BRICS-landen praten over uitbreiding, belangen lopen uiteen
Leiders van de BRICS-landen, het samenwerkingsverband van Brazilië, Rusland, India, China en Zuid-Afrika, komen vanaf vandaag samen in Zuid-Afrika. Meer dan dertig andere landen nemen ook deel en willen zich aansluiten bij de organisatie. Toch heeft vooral India ook bezwaren en ook op andere vlakken zijn er verschillende belangen. Een overzicht van de belangrijkste landen:
Brazilië
Het grootste land van Zuid-Amerika is voorstander van een groot samenwerkingsverband en hoopt met een zogenoemd 'BRICS-plus' een tegenhanger te vormen voor de G7, waarin vooral rijke, westerse landen zitten: Canada, Duitsland, Frankrijk, Italië, Japan, het Verenigd Koninkrijk en de Verenigde Staten. President Lula vindt de G7 inmiddels een achterhaalde club, die geen recht meer doet aan de verhoudingen in de wereld. Ook hoopt hij te praten over een alternatief voor het Internationaal Monetair Fonds (IMF) dat in zijn ogen eraan bijdraagt dat "landen zinken". Daarbij is een munt die op termijn zou kunnen concurreren met de dollar ook een onderwerp van gesprek.
Rusland
Grote afwezige op de top is president Poetin. Tegen hem loopt een arrestatiebevel dat is uitgevaardigd door het Internationaal Strafhof vanwege oorlogsmisdaden. In zijn plaats is buitenlandminister Lavrov gestuurd, maar Poetin is wel via een videoverbinding aanwezig bij de overleggen. De relatie van Rusland met veel landen is sinds de oorlog in Oekraïne bekoeld, dus het land is er alles aan gelegen om te laten zien dat het nog bondgenoten heeft. Ook Rusland is voor uitbreiding van BRICS en zal er vrijwel zeker op aandringen dat Belarus, een trouwe bondgenoot in onder meer de oorlog, als lid wordt aanvaard.
India
Uit New Delhi klinkt de grootste kritiek op uitbreiding. India vreest dat de opname van landen die intensief samenwerken met China de eigen invloed binnen BRICS zal verzwakken. China en India strijden om invloed in de eigen regio en hebben een gespannen relatie. Toch is India niet tegen elke nieuwe samenwerking; het land is er voor dat opkomende landen en ontwikkelingslanden intensiever gaan samenwerken. Groot verschil tussen India en andere kernleden Rusland en China: India heeft een goede band met de Verenigde Staten en zal dus niet instemmen met een verklaring waarbij (te) grote kritiek op de VS wordt geleverd.
China
China is de grootste voorstander van een uitbreiding van de BRICS-groep. Het land zegt "een eerlijke wereldorde" voor te staan. In de praktijk betekent dat onder meer dat Peking hoopt zijn invloed in de wereld te vergroten, ten koste van de Verenigde Staten. Het is pas de tweede keer dit jaar dat president Xi een reis naar het buitenland maakt. Het toont hoe belangrijk deze ontmoeting voor China is. Het land zal ook de band met Zuid-Afrika willen versterken. Op economisch vlak is Zuid-Afrika al een zeer belangrijke partner. Zo gaat 12 procent van alle export in Zuid-Afrika naar China en komt ruim 23 procent van alle producten die het land invoert uit China.
Zuid-Afrika
De gastheer onderhoudt goede banden met Rusland en de Verenigde Staten en zal dus net als India niet snel akkoord gaan met verklaringen die gericht zijn tegen de VS. Het land is voor een grote BRICS-groep en nodigde tientallen Afrikaanse leiders uit, zodat het Afrikaanse belang beter wordt behartigd. Zuid-Afrika wil net als onder meer Brazilië de mogelijkheid verkennen om een eigen munteenheid in het leven te roepen die een alternatief kan zijn voor de dominante dollar.
Ongeveer veertig landen hebben gezegd dat ze interesse hebben in toetreding tot de BRICS-groep, zei de Zuid-Afrikaanse minister van Buitenlandse Zaken Naledi Pandor. Daarvan zijn er 23 die concrete belangstelling hebben, stelt hij. Dat zijn onder meer Argentinië, Saudi-Arabië, de Verenigde Arabische Emiraten en Thailand. De komende dagen moet meer duidelijk worden over de toekomst van de BRICS-groep.
