Zorgen Kamerleden over online gokbedrijven in voetbalwereld: 'Problematisch'

• Mereyn Geskus

"De verwevenheid tussen gokbedrijven en de voetbalwereld is problematisch." Dat stelt Tweede Kamerlid Mirjam Bikker (ChristenUnie). Ze krijgt bijval van haar SP-collega Michiel van Nispen: "Het schuurt aan alle kanten."

Het zit Bikker en Van Nispen al langer dwars dat gokbedrijven financiële banden hebben met de KNVB en voetbalclubs, maar de rechtstreekse aanleiding voor de opmerkingen van de Kamerleden is het nieuws dat vorige week naar buiten kwam. Holland Casino en Unibet gaan spelersvakbond VVCS "ondersteunen in de strijd tegen matchfixing en problematisch gokgedrag", zoals op de site van de vakbond te lezen is.

De VVCS lanceert een app die het spelers makkelijker moet maken om zich (desgewenst anoniem) te melden als ze worden benaderd om aan matchfixing te doen. Ook komt er voor spelers een voorlichtingscampagne over matchfixing en over bijvoorbeeld de wedstrijden waar spelers wel of niet op mogen inzetten. "Dat is nog lang niet bij eenieder bekend", zegt VVCS-voorzitter Jevgeni Levtsjenko.

Daarnaast start de VVCS met een hulplijn voor alle spelers en speelsters die problematisch gokgedrag vertonen. "Het moge duidelijk zijn dat dit geen goedkope initiatieven zijn. Wij moeten alle kosten zelf dragen", zegt Levtsjenko. Daarom dragen Holland Casino en Unibet als "maatschappelijke partners" financieel bij.

"Erg onverstandig", zegt Bikker over de samenwerking. "En dat terwijl het initiatief van VVCS heel goed is." Gokverslavingen zijn volgens haar een groot probleem in Nederland. "Ook, of misschien wel juist, bij voetballers. Daarom moet hulpverlening niet worden overgelaten aan gokbedrijven."

Van Nispen benadrukt dat het goed is dat VVCS zich zo inzet om matchfixing en gokverslavingen in het voetbal tegen te gaan, maar krijgt toch een "argwanend gevoel" als hij hoort wie er betrokken zijn. "Aan de andere kant is het misschien wel goed dat partijen die schuldig zijn aan gokproblematiek betrokken worden bij de oplossing."

Levtsjenko legt uit waarom VVCS in zee gaat met Holland Casino en Unibet. "Dit zijn twee legale en betrouwbare aanbieders van online weddenschappen. Holland Casino is verbonden aan de Staat en het moederbedrijf van Unibet, Kindred Group, is beursgenoteerd."

"Bovendien hebben de bedrijven geen enkele inhoudelijke bemoeienis met de activiteiten van de VVCS. Unibet en Holland Casino krijgen ook geen inzicht in gegevens die wij hebben", vervolgt Levtsjenko.

Had VVCS dan geen andere geldbronnen kunnen aanboren? "Die vraag vind ik een beetje flauw. Het liefst hadden we ook steun van andere partijen gekregen om gokverslaving bij voetballers te voorkomen en te behandelen, maar er waren geen andere partijen hiertoe bereid. Onder het principe 'de vervuiler betaalt', willen wij ook dat de kansspelaanbieders hun maatschappelijke verantwoordelijkheid pakken", aldus Levtsjenko.

De oud-voetballer zegt dat geld van de KNVB of voetbalclubs ook niet 'brandschoon' was geweest, omdat deze partijen ook gesponsord worden door gokbedrijven. "Het was natuurlijk mooi geweest als bijvoorbeeld het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) had bijgesprongen. Maar het ministerie kiest ervoor om de KNVB en NOC*NSF te subsidiëren."

Voormalig profvoetballer Arne Nilis, die zelf ook met een gokverslaving kampte, snapt wat Levtsjenko zegt en prijst de inspanningen van de VVCS. "Desondanks vind ik de betrokkenheid van Unibet en Holland Casino een slechte zaak. Betrokkenheid zorgt voor normalisering. Gokbedrijven nemen het heft in handen. Ook op het gebied van preventie en verslavingszorg. Een ongezonde situatie. Letterlijk."

De Belg, die in de jeugdopleiding van PSV zat, zegt dat een gokverslaving verwoestend kan zijn, net zoals andere verslavingen. Toch is er volgens hem een punt waarop een gokverslaving zich onderscheidt van bijvoorbeeld een alcoholverslaving. "Een gokverslaving is een verborgen verslaving en wordt minder snel gedetecteerd."

De 31-jarige Nilis, die ook professioneel spreker is op het gebied van gokverslavingen, juicht het daarom toe dat er aandacht is voor gokverslavingen en de rol van gokbedrijven. "Uit eigen ervaring weet ik dat online gokken genormaliseerd is in kleedkamers. Cijfers heb ik niet."

Gelijk aan tabaksindustrie

Levtsjenko heeft die cijfers ook niet, maar de VVCS is momenteel bezig met een enquête onder alle spelers en speelsters in Nederland. "We weten in ieder geval dat het voorkomt, want wij hebben al meerdere spelers geholpen. Het is niet voor niets dat wij onze eigen hulplijn uitrollen."

Ook Floor van Bakkum van verslavingszorginstelling Jellinek heeft geen concrete cijfers over gokverslaafde profvoetballers. "Maar ook wij zien dat het gebeurt. Sporters leven in een competitieve omgeving en willen spanning ervaren. Gokken kan in die behoefte voorzien. Daarnaast hebben profvoetballers veel geld tot hun beschikking. Dit kan een gevaarlijke combinatie zijn."

Waarmee ze niet wil zeggen dat een gokverslaving alleen voor sporters op de loer ligt. "Gokken gebeurt in alle lagen van de maatschappij en kan juist ook funest zijn voor mensen met weinig geld. Gokken en schuldenproblematiek gaan vaak in hand." Daarom hoopt ook Bikker dat het online gokken aan banden wordt gelegd. "Voor mij staat de gokindustrie hierin gelijk aan de tabaksindustrie."