Kabinet draagt bij aan toekomstig fonds voor zorgwerkers met long covid

Het kabinet wil zorgmedewerkers die lijden aan long covid financieel tegemoetkomen, maar op een andere manier dan eerst de bedoeling was. Veel mensen die in de zorg werken, kampen nog steeds met klachten doordat ze in het begin van de coronapandemie intensieve zorg hebben verleend aan coronapatiënten, terwijl weinig bekend was over de gevaren en er bovendien weinig beschermingsmiddelen waren.

Minister Helder zegt de urgentie te voelen dat deze zorgmedewerkers vanwege de uitzonderlijke situatie waarin ze hun werk hebben gedaan worden ondersteund. Vakbond FNV ziet die urgentie niet bij de minister. De vakbond is woest dat Helder het opzetten van een regeling nu doorschuift naar de onderhandelingen tussen werkgevers en werknemers.

Ook vakbond CNV zegt bijzonder ontevreden te zijn, en "zo snel mogelijk" een juridische procedure te starten.

Aanvankelijk speelde het kabinet met het idee de betrokkenen 15.000 euro te geven als erkenning van het leed. Maar toen Helder dat in september bekendmaakte, zei ze erbij dat ze aan de Raad van State zou vragen of dat geen ongewenste precedentwerking zou hebben.

Advies Raad van State

De Raad kwam vorige week met een genuanceerd advies. Er staat onder meer in dat de werkgever of opdrachtgever de eerst aansprakelijke partij is voor de schade die is ontstaan als gevolg van een ziekte opgelopen tijdens het werk. Maar de Raad zegt ook dat de aansprakelijkheid complex is en dat er sprake kan zijn van een "niet rechtens afdwingbare morele verplichting".

Het kabinet beschouwt het inderdaad als een morele verplichting om voor deze groep iets te regelen en is van plan een bijdrage te leveren aan een collectieve regeling van werkgevers en werknemers. Als die er is, bijvoorbeeld via een fonds, komt het kabinet met een "gemaximeerde bijdrage". De hoogte van die bijdrage is nog onbekend.

Maar de werkgevers moeten ook over de brug komen, vindt het kabinet. Helder zegt hier volgende week al met de werkgevers over te gaan praten.

Vakbonden boos

Het is niet de uitkomst waar FNV en CNV op hoopten. "We zijn al ruim 2,5 jaar in gesprek met het ministerie", zegt vicevoorzitter Kitty Jong van FNV. Ze verwijt de minister dat die de verantwoordelijkheid afschuift op werkgevers en bonden. "Terwijl de frontstrijders die tijdens de eerste coronagolf besmet zijn geraakt, geen werkgever meer hebben." Die werknemers zijn ontslagen en vallen volgens de vakbond nu onder het UWV.

Voorzitter Gaby Perin-Gopie van CNV Zorg en Welzijn zegt dat het ministerie van VWS zijn rol kleiner maakt dan hij zou moeten zijn. Zo waren er in de tweede helft van 2020 nog te weinig beschermingsmiddelen en moest het zorgpersoneel onder grote risico's zorg verlenen, zegt Perin-Gopie. "De tijd dat we door het ministerie van VWS van het kastje naar de muur gestuurd worden is nu echt voorbij."

Voorjaar 2023

De bijdrage van het kabinet is bedoeld voor mensen die van maart tot juni 2020 veelvuldig en intensief zorg hebben verleend aan coronapatiënten. Verder moeten ze langer dan twee jaar last hebben van postcovidklachten, waardoor ze minder of helemaal niet meer kunnen werken.

Zorgmedewerkers vragen al een poos om een tegemoetkoming en Helder zegt het jammer te vinden dat de uitwerking zo lang duurt. "Maar ik moest eerst advies vragen aan de Raad van State." Ze hoopt in het eerste kwartaal van volgend jaar "te weten waar we aan toe zijn."