Neutrale partij moet wielrennen veiliger maken: 'Stop met naar elkaar wijzen'
Lang wees men vooral naar elkaar in de wielerwereld, maar het lijkt er nu toch echt van te komen: het wielrennen krijgt een onafhankelijke instantie die de sport veiliger moet maken.
Vorige week dinsdag vond online een 'interne meeting' plaats met renners, wielerploegen, koersorganisatoren en de UCI, zegt Jumbo-Visma-baas Richard Plugge, waarin de plannen onder de werktitel SafeR (Safe Road Cycling) uiteen zijn gezet.
"Er komt een organisatie die aanbevelingen gaat doen om de veiligheid in het wielrennen naar een hoger plan te tillen", zegt Plugge. Momenteel zit het project in een pilotfase, per 1 januari 2024 moet de organisatie officieel aan de slag kunnen. Nog voor de start van de Tour de France zal het project worden gepresenteerd.
Urgentie
Na de dood van Gino Mäder, door een crash in de Ronde van Zwitserland vorige week vrijdag, werd de vraag hoe veilig het wielrennen eigenlijk is plots luider. Aan het SafeR-project, waarvoor de urgentie deze week nog maar eens duidelijk werd, wordt al langer gewerkt.
"We zijn bijna drie jaar geleden begonnen hieraan te trekken met een hoop mensen", zegt Plugge. Niet lang na de horrorcrash van Fabio Jakobsen in Polen in 2020.
Plugge noemt onder meer een aantal koersorganisatoren, UCI-voorzitter David Lappartient, ASO-baas Christian Prudhomme, Soudal-Quickstep-baas Patrick Lefevre en de steenrijke Britse miljoenenploeg INEOS als initiatiefnemers van het project.
Waarom het jaren duurde voordat er een plan lag? "Het is makkelijk roepen. Maar om helder te krijgen wat kan werken, en hóé dan, duurt vrij lang. Want je wilt straks wel impact maken. En daar hebben we lang over moeten nadenken en praten, want niemand heeft de wijsheid in pacht."
Voor het project keek men onder meer bij de Formule 1 en sprak met verschillende organisaties buiten het wielrennen. "Vaak ligt veel expertise buiten de wielersport. Met name het bedrijf INEOS heeft daarin een grote rol gespeeld. Daar hebben we nu een methode voor ontwikkeld die we gaan proberen uit te rollen."
Afgelopen maanden werd na een uitputtende data-analyse van allerlei ongelukken en bijna-ongelukken tijdens wielerwedstrijden duidelijk dat vijftig procent van de incidenten komt door het parcours zelf en vijftig procent door gedrag van renners, ploegwagens en motoren in de koers, legt Plugge uit.
"Dat betekent dat je misschien wel een coach moet hebben, die kijkt naar hoe we het gedrag in de koers kunnen aanpassen", zegt Plugge, die ook wijst op strenger straffen. "Consistent jureren. Als je niet over het fietspad mag fietsen, dan mag dat niet. Doe je dat wel, dan moet je daarvoor gestraft worden. Dan leren mensen het heel snel af."
Specifieke ideeën bespreekt de organisatie in de pilotfase. "Je wilt juist nu met iedereen om tafel om de beste maatregelen eerst naar voren te halen. Er zijn honderdduizend ideeën, maar we moeten ook kunnen blijven wielrennen. Het punt is juist dat we mét elkaar kijken, daar hebben we iedereen bij nodig."
Hoe die organisatie er precies uit komt te zien, wie er een centrale rol gaan spelen, is nog niet helemaal duidelijk. Dat onderzoekt SafeR komende periode verder.
"Het is zaak dat daar onafhankelijke mensen komen", zegt Plugge, die denkt dat het om zo'n twee, drie à vier personen zal gaan. "Je kunt het vergelijken moet hoe ooit de Cycling Anti-Doping Foundation (CDAF) is opgericht. Uiteindelijk is de UCI verantwoordelijk om verandering door te voeren en eventueel te bestraffen."
Ook naar de financiering wordt nog gekeken, maar aannemelijk is dat alle vier de partijen er aan zullen moeten gaan bijdragen. Zo werkt het ook bij de CDAF.
In deze fase van het project is het belangrijk om samen te werken naar een oplossing en invulling van de instantie, zegt Plugge. "Het punt is juist dat we mét elkaar kijken, daar hebben we iedereen bij nodig. We moeten stoppen met wijzen naar elkaar. Het is ons aller probleem. En we moeten met zijn allen kijken hoe we verbeteringen doorvoeren."
