Metingen RIVM: schadelijke neerslag in omgeving Tata niet afgenomen
In het stof dat neerdaalt in de omgeving van Tata Steel zijn opnieuw hoge waarden van kankerverwekkende stoffen (PAK's) en lood gevonden. Dat gebeurde bij metingen die het RIVM dit voorjaar deed. De hoeveelheden komen over de hele linie overeen met de uitslagen van eenzelfde onderzoek twee jaar geleden.
Wel zijn er verschillen tussen de plaatsen in de omgeving van Tata Steel. Zo zijn in Wijk aan Zee de hoeveelheden kankerverwekkende stoffen en metalen lager dan twee jaar terug, en zijn ze in Beverwijk juist hoger. In Velsen en IJmuiden werd relatief veel lood gevonden. Het RIVM wijt dat aan het weer, met name de wind.
Het RIVM concludeert dus dat net als in 2020 dat de neerslag van kankerverwekkende stoffen en metalen in de regio hoog is, en ook dat Tata substantieel bijdraagt aan de neerslag van die stoffen. Maar door andere weersomstandigheden is de ruimtelijke verdeling anders, zegt het Instituut. Ook kunnen er andere bronnen zijn - bijvoorbeeld andere bedrijven in de regio - die bijdragen aan de uitstoot. Aan de neerslag valt namelijk niet te zien van welk bedrijf het afkomstig is.
Daarom kan het RIVM nog geen uitspraak doen over een af- of toename van kankerverwekkende stoffen en metalen van Tata Steel. Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat gaat daarin mee en zegt dat langduriger onderzoek nodig is.
Uitstoot PAK gehalveerd
Tata Steel zegt in een reactie dat het bezig is met het terugdringen van de uitstoot van geluid, geur, stof en zware metalen. Vorige week meldde Tata nog dat het de uitstoot van kankerverwekkende stoffen sinds 2019 met de helft heeft teruggedrongen. Ook zouden de geuremissies bij de Kooks- en Gasfabriek 2 en Staalfabriek meer dan gehalveerd zijn. Dat onderzoek is volgens Tata Steel uitgevoerd door gecertificeerde bureaus.
Dat onderzoek ging over de uitstoot, terwijl deze RIVM-metingen gaan over de neerslag van stoffen. Hoeveel van de uitstoot neerslaat, en waar dat gebeurt, is afhankelijk van verschillende factoren, zoals de kenmerken van de stoffen die worden uitgestoten, het weer en op welke hoogte de uitstoot plaatsvindt.
"Het is niet onmogelijk dat er een reductie heeft plaatsgevonden", zegt een RIVM-onderzoeker, "Maar dat zie je niet terug in de neerslag van deze stoffen in de omgeving van Tata."
Tata zegt flinke vooruitgang te hebben geboekt met het verminderen van de uitstoot. Een woordvoerder: "Natuurlijk gaan we door. We hebben grote ambities voor de komende jaren."
Ook zegt de staalfabrikant te begrijpen dat mensen zich zorgen maken over hun gezondheid: "Dat lezen we online en offline, ook als we met omwonenden spreken. Het overgrote deel van onze medewerkers en contractors woont in de regio. We hebben een gemeenschappelijk doel: een schone leefomgeving. Wij doen elke dag ons best de impact van onze fabrieken op de leefomgeving verder te verminderen."
Aanzienlijke stappen
Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat Vivianne Heijnen laat in een Kamerbrief weten dat ze herhaalonderzoek nodig vindt. "Ondertussen verwacht ik van Tata Steel dat zij voortvarend doorgaat met het uitvoeren de afgesproken maatregelen en dat dit tot verbeteringen leidt voor de gezondheid van omwonenden en het milieu. De verwachting is dat de komende anderhalf jaar tot twee jaar aanzienlijke stappen worden gezet in de emissiereductie van stof en gassen van Tata Steel."
Het volgende onderzoek staat al op de planning. In het voorjaar van 2023 komt het RIVM met nieuwe resultaten van metingen die het dit najaar uitvoert. Tata zegt zelf ook door te gaan met onderzoeken naar zijn uitstoot.