Zzp'en naast je vaste baan steeds normaler
Een aantal maanden zzp'en, dan weer even in loondienst of het allebei tegelijkertijd doen: arbeidsrelaties worden steeds meer "fluïde", stellen analisten van ABN Amro in een rapport. Vooral een baan als werknemer en een bijbaan als zzp'er is de laatste jaren in opkomst.
De krappe arbeidsmarkt leidt ertoe dat de positie van werknemers zeer goed is. "Werknemers hebben meer keuze en dus ook meer onderhandelingsmacht", zegt Mario Bersem, sectoreconoom bij ABN Amro. "Zij kunnen hun werk daardoor met meer autonomie en variatie invullen."
Een van de belangrijkste redenen om meerdere dingen te combineren is de afwisseling. Zoals voor Suzanne Oortman Gerlings, die na jarenlang in loondienst elf jaar geleden besloot voor zichzelf te beginnen. Naast haar werk als gemeenteraadslid geeft ze senioren, die vaak op hoge leeftijd zijn, financieel advies.
"Het is mooi werk, maar het zijn ook zware gesprekken omdat voor veel mensen het einde van hun leven nadert", zegt Oortman Gerlings. "Daarom ben ik op zoek gegaan naar iets wat meer vrolijkheid brengt." Die vrolijkheid vindt ze in de jonge generatie: ze loopt nu stage als docent Frans op een gymnasium, om uiteindelijk als zij-instromer aan de slag te kunnen in het onderwijs.
"De combinatie van senioren en jongeren vind ik heel leuk", zegt ze. "Als ik klaar ben, wil ik voor de helft zzp'en en de andere helft weer in loondienst werken. Het fijne is dat ik dan straks ook nog tien jaar pensioen opbouw."
De financiën spelen bij meer mensen een rol, bijvoorbeeld omdat de sprong naar het volledig ondernemen nog net te groot is. Zo werkt Eva van Hulten drie dagen per week in loondienst in de gehandicaptenzorg, waarbij ze zorgmedewerkers helpt technologieën te gebruiken.
"Ik vind werken met mensen leuk, maar het is uiteindelijk niet de baan die ik voor ogen heb. Ik doe het dus vooral om de rekeningen te betalen." Haar echte doel ligt bij de totaal andere werkzaamheden die ze als zzp'er doet: ze is vegan chef, organiseert retraites en is model. Hoewel de zaken goed gaan, is de stap naar volledig zzp'en nog iets te spannend.
"Ik vind het fijner om er geleidelijk naartoe te werken", zegt Van Hulten. "Maar dat punt heb ik veel sneller bereikt dan ik dacht, want ik denk dat ik volgend jaar genoeg inkomsten uit mijn bedrijf heb om die stap te maken."
Even telefoontje aannemen
Voor werkgevers vergt de "fluïde" arbeidsrelatie ook wat aanpassing. Zoals bij Rube van Tienen, die zelfstandig presentatietrainer en podiumkunstenaar is. Hij besloot een paar jaar geleden voor de afwisseling voor een paar dagen per week in loondienst te gaan bij Nextens, een bedrijf dat software ontwikkelt voor de belastingaangifte.
Van Tienen liet in het contract opnemen dat hij, naast zijn baan, mag blijven zzp'en. De constructie werkt volgens hem goed. "Dat is ook omdat ik van mijn werkgever alle vrijheid en het vertrouwen krijg", zegt hij. "Het is bijvoorbeeld geen probleem als ik tijdens werk even een telefoontje aanneem voor mijn eigen bedrijf of als ik werkdagen omwissel als ik een mooie klus heb."
Greep op inkomen
Ook in de zorg, waar vaak veel kleine contracten zijn, is het zzp'en naast het werk steeds normaler geworden. Bij De Nederlandse Zorg Bemiddelaar, een bedrijf dat zzp'ers koppelt aan vooral ouderenzorgorganisaties, is naar schatting een kwart van alle zzp'ers tegelijkertijd ook nog ergens in loondienst.
"Wij zien dat de zzp'ers wel beide banen in de zorgbranche doen en niet daarbuiten. Ze maken die combinatie vooral om meer greep te hebben op hun inkomen en hun rooster", zegt Laura van Loon van De Nederlandse Zorg Bemiddelaar. "Daarnaast zie je zorgmedewerkers met een kantoorbaan voor de variatie ook in de zorg zelf zzp'en. Zo kunnen ze ook hun BIG-registratie behouden."
Overigens is het fluïde werken niet voor iedereen alleen maar voor de eigen ontwikkeling en variatie: ruim 13 procent van de ondervraagden in de Nationale Arbeidsmarktenquête zegt zonder het extra werk niet te kunnen rondkomen.