Alles al gewonnen, maar via vol Thialf wil Sáblíková door tot Milaan 2026

• Joost Smedema

  redacteur NOS Sport

Trap af, tunnel door, trap op. Ontelbaar vaak heeft schaatsster Martina Sáblíková de route al afgelegd naar het middenterrein van Thialf. In een carrière die al 21 seizoenen duurt, is het een loopje van niks geworden.

Bij haar debuut in Heerenveen waren het adembenemende stappen, bijna letterlijk. De 15-jarige Sáblíková raakte in januari 2003 tijdens de EK allround overdonderd door de volgepakte tribunes. Zo erg zelfs, dat ze wilde omkeren.

"Het was heel vreemd voor me, ik had nog nooit voor veel publiek geschaatst. Toen ik de trap opliep, zag ik al die mensen en ging ik weer naar beneden. Ik dacht: dit wil ik niet. Ik was zo bang van al die mensen."

'Voor die sfeer wil je terugkomen'

Sáblíková sprak zichzelf toe en stapte toch het middenterrein op. "Ik reed alleen de 500 meter. Door een enkelblessure kon ik niet het hele toernooi rijden. Maar ik zal het nooit vergeten. Het was ongelofelijk."

Twintig jaar, twee maanden en 126 gouden medailles later loopt de 35-jarige Sáblíková ook dit weekeinde bij de WK afstanden weer door de Thialf-tunnel. Ze rijdt de 3.000 meter (donderdag) en de 5.000 meter (zondag).

Bekijk hier het programma van de WK afstanden:

Sáblíková: "Als je hier voor de eerste keer komt en je hoort dat publiek, ben je misschien bang. Maar je voelt de sfeer. Die maakt dat je keer op keer terug wil komen." Terugdenkend aan haar EK-debuut in 2003: "Toen ik daar aan de start stond, had ik nooit gedacht dat ik zo veel zou winnen."

Tien keer pakte ze een internationale allroundtitel, zestien keer won ze WK-goud op de lange afstanden en drie maal werd ze olympisch kampioen. Niet zelden na een duel met Ireen Wüst.

'Ooit wil ik ook zo goed worden'

Sáblíková: "Toen ik in 2005 mijn eerste medaille won bij de WK junioren, zag ik Ireen en Sven Kramer voor het eerst winnen. Zij werden daar wereldkampioen. Ik keek naar ze en dacht: ooit wil ik ook zo goed worden."

Aan de vooravond van haar vijftiende WK zit Sáblíková op het middenterrein van Thialf, halverwege de bochten die zijn vernoemd naar haar idolen van 2005: Kramer en Wüst.

"Ik had niet verwacht dat ik het langer vol zou houden dan zij. Het raakte me toen ze stopten en hier een groot afscheid kregen. Ik mis Ireen op het ijs."

Nog altijd medelijden

Bijna anderhalf decennium waren ze elkaars concurrent, maar hun allereerste strijd om een grote titel was misschien wel direct de beklijvendste. De EK allround van 2007 op het Italiaanse buitenijs van Collalbo. Wüst begon met een riante voorsprong aan de afsluitende vijf kilometer, maar kwam na 12,5 zware ronden een paar tienden tekort voor het goud.

Als Sáblíková terugdenkt aan die ontknoping, kijkt ze alsof het haar spijt dat ze Wüst destijds van het goud afhield. Natuurlijk is ze trots, maar ze heeft nog altijd medelijden met die treurende Wüst langs de baan.

Sáblíková: "Iedereen dacht dat Ireen zou winnen, maar ik reed een ongelofelijke vijf kilometer. Ik verbaasde iedereen, ook mezelf. Zij zat daar huilend, ik vond het zielig voor haar. Ik kom uit een klein schaatsland, voor mij was een podiumplaats al heel mooi geweest. Voor Nederlanders ligt dat anders. Daar staat veel meer prestige op het spel."

Begin en einde in Italië

Sáblíková had gedacht tegelijk met Wüst te stoppen. "Maar de Spelen van 2026 zijn in Milaan en ik ben begonnen in Turijn. De Spelen van 2006 waren mijn eerste, dus het zou mooi zijn als mijn laatste ook in Italië zijn."

"Het duurt wel nog drie jaar. Dat is best lang. En ik ben al bijna 36; dat is toch iets anders dan 25."

Als iets Sáblíková motiveert, is het wel een vol Thialf. "Ik heb echt genoten van de laatste wereldbeker vorig seizoen. Ik dacht dat ik na de Spelen niet meer zou komen, omdat ik te vermoeid was."

"Maar toen ik hoorde dat het hier vol zou zijn, wist ik: daar wil ik bij zijn. Ook vanwege het afscheid van Sven en Ireen. Er is niemand die hier niet graag wil schaatsen. Elke jonge schaatser denkt: daar wil je een keer rijden."

'Voor mezelf en een goed gevoel'

Of Sáblíková nog mee kan doen om de WK-medailles weet ze niet. In de wereldbekers liet ze zien dat het erin zit en een jaar geleden won ze nog olympisch brons op de 5.000 meter. Maar het lijkt haar niet eens heel veel uit te maken.

"Ik heb niet een speciaal doel. Ik schaats voor mezelf en een goed gevoel. Een medaille is niet onmogelijk, maar zo denk ik niet. Ik rijd om te genieten van een vol Thialf. Als het gebeurt, gebeurt het. En zo niet, dan niet."