Krimp Schiphol mag toch doorgaan, oordeelt gerechtshof

De krimp van Schiphol naar 460.000 vliegbewegingen per jaar mag toch doorgaan. Het gerechtshof in Amsterdam heeft in hoger beroep geoordeeld in het voordeel van de Staat. Die stond in de rechtszaal tegenover luchtvaartmaatschappijen die de krimp wilden voorkomen.

In april oordeelde de rechter nog dat de krimp niet mocht doorgaan omdat het kabinet niet de juiste stappen had doorlopen. Minister Harbers van Infrastructuur en Waterstaat ging daartegen in beroep omdat de uitspraak volgens hem niet in het belang van omwonenden van Schiphol was. Nu hij gelijk heeft gekregen, is het eerdere vonnis van de rechter van tafel.

Krimp in twee stappen

Nu mogen er jaarlijks nog 500.000 vluchten landen en vertrekken op Schiphol per jaar. Het kabinet wilde dat terugbrengen naar 460.000 per jaar vanwege geluidshinder voor omwonenden. Geluidsnormen worden al jarenlang overschreden, maar dat werd een tijd gedoogd.

Vorig jaar zei het kabinet te willen stoppen met gedogen. En als de bestaande geluidsnormen worden gehandhaafd, blijft er nog maar ruimte over voor 460.000 vluchten per jaar.

Luchtvaartmaatschappijen startten daarop een kort geding tegen de staat. Met succes. De rechter bepaalde afgelopen voorjaar dat de Staat niet zomaar beperkingen mag opleggen. Volgens Europese regels zijn er procedures die doorlopen moeten worden wanneer een luchthaven krimpt. Inspraak van verschillende partijen, bijvoorbeeld. Die procedures waren niet gevolgd dus mocht de krimp niet doorgaan, oordeelde de rechter.

Het hof zegt vandaag echter dat die procedure in dit geval niet doorlopen hoeft te worden omdat er vanwege de overschrijding van de geluidsnormen de afgelopen jaren in feite sprake was van een illegale situatie.

'Opgelucht adem'

"De vlag kan uit", zegt Jan Boomhouwer van Stichting Recht op Bescherming tegen Vliegtuighinder. Die stichting, waarin omwonenden zijn verenigd, nam deel aan de rechtszaak aan de kant van de Staat. "Iedereen haalt opgelucht adem dat de knikker eindelijk in het gaatje rolt. Elke keer was het afwachten, met het kort geding ging het toch de verkeerde kant op. Dat is nu hersteld", zegt hij.

Boomhouwer vindt het belangrijk dat het hof heeft gezegd dat de procedure niet gevolgd had hoeven worden omdat er jarenlang een illegale situatie heeft bestaan. "Als je wil gaan handhaven hoef je niet eerst Europese regels te volgen. Handhaven is gewoon wat je in een democratische rechtsstaat moet doen."

KLM, dat in eerste instantie het kort geding tegen de staat had aangespannen met andere luchtvaartmaatschappijen, is teleurgesteld in de uitspraak. "KLM blijft in samenspraak zoeken naar de beste manier om het aantal mensen dat hinder ondervindt van vliegtuiggeluid terug te dringen", zegt het bedrijf. "We zijn ervan overtuigd dat we met onze maatregelen minder geluid en CO2 kunnen realiseren mét behoud van het netwerk." De luchtvaartmaatschappij wil dat bereiken met schonere en stillere vliegtuigen, niet door minder te vliegen.

Balans

Minister Harbers vindt de uitspraak van vandaag een goede eerste stap om de balans tussen luchtvaart en economie aan de ene kant en omwonenden aan de andere kant te herstellen. "Het betekent dat we door kunnen met de regelingen die we hebben ontworpen. Maar er zijn nog wel heel veel stappen te zetten."

Het duurt nog even voordat de plannen gerealiseerd worden. November, zoals eerst het plan was, is niet meer haalbaar. Op z'n vroegst mag de minister het krimpplan na maart volgend jaar uitvoeren.

Uiteindelijk wil het kabinet dat Schiphol gaat krimpen naar 440.000 vliegbewegingen per jaar. De uitspraak van vandaag gaat niet over die uiteindelijke krimpplannen. Voor die krimp doorloopt het kabinet overigens wel de Europese procedure. Vorige maand hebben 173 partijen hun zienswijze ingediend bij een consultatieprocedure hierover.

KLM zegt de uitspraak te bestuderen. De luchtvaartmaatschappijen kunnen nog in cassatie gaan bij de Hoge Raad, de hoogste rechter van Nederland.