Reiziger merkt ook in stads- en streekvervoer personeelstekort
Minder bussen en trams, nachtdiensten die sneuvelen, hulp van touringcars en incidenteel zelfs een hele dag geen trein. Nu meer thuiswerkers terugkeren naar hun werk begint het landelijke personeelstekort het stads- en streekvervoer steeds vaker op te breken. Vervoerders puzzelen zich suf om te zorgen dat er in ieder geval gereden kan worden.
Zo stonden reizigers op het traject tussen Oldenzaal, Hengelo en Zutphen vorige week zaterdag een hele dag tevergeefs te wachten op de trein. Die reed niet omdat vervoerder Keolis de dienstregeling niet rond kreeg. Een unicum, klinkt het na een rondgang van de NOS onder alle stads- en streekvervoerders.
Wel is het door de personeelsproblemen overal puzzelen en soms moeten er harde keuzes worden gemaakt. Bij de ene vervoerder is dat incidenteel op een dag met te veel zieken, bij de andere moet dat inmiddels structureel. Regionale vervoerders zeggen ongeveer 10 procent minder bussen en trams te rijden dan voor corona.
Nachtbus geschrapt
Zo is in Den Haag in het weekend de nachtbus geschrapt vanwege het personeelstekort bij HTM. Verder rijdt de vervoerder op enkele lijnen minder vaak, laat een woordvoerder weten. Hierbij wordt gekozen voor ingrijpen op plekken waar de minste reizigers er last van hebben. "Het aantal reizigers dat de nachtbus gebruikt is circa 1 procent van het totaalaantal reizigers tijdens de reguliere dienstregeling."
Arriva zegt nergens in het land nog structureel het mes in lijnen te hoeven zetten, maar stelt wel dat "hier en daar" ritten uitvallen. "We proberen er altijd een mouw aan te passen als een dienst niet ingevuld kan worden door bijvoorbeeld ziekte."
Wel erkent Arriva dat reizigers dit merken. "Als een fabriek een dag geen koekjes kan bakken door een personeelstekort dan is dat vervelend. Maar in het ov hebben heel veel mensen daar direct last van", legt een woordvoerder uit.
In de jacht op nieuwe bestuurders is het soms concurreren, ervaart Arriva. "Het opleiden van machinisten duurt een jaar. Maar eerder dit jaar stapten in Limburg machinisten over naar NS, omdat ze daar door een nieuwe cao 10 procent meer konden verdienen. Nu wij ook een nieuwe cao hebben gebeurt dat gelukkig niet meer."
Zomerdiensten
Ook Transdev, moederbedrijf van onder meer Connexxion, Breng en Hermes, rijdt op veel plekken noodgedwongen minder bussen. Bijvoorbeeld in de Zaanstreek. "Daar verlengen we de zomerdienstregeling", zegt een woordvoerder. "In de spits rijden twee in plaats van drie bussen per uur op een lijn."
In het drukke Amsterdam voelt het GVB het chronische tekort aan medewerkers. "Ongeplande uitval is het vervelendst voor reizigers en bestuurders", stelt een woordvoerder. "Om de dienstregeling betrouwbaar en robuust uit te voeren, kiezen we er soms voor om op sommige lijnen iets minder frequent te rijden."
Ook de busdiensten van het GVB rijden minder vaak. Soms roept de Amsterdamse vervoerder zelfs de hulp in van touringcarbedrijf Jan de Wit als gratis overstapoptie. In een aangepast vervoersplan wil het GVB volgend jaar de trams 14 en 24 en buslijnen 41, 43 en 65 inkorten. Om dat op te vangen gaat onder meer de Noord-Zuidlijn twaalf keer per uur rijden, in plaats van de huidige acht.
EBS schaalde door een tekort aan chauffeurs de busdiensten in Purmerend en Volendam af van acht of tien naar nog maar vier keer per uur. Dit gebeurt volgens een woordvoerder pas als een normale dienstregeling écht niet meer lukt. "Er gaat dan al een periode aan vooraf met rituitval. Het verschilt per regio, maar we zien dat ondanks de afgeschaalde dienstregeling nog steeds te veel diensten open blijven staan en er dus busritten uitvallen."
Slim snijden
Gemeenten en provincies zitten in hun maag met de personeelstekorten in het ov. "Schrappen is het laatste middel waar de vervoerder naar mag grijpen, maar soms helaas onvermijdelijk", laat een woordvoerder van gedeputeerde Frederik Zevenbergen van Zuid-Holland weten. "Als dit onverhoopt toch aan de orde is dan wil de provincie dat zo slim mogelijk gesneden wordt."
Dat betekent dat er alleen minder gereden mag worden op lijnen waar toch al vaak een bus stopt. "Lijnen met een halfuurs- en een uursdienst moeten zoveel mogelijk met deze frequentie blijven rijden."
Campagnes
Om nieuwe medewerkers te werven voeren bedrijven nu speciale campagnes. Zo heeft Transdev 'Ik bestuur de bus'-dagen, houdt Arriva zogeheten Raildagen en benadert het GVB studenten en zij-instromers.
