Rechtse econoom blikvanger bij belangrijkste verkiezingen in jaren in Argentinië
Argentinië gaat vandaag naar de stembus om een nieuwe president te kiezen. Het worden wel de belangrijkste verkiezingen in jaren genoemd.
Het Zuid-Amerikaanse land met 45 miljoen inwoners zit in een diepe economische crisis. De inflatie is opgelopen tot 140 procent op jaarbasis en 40 procent van de Argentijnen leeft in armoede. Veel mensen hebben er genoeg van dat Argentinië, dat de afgelopen tien jaar al zeker zes keer in een grote recessie terechtkwam, steeds verder wegglijdt. Ze willen verandering.
Het belangrijkste thema deze verkiezingen is de economie. De linkse regering van president Alberto Fernández geeft veel meer uit dan dat er binnenkomt. Door het bijdrukken van geld is de inflatie steeds verder opgelopen. En dan is er nog de drukkende IMF-lening die het land afsloot in 2018: een lening van 44 miljard dollar waarvoor in ruil flink bezuinigd moet worden op overheidssubsidies.
Sinds de pandemie en de aanhoudende droogte van afgelopen jaar, waardoor sojaoogsten mislukten, gaat het verder bergafwaarts. Veel Argentijnen vertrouwen de traditionele politieke partijen niet meer. Zowel links als rechts, die tussen 2015 en 2019 afwisselend regeerden, heeft er in hun ogen een puinhoop van gemaakt.
Politieke nieuwkomer
Een van de kandidaten die van de grote onvrede kan profiteren en een grote kans maakt om deze verkiezingen te winnen, is de politieke nieuwkomer en uiterst rechtse kandidaat Javier Milei (52). Hij is econoom en zit sinds 2021 in de nationale politiek met de partij La Libertad Avanza. Hij is een anti-establishmentkandidaat, iemand die niet uit de traditionele partijen voortkomt en voor radicale vrijheid en verandering zegt te staan.
De kettingzaag moet erin, roept Milei. Daarmee bedoelt hij dat er rigoureus gesneden moet worden in het geldverslindende overheidsapparaat. Zo heeft Milei al voorspeld dat een groot aantal ministeries wordt opgeheven als hij aan de macht komt. En ook de Centrale Bank wil hij opdoeken. Milei wil verder af van de lokale munteenheid de peso en wil in plaats daarvan de dollar invoeren.
Javier Milei voerde, soms met kettingzaag in de hand, een harde campagne om de in zijn ogen rotte instituties van Argentinië te slopen:
Hij wordt wat betreft zijn ultrarechtse ideeën wel vergeleken met de Amerikaanse oud-president Trump en de oud-president van Brazilië, Bolsonaro. Net als zij is Milei een populist. Ook deelt hij bepaalde ideeën met deze leiders, bijvoorbeeld het versoepelen van de wapenwetgeving en het verbieden van abortus. Net als Trump en Bolsonaro ziet Milei links als een groot gevaar.
Toch heeft Milei ook tegenstrijdige ideeën die niet in het profiel van ultrarechts passen. Zo is hij bijvoorbeeld voor legalisering van softdrugs en staat hij tolerant tegenover de lhbti-beweging en genderthematiek. Verder heeft heeft ook een aantal zeer extreme ideeën. Zo wil hij bijvoorbeeld de handel in organen legaliseren.
Bij de voorverkiezingen in augustus won Milei met 30 procent van de stemmen en kwam hij als de grote verrassing bovendrijven. Vooral onder jongeren is hij populair. Velen van hen hebben Argentinië alleen maar als land in crisis meegemaakt. Ze willen een radicale verandering. Zijn rockster-imago en de gelikte TikTok-filmpjes hebben zijn populariteit onder jonge kiezers vergroot.
Tegenkandidaten uit traditionele hoek
De andere twee kandidaten die bij deze verkiezingen een rol spelen, komen uit de meer traditionele politieke partijen van Argentinië. Sergio Massa (51) is de huidige minister Economische Zaken. Hij staat bekend als een pragmatische leider en iemand die goed kan onderhandelen. Hoewel hij aan een linkse partij is verbonden, is Massa meer iemand die op de rechterflank binnen de partij fungeert.
Hoewel veel Argentijnen teleurgesteld zijn in de huidige regering lijkt Massa als persoon nog wel op wat vertrouwen van de Argentijnen te kunnen rekenen. Hij verving de vorige minister van Economische Zaken en hij belooft meer te investeren in werkgelegenheid, mocht hij president worden.
Ten slotte is er Patricia Bullrich (67). Ze is oud-minister van Veiligheid onder de rechtse oud-president Mauricio Macri. Behalve de economie is ook veiligheid een belangrijk verkiezingsthema. Bullrich belooft de criminaliteit hard aan te pakken. Ze is van plan ultramoderne gevangenissen te bouwen waar drugscriminelen in moeten worden opgesloten en ze wil het veiligheidsapparaat uitbreiden en pleit voor meer politie op straat.
De Argentijnen kunnen vandaag stemmen tussen 08.00 uur 's ochtends en 18.00 uur 's avonds. Om te winnen moet een kandidaat 45 procent van de stemmen behalen, of 40 procent met een voorsprong van 10 procentpunten. Als niemand dit haalt komt er een tweede ronde op 19 november. Dan gaat de strijd tussen de twee kandidaten met de hoogste score.