Van stookoliecheque tot korting in ov: zo compenseren buurlanden voor inflatie
De inflatie in landen in de eurozone komt in november uit op 10 procent. Dat is iets lager dan afgelopen maanden, maar nog genoeg reden voor onze buurlanden om ook verdere maatregelen te nemen om de hoge kosten voor consumenten komende maanden te verzachten.
Die maatregelen verschillen: Duitsland is bijvoorbeeld gestopt met de accijnsverlaging op brandstoffen. En waar Nederland in november en december alle huishoudens met een energiecontract een vergoeding van 190 euro uitbetaalt, kiezen landen om ons heen voor extra compensatie voor specifieke groepen, zoals studenten en gepensioneerden.
Hoe helpen onze buurlanden hun inwoners de winter door? Hieronder een overzicht van de opvallendste maatregelen op gebied van energie, loon en vervoer.
In België is het 'basispakket energie' ingevoerd, naast de verlaging van de accijnzen op gas en elektriciteit. Als Belgen na 1 oktober hun energiecontract vernieuwen, krijgen ze tot in november en december een tegemoetkoming voor gas (135 euro per maand) en elektriciteit (61 euro per maand).
Maar anders dan in Nederland profiteert niet iedereen ervan. De hoogste inkomens in België moeten in ruil voor de tegemoetkoming meer belasting betalen. Ook wie recht heeft op een zogeheten 'sociaal tarief' en daardoor al veel minder betaalt voor energie, krijgt deze tegemoetkoming niet.
België kijkt verder niet naar een prijsplafond voor elektriciteit en gas. Gezinnen kunnen wel een 'stookoliecheque' krijgen: een bedrag van 225 euro voor huisbrandolie of propaan om het huis te verwarmen.
12 procent erbij
Tot maart 2023 tank je in België nog goedkoper dankzij een accijnskorting op benzine en diesel. Overigens is de korting alleen van toepassing als de prijs boven de 1,70 euro per liter zit.
Een deel van de werkende Belgen zal ook reikhalzend uitkijken naar 1 januari, want dan krijgen werknemers er in één klap 12 procent loon bij. Dat komt doordat België een van de weinige landen in Europa is waar de lonen automatisch meestijgen met de inflatie. Wel is van veel Belgen, bijvoorbeeld ambtenaren, het loon tussentijds al aangepast.
In Duitsland kregen in september alle werkenden een eenmalige uitkering van 300 euro bruto bij het loon om de hoge energiekosten te verzachten. Voor studenten is een speciale regeling opgetuigd: zij kunnen vanaf december eenmalig 200 euro aanvragen. Ook gepensioneerden en arbeidsongeschikten krijgen in december een extraatje van 300 euro.
Duitsland is intussen, net als Nederland, druk bezig met een prijsplafond voor energie. Dat moet vanaf maart met terugwerkende kracht gaan gelden en gaat volgens Der Spiegel, dat de plannen inzag, de regering naar schatting 54 miljard euro kosten. Daarnaast zijn de accijnzen op energie verlaagd.
Ook in het vervoer nam Duitsland maatregelen. Het populaire goedkope ov-abonnement wordt vanaf 2023 verlengd, maar is wel minder voordelig: voor 49 euro per maand kunnen Duitsers dan met alle bussen, trams en stoptreinen reizen. Dat was afgelopen zomer 9 euro. Aan de Tankrabatt, de accijnskorting op benzine en diesel, is in september wel een einde gekomen.
In Engeland, Schotland, Noord-Ierland en Wales is het prijsplafond al in werking gesteld. Tot april betalen huishoudens maximaal zo'n 2900 euro per jaar, vanaf april 2023 wordt dat plafond verhoogd naar ruim 3400 euro.
Daarnaast krijgen huishoudens vanaf oktober zes maanden lang zo'n 75 euro per maand korting op hun energierekening. Allerlei groepen krijgen daarbovenop nog een extra bedrag. Zo krijgen mensen met een uitkering 1040 euro extra, gepensioneerden tot bijna 350 euro extra en gehandicapten zo'n 175 euro.
Voor de groepen die hier buiten vallen, stelt de Britse overheid 1,2 miljard beschikbaar, die gemeentes kunnen verdelen.
Verder tanken de Britten ook sinds maart met een accijnskorting van 6 cent per liter. Die maatregel geldt tot maart.
Nog voor de oorlog in Oekraïne begon, bevroor Frankrijk de prijzen van gas en elektriciteit. Het prijsplafond blijft volgend jaar van kracht, maar wordt wel minder riant: de energierekening zal voor de Fransen met maximaal 15 procent stijgen.
Daarnaast deelt de overheid 'energiecheques' uit van 100 tot 200 euro aan twaalf miljoen huishoudens met lage inkomens. Ook mensen die hun huis verwarmen op stookolie of hout krijgen extra compensatie.
Frankrijk verhoogde de accijnskorting twee weken geleden tot 30 cent per liter. Nu is die voorlopig weer omlaaggebracht, naar 10 cent per liter.
En hoe zit het in Nederland?
Hier zijn de belastingen op gas en elektriciteit sinds juli flink verlaagd. Daarnaast krijgt iedereen met een elektriciteitsaansluiting in november en december 190 euro compensatie via het energiebedrijf.
Vanaf begin volgend jaar moet ook het prijsplafond ingaan, waardoor het maximale tarief voor gas 1,45 euro per kuub wordt (tot een jaarverbruik van 1200 kuub) en 0,40 euro per kWh voor elektriciteit (tot 2900 kWh).
Wie minder verdient dan 120 procent van het sociaal minimum, krijgt daarbovenop ook volgend jaar een energietoeslag van 1300 euro via de bijzondere bijstand.
De accijnzen op benzine, diesel en lpg zijn in Nederland tot eind dit jaar 21 procent lager. Het kabinet heeft plannen om deze regeling te verlengen tot eind juni.
