Georgia is verkiezingsmoe, maar de 'runoff' daar kan wéér alles bepalen

"Ik word moe van alle campagnespotjes op tv", zucht de 21-jarige student Kathie op de campus van universiteit Georgia Tech. Haar vermoeidheid is begrijpelijk. In deze Amerikaanse staat is ruim een kwart miljard dollar gepompt in de verkiezingscampagne voor een Senaatszetel. En dat bedrag loopt snel op.

Nog eens 7 miljoen dollar trekt de Democratische Partij alleen al uit voor de tweede stemronde in Georgia. Deze runoff kan namelijk, net als bij de vorige verkiezingen, de doorslag geven in de machtsstrijd om de Senaat. Dat wordt het geval als de huidige koplopers in Arizona (een Democraat) en Nevada (een Republikein) na het tellen van de stemmen hebben gewonnen.

"In dat geval is het Groundhog Day en komt alles weer neer op Georgia", zegt politicoloog Charles Bullock van de Universiteit van Georgia (UGA). Hij verwijst naar de gelijknamige film uit 1993 waarin de hoofdpersoon keer op keer dezelfde dag beleeft.

Ook bij de vorige presidentsverkiezingen kreeg de partij van Biden via een runoff uiteindelijk in 2021 toch een nipte meerderheid in de Senaat. Destijds was er een recordbedrag van 1 miljard dollar gestoken in de verkiezingscampagne. Het geeft aan hoe belangrijk Georgia geworden is als swing state, oftewel een staat die vooraf geen duidelijke favoriet heeft.

Veel jonge 'early voters

Net als toen is het bij de huidige midterms mede te danken aan jongeren dat de Democraten überhaupt nog in de race zitten. Deze groep stemt overwegend blauw (in de laatste exit polls is de verhouding zo'n 63/35 procent in het voordeel van de Democraten) en in een aantal cruciale staten lijkt de jeugd opnieuw het verschil te hebben gemaakt. Zoals in Georgia.

Nog voor de dag van de verkiezingen hadden zo'n 220.000 mensen tussen de 18 en 29 jaar oud door middel van early voting hun stem uitgebracht. Dat was volgens Bullock al ruim het dubbele van de totale opkomst binnen deze leeftijdscategorie bij de vorige midterms in deze staat.

In deze video vertellen studenten op de campus van Georgia Tech hoe ze naar de volgende verkiezingsronde kijken:

Hoeveel jongeren uiteindelijk zijn komen stemmen is nog niet bekend. Maar gezien de kleine marges in de race tussen Democraat Warnock en Republikein Walker was de stem van jongeren weer invloedrijk. Walker kreeg 1.906.326 stemmen en Warnock 1.941.766.

Dat de Democratische kandidaat met die voorsprong de Senaatszetel nog niet heeft gekregen, komt door een speciale wet in Georgia. De staat stelt het verplicht dat de winnaar minstens 50 procent van de stemmen heeft. En koploper Warnock is blijven steken op 49,42 procent.

Dat kwam door een derde kandidaat voor de Senaatszetel, die 2 procent van de stemmen kreeg. En wat voor een kandidaat: libertariër Chase Oliver omschrijft zichzelf als "gewapend en homo". Hij is voor het recht om wapens te dragen, en vindt ook dat vrouwen voor abortus mogen kiezen.

The New York Times vroeg Oliver of hij de verkiezingen overhoop heeft gehaald. "Ik denk niet dat je iets kan verpesten wat al verrot is", verwijst hij naar het tweepartijensysteem in de VS.

Alles op alles

Bij de nieuwe verkiezingsronde op 6 december staat Oliver niet meer in de schijnwerpers. Bij die tweede ronde is het simpelweg de meeste stemmen gelden. Als de zetels in Nevada en Arizona inderdaad gaan naar de kandidaten die nu aan kop staan, dan zullen de Democraten en Republikeinen weer alles op alles zetten om in Georgia de meeste stemmen te halen.

"Ik zou een fortuin kunnen verdienen als ik een eigen televisiezender had", zegt Bullock lachend. Student Kathie zit niet te wachten op nog meer verkiezingsreclames. Maar ze weet hoe belangrijk die laatste Senaatszetel kan zijn. "Ik zal dus weer gaan stemmen", zegt ze.