Pa Van der Poel ontwierp Mathieu's omstreden WK-parcours, oom Jacques harkt aan
"Kijk, dit wil je dus niet op je parcours, hè." Met een ferme ruk trekt Jacques van der Poel een paar takjes van een bramenstruik uit de grond. Met wortel en al. En als dat niet lukt, komt de schoffel eraan te pas.
Samen met zijn zoon Jens heeft Jacques twee weken vrij genomen om het parcours van de WK veldrijden, waar zijn neef Mathieu van der Poel zondag als favoriet van start gaat, vrij te maken van een glibberig bladerdek, knoestige wortels en doornige struiken.
Deze maandag treffen we vader en zoon aan het werk in een bosje op de wal van Hoogerheide. Eén keer per jaar mogen ze het gebiedje lenen van Natuurmonumenten. Op de plek waar kort geleden de oerossen graasden, is het gras al vertrapt. Na het weekend zal de schade nog veel groter zijn.
Het is een heldere dag. In de verte zijn de contouren van de Antwerpse haven duidelijk zichtbaar. De wind blaast straf vanuit Zeeuwse hoek. "Daarginds in de hoek staan een paar hekken scheef", constateert Jacques van der Poel. "Daar moeten nog even wat zandzakken tegenaan."
Familiekwestie
Veldrijden is waarschijnlijk de enige sport ter wereld waar het WK-parcours uitgetekend is door de vader van de topfavoriet - Adrie van der Poel - en aangeharkt wordt door zijn oom, Jacques dus.
In Hoogerheide is het de gewoonste zaak van de wereld.
Verslaggever Han Kock liep donderdag een rondje over het parcours en voelde Adrie van der Poel aan de tand over kritiek van Vlaamse kant.
Het kleine dorp op de Brabantse Wal dankt zijn bekendheid eigenlijk alleen aan de beroemde wielerfamilie. Adrie was de grote kampioen, winnaar van monumenten als de Ronde van Vlaanderen en Luik-Bastenaken-Luik en wereldkampioen in het veld.
Ook broer Jacques kent het klappen van de zweep in het veldrijden, al reed hij zijn wedstrijden als voorbereiding op het wegseizoen. Een bescheiden helper was hij, vooral van zijn broer. Zijn belangrijkste wapenfeit: in 1985 speelde hij een rol in de finale van Parijs-Roubaix.
De boerderij waar Adrie en Jacques opgroeiden stond in het centrum van het dorp, maar is al jaren geleden opgeofferd voor een nieuwbouwwijk. Jacques is altijd in Hoogerheide blijven wonen en werkt er bij de groenvoorziening.
In Hoogerheide valt WK-koorts mee
Als iemand weet hoe de WK veldrijden leeft in zijn woonplaats, dan is het Jacques wel. "Het leeft wel, hoor", zegt hij, maar met een zuinig gezicht. "Natuurlijk wordt er ook wel geklaagd. Dat die en die weg is afgesloten bijvoorbeeld. Dat houd je altijd."
We nemen de proef op de som. In de Raadhuisstraat, de hoofdstraat van Hoogerheide, bevindt zich biljartcafé Boulevard. Daar is ook het supporterscafé van Mathieu van der Poel.
Maar deze maandagochtend gaat het kloppend hart van de supportersclub gehuld achter een anoniem rolluik. Dan maar even kijken bij de bakker, op zoek naar gebakjes met de beeltenis van Mathieu of tompoucen in regenboogkleuren. "Nee, wij doen niet aan gekkigheid", zegt de verkoopster. "De appelflappen zijn dit weekend gewoon in de aanbieding. Hoeveel worstenbroodjes wilde u ook alweer?"
Laatste veldrit in Hoogerheide?
Veldrijden hoort bij Hoogerheide. Toch in ieder geval sinds 2000, toen de eerste GP Adrie van der Poel werd georganiseerd ter ere van het afscheid als profrenner van de naamgever.
Sindsdien is Hoogerheide een vaste waarde geworden op de wereldbekerkalender. En komend weekend wordt al voor de derde keer het wereldkampioenschap georganiseerd in de kleine West-Brabantse gemeente.
