Steun voor gewapend verzet groeit onder Palestijnen

• Nasrah Habiballah

  correspondent Israël en Palestijnse gebieden

In het oude centrum van Nablus, een Palestijnse stad op de bezette Westelijke Jordaanoever, hangt het vol met posters van jonge mannen. De meesten poseren trots met een wapen in hun hand. Het zijn omgekomen leden van een militante groep. In de hele stad worden ze als helden geëerd.

De militante groep in Nablus noemt zichzelf de Leeuwenkuil. De leden gaan de strijd aan met het Israëlische leger en de nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever. En de Leeuwenkuil is niet de enige gewapende groep die dat doet. Verspreid over de Westelijke Jordaanoever zijn er meer en ze krijgen steeds meer steun vanuit de bevolking.

Palestijnse militanten plegen geregeld aanslagen. Israël benadrukt dan ook dat de militanten terroristen zijn. Vorige week nog kwamen bij een aanslag bij een synagoge in Oost-Jeruzalem zeven Israëliërs om het leven. De Palestijnse dader had het vuur geopend bij het gebedshuis. Het Israëlische leger doet geregeld invallen, die volgens de autoriteiten nodig zijn om terroristische aanslagen te voorkomen.

Kettinkjes

Bij de kapper, in koffiehuizen en op haast elke hoek van de straat in Nablus zijn foto's van de omgekomen militanten te zien. Op de markt verkopen ze kettinkjes met hangers waarop leden van de Leeuwenkuil staan afgebeeld.

"Deze jongens zijn top voor de mensen hier. Zij zijn alles!", zegt de eigenaar van een koffiehuis tegenover een aantal grote posters.

Een ander, vader van een van de omgekomen militanten, denkt er hetzelfde over. "Geen mens op aarde kan dit onrecht accepteren", zegt hij. Voor deze man was zijn zoon een verzetsstrijder die vocht tegen het onrecht van de Israëlische bezetting. "Iedereen zou in opstand komen tegen zo'n bezetting. De Leeuwenkuil is opgericht tegen onderdrukking en onrecht."

Of neem Qais Awais een activist in Nablus. In filmpjes op sociale media spreekt hij zijn steun uit voor De Leeuwenkuil en laat hij zien hoe omgekomen militanten geëerd worden in de stad. "Mensen die onder bezetting leven hebben het recht om in verzet te komen. Sommigen denken dat bezetting alleen een woord is. Maar bezetting betekent dood, verlies, een gebrek aan onderwijs, een gebrek aan cultuur. De bezetting ontneemt je het leven."

In een diplomatieke weg geloof hij niet meer. "Ik spreek nu wel met de Nederlandse pers, maar ik spreek ook tegen de hele wereld. Inclusief de Palestijnse leiders. Geef mij een voorbeeld van wat de Palestijnen met diplomatie bereikt hebben, en dan geloof ik er weer in."

Samer Anabtawi is een politiek analist uit Nablus. Hij snapt wel dat de steun voor een gewapende strijd groeit. "Het Palestijnse volk ziet dat het vredesproces faalt. Het heeft de Palestijnen nog steeds geen vrijheid gebracht. Mensen zien alleen dat Israël illegale nederzettingen steeds verder uitbreidt. En dat het Israëlische leger invallen doet bij mensen thuis. Ze hebben geen hoop meer op een betere toekomst. Daarom kiest de nieuwe generatie voor een gewapende strijd."

Voor die gewapende strijd betaalt die nieuwe generatie een hoge prijs. Bij clashes tussen de militante groepen en het Israëlische leger vallen regelmatig doden. Vorige week nog kwamen negen Palestijnen om het leven bij een inval van het Israëlische leger bij de Palestijnse stad Jenin.

'Diplomatie heeft ons niets gebracht'

Maar de diplomatieke weg van de Palestijnse Autoriteit (PA) onder leiding van president Abbas, daar geloven veel Palestijnen al lang niet meer in. "Diplomatie heeft ons niets gebracht", zegt de vader van de omgekomen militant. "President Abbas onderhandelt al achttien jaar, maar hij heeft helemaal niks voor elkaar gekregen voor de Palestijnen."

Het vertrouwen van de bevolking in de PA is sowieso ver te zoeken. Er zijn al jaren geen verkiezingen meer geweest en corruptie is een groot probleem. Bovendien zien veel mensen de Palestijnse Autoriteit als schoothondje van Israël. "Voor het Palestijnse volk heeft de PA geen legitimiteit meer", zegt politiek analist Anabtawi. "Veel Palestijnen vinden dat er nieuwe verkiezingen moeten komen zodat we ons leiderschap opnieuw kunnen kiezen en ons bestuur opnieuw opbouwen."

Informatie delen

Dat de PA informatie met Israël deelt over de gewapende groepen en een stapje opzij doet als het Israëlische leger een inval bij militanten doet, valt op z'n zachtst gezegd niet goed bij het Palestijnse volk. Anabtawi: "De PA zegt dat ze zich op een vreedzame manier verzetten en dat gewapend conflict niets brengt. Dus hebben ze het gevoel dat ze deze groepen onder controle moeten houden."

Maar daar denkt het overgrote deel van het volk dus anders over. De uitzichtloze situatie en het gevoel niets meer te verliezen te hebben, lijken steeds meer mensen weg te drijven van diplomatie.

De nieuwe ultrarechtse regering in Israël lijkt daar geen verandering in te brengen. Het kabinet wil de nederzettingen op de Westelijke Jordaanoever juist verder uitbreiden. Een tweestatenoplossing lijkt daarmee verder weg dan ooit. De radicaal-rechtse minister van Nationale Veiligheid Itamar Ben Gvir is zelfs voor annexatie van het gebied.

De angst is dat het geweld tussen Israël en de Palestijnen verder zal escaleren. Met jonge militanten die zeggen dat ze toch niets meer te verliezen hebben. En aan de andere kant een regering die zegt de groepen hard te zullen aanpakken.