", vatte journalist Jort Kelder bij WNL op Zondag de uitleg van een topbankier samen.
De storm brak direct los in Den Haag, waar Kamerleden riepen om een wettelijke minimumspaarrente, het koppelen van de spaarrente aan de ECB-rente, meer concurrentie, eenvoudiger overstappen, een winstbelasting en het belasten van de inkoop van eigen aandelen.
Nadat demissionair minister Kaag van Financiën had beloofd nog eens "in gesprek te gaan" met banken over de spaarrente en de hoge winsten, drukte de Tweede Kamer een extra bankenbelasting door. De zes grotere banken moeten in 2025 samen 150 miljoen euro naar de schatkist overmaken, bovenop de 470 miljoen euro die de banken sinds de kredietcrisis al jaarlijks betalen.
Hoogste rente in 10 jaar
Die extra bankbelasting moet nog ingaan, maar drie maanden na alle ophef ziet de wereld er voor spaarders al heel anders uit. Met gemiddeld 2,24 procent staat de rente op een vrij opneembare spaarrekening op het hoogste punt in tien jaar tijd, constateert de vergelijkingssite Geld.nl.
Volgens de site wordt er momenteel zelfs gestreden om Nederlandse spaarders. Zo lokken banken uit Malta, België en Zweden de Nederlandse spaarders met een rente van meer dan 3 procent.
Grote Nederlandse banken hebben de achtervolging ondertussen ingezet. Sinds de publicatie van de vorige kwartaalcijfers is bij ING en ABN Amro de spaarrente verdubbeld, naar 1,5 procent. Rabobank en SNS schuiven met 1,7 procent steeds dichter naar de 2 procent.
Op spaarrekeningen waar de inleg drie tot vijf jaar vaststaat, bieden de buitenlandse prijsvechters al rentes van 4 procent of meer aan. Nederlandse banken zitten bij deze deposito's op ongeveer 2,6 procent.
Om het gat met de rente op vrij opneembare spaarrekeningen te verkleinen, lanceerde Rabobank een soort tussenvorm. Op een zogenoemde TijdslotSparen-rekening kan het spaargeld na 90 dagen vrij worden opgenomen of aangevuld voor een rente van 2,25 procent.
Gisteren werd duidelijk dat de Autoriteit Consument & Markt gaat onderzoeken of er eigenlijk wel voldoende concurrentie op de Nederlandse spaarmarkt is.
Spaargeld op betaalrekening
Morgen komt ING opnieuw met kwartaalcijfers en ABN Amro volgt over een week. Uit die nieuwe cijfers moet niet alleen naar voren komen of de winsten wat zijn gematigd door de verhoogde spaarrente, ook moet blijken of spaarders zelf in actie zijn gekomen. Niet alleen door over te stappen naar een concurrent met een hogere rente, maar vooral door hun geld simpelweg op een spaarrekening bij hun eigen bank te zetten.
Want dat deden ze de eerste zes maanden van dit jaar amper, legde financieel directeur Bas Brouwers drie maanden terug uit, bij de winstverdubbeling van de Rabobank. "Klanten maken nog maar mondjesmaat geld over van hun betaalrekening naar hun spaarrekening", zag hij in de boeken.
Hij denkt dat spaarders zo gewend waren geraakt aan het jarenlang zo goed als geen rente ontvangen, dat ze het geld maar op hun renteloze betaalrekening lieten staan.
Volgens cijfers van De Nederlandsche Bank hadden de ruim acht miljoen Nederlandse huishoudens in september 2023 opgeteld 449 miljard euro op de spaarrekening staan. Dat is gemiddeld 54.000 euro per huishouden. Het spaartegoed van een doorsnee huishouden ligt veel lager, zegt het CBS, meestal rond de 18.000 euro.