Maar er wordt gevreesd dat dit weleens de laatste grote veldrit in Hoogerheide zou kunnen zijn.
De organisator van het wereldbekercircuit, Flanders Classics, wil vernieuwen en ziet meer toekomst in veldritten in stedelijke of toeristische gebieden dan het bescheiden Hoogerheide.
Jacques, al die jaren vrijwilliger bij de veldrit, houdt er ernstig rekening mee. "Het kan, hè. Kijk naar Gieten. Die is ook verdwenen".
Crosscarnaval
Maar eerst maakt Hoogerheide zich op voor een weekend crosscarnaval. Vandaag begint het spektakel met de gemengde estafette, een wedstrijd voor landenteams die na de proef vorig jaar in Fayetteville nu voor het eerst officieel op het programma staat.
Er wordt als altijd ook gestreden om de wereldtitel bij de junioren en de beloften en op zaterdag wordt het smullen van de strijd tussen Fem van Empel en Puck Pieterse. Maar uiteindelijk zijn dat allemaal opwarmers voor hét duel van zondag: Wout van Aert versus Mathieu van der Poel.
Rond de 45.000 toeschouwers worden verwacht in de loop van het weekend, de overgrote meerderheid uit Vlaanderen. Want hoe je ook wendt of keert, alleen in Vlaanderen is veldrijden volkssport nummer één.
Vlaamse ophef over balken
En dus was deze week in de Vlaamse media veel te doen over een late wijziging aan het parcours. Adrie van der Poel besloot namelijk de balken te verplaatsen van het weiland voor de immense, verwarmde vip-tent naar een behoorlijk steil gedeelte kort voor de finish.
"In het voordeel van Mathieu", schreeuwden de kranten. Mathieu van der Poel is namelijk in staat om met de fiets over de balken te springen en zo tijdwinst te boeken. Ook is een lang modderig stuk weiland waar met de fiets over de schouder gelopen moet worden - een specialiteit van Van Aert - een stuk verkleind.
De verantwoordelijke zelf haalt zijn schouders erover op. "Ach ja", begint Adrie van der Poel, getooid met een petje van 'Supportersclub David en Mathieu van der Poel'.
"Weet je, ik heb voor vier WK's het parcours uitgetekend. In Bieles heeft 'Matje' niet gewonnen, in Valkenburg heeft hij niet gewonnen. En ook in 2014 in Hoogerheide heeft hij (bij de beloften, red.) niet gewonnen. "
Eerder in de week komt hij de vrijwilligerstent aan de rand van het terrein binnenlopen, net als broer Jacques en neef Jens aan de koffiepauze toe zijn. "Kiek, daar komt-ie, de grote man", zegt Jacques.
Aan de slag
Die maandagochtend oogt Adrie vermoeid. De wallen onder zijn ogen zijn de sporen van een korte nacht. Op zondag was hij pas laat vertrokken vanuit Besançon, waar Mathieu nog even de laatste wereldbekermanche meegraaide.
"Het was druk, jong", begint Adrie, als hij een stoel bijschuift aan de lange tafel. "Echt waar. En het duurde veel te lang voor de mechaniekers met de fietsen terug waren bij de bus. Daar moeten wij ook iets mee."
'De hekken verplaatsen?", vraagt Marc Dierickx, vroeger al zijn adjudant in het profpeloton en nu al jaren de man die met Adrie het parcours uitzet. De Vlaamse oud-renner knikt, zet zijn muts (opschrift: 'Mathieu van der Poel') recht en gaat aan de slag.
Ook Jacques is even later weer met schoffel en hark in de weer. Een lekkebandendrama wil hij niet op zijn geweten hebben. "Goed steken, Jens. Hij moet er helemaal uit", zegt hij tegen zijn zoon. "We doen wat we kunnen. Maar het blijft wel veldrijden, hè."
Zin gekregen in de WK veldrijden? In onderstaande explainer leggen we je uit wat er allemaal komt kijken bij de WK in Hoogerheide. En waarom het zo leuk is om er bij te zijn.