Veel vraag bij scholen naar lespakket over vapen

• Annemijn Weijs

  redacteur Binnenland

Een lespakket om vapen bij jongeren tegen te gaan blijkt een succes op scholen. In slechts een paar weken tijd is het bijna 3000 keer gedownload door docenten. Daarnaast zijn er ruim 350 gastlessen van artsen aangevraagd.

Het lespakket Vapen #jouwkeuze is ontwikkeld door artsen die zich grote zorgen maken over de populariteit van de elektronische sigaretten bij jongeren. Ze willen de scholieren wijzen op de gevaren van vapen en gaan langs scholen om jongeren te waarschuwen.

En die behoefte is er, blijkt op deze school:

Longpatholoog Danielle Cohen en longarts Frank Borm van het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC), de ontwikkelaars van het pakket, zien dagelijks de gevolgen van roken in hun werk. "We willen dat jongeren zich bewust worden van het feit dat ze slachtoffer zijn van een dodelijke en sluwe industrie", zegt Borm. "We willen hen uitrusten met keiharde feiten over vapen, zodat ze straks sterk genoeg staan om nee te zeggen."

De elektrische sigaret is populair onder jongeren. Eén op de vijf jongeren tussen 12 en 25 jaar heeft het afgelopen jaar gevapet. Leraren zien dat dit aantal in sommige klassen nog vele malen hoger ligt. Er wordt stiekem gebruikt op het toilet of zelfs in de klas en dat terwijl de e-sigaretten niet aan minderjarigen mogen worden verkocht.

Veel jongeren zien vapen als onschuldig. Vooral de wegwerp-vape is populair: die heeft leuke kleurtjes en lekkere smaakjes als drop, suikerspin of mojito. "Wat ze vaak niet weten, is dat er in één vape net zoveel nicotine zit als een tot twee pakjes sigaretten, dat jongeren dus héél snel verslaafd raken", zegt longpatholoog Danielle Cohen. "En dat deze verslaving grote gevolgen heeft voor de hersenontwikkeling van jongeren, die onomkeerbaar zijn."

Dat heeft onder meer te maken met het nicotinezout dat in vapes zit. Dat is een vorm van nicotine die geen scherpe smaak in de keel geeft en extra snel in de hersenen komt. Daardoor raken tieners snel en ongemerkt verslaafd aan nicotine, wat weer kan leiden tot angst- en concentratiestoornissen. Ook blijkt uit onderzoek van het Trimbos Instituut dat een groot deel van de jongeren die vapen, ook gewone sigaretten rookt, met alle gezondheidsproblemen van dien.

Per 1 januari smaakjes verboden

Als artsen zijn Borm en Cohen dagelijks bezig met methoden om longkanker vast te stellen en te behandelen. Maar beter is het om longkanker te voorkomen. "Het antwoord is simpel", zegt Borm. "Tabak en e-sigaretten/vapes moeten de wereld uit. Maar op dit moment worden jongeren gezien als de 'vervangers' van oudere rokers. Deze cyclus moet doorbroken worden."

Per 1 januari mogen vapes met een smaakje niet meer worden verkocht. Op deze manier moeten e-sigaretten minder aantrekkelijk worden voor jongeren.