Huisartsendemonstratie in Den Haag: 'Wij zijn een spoedgeval'

• Onno Beukers

  redacteur Binnenland

Een afspraak plannen met een huisarts kon vandaag wat lastig zijn, want duizenden huisartsen en hun medewerkers stonden te demonstreren op het Malieveld in Den Haag. De afgelopen jaren hebben `die steeds meer taken op hun bordje gekregen en dat maakt het onwerkbaar, zeggen ze.

Soms zijn het zo veel extra taken, dat huisartsen besluiten met hun werk te stoppen. Esma Koksal (28) werkt als doktersassistent in een praktijk in Zaandam. Ze heeft op het Malieveld een spandoek in haar hand met in zwarte letters daarop: De zorg is lastig en zwaar, tijd voor een positief gebaar.

Veel huisartsen vinden dat ze weinig tijd aan hun patiënten kunnen besteden:

In de acht jaar die Koksal in de praktijk werkt, merkte ze elk jaar dat de druk toenam. Gevoelsmatig is die verdubbeld, zegt ze: "Er is minder tijd voor patiënten en dat merken ze. Steeds vaker krijgen we te maken met agressie als we niet meteen kunnen helpen."

Veel taken van specialisten zijn naar de huisartsenpraktijk verschoven. Zo vragen die de huisartsen om recepten voor patiënten te schrijven. "Als assistent moet ik dan de specialist bellen wat daar dan in moet staan. Dat voelt zo omslachtig", legt Koksal uit. Die tijd is er dan niet voor de patiënten zelf en dat zou anders moeten.

Op het Haagse podium wordt een protestlied gezongen, op de klanken van Thank you for the music van ABBA: "Ik wil voor iedereen een huisarts, het liefste nog vandaag". Handen en paarse krokodillen zwaaien van links naar rechts, terwijl het lied luidkeels wordt meegezongen.

Een van de paarse krokodillen is van Steven Janssen uit Barendrecht. Volgens de huisarts van 53 staat het plastic ding voor alle onzin die ze moeten doen. Daar zitten veel verklaringen bij voor verzekeraars, legt Janssen uit: "Laatst moest ik een doorverwijzing schrijven voor iemand met orthopedische schoenen. Die waren versleten. Dan begrijpt een verzekeraar toch ook dat zo iemand nieuwe schoenen nodig heeft."

Op de borst van Janssen prijkt het nummer 2427. Dat is het aantal patiënten dat hij in zijn praktijk helpt.

De laatste 25 jaar heeft hij hard moeten knokken om een gezondheidscentrum te krijgen in Barendrecht. "Betaalbare huisvesting is nog steeds een probleem, maar ook de werkdruk. Vroeger vroeg je eerst je moeder om raad en pas later de huisarts. Dat is nu wel anders. Natuurlijk zijn we er voor die mensen, maar het liefste op het moment dat het nodig is en het is nu vaak wat vroeg."

Dan begint het Malieveld te fluiten. Minister Ernst Kuipers zou komen, maar vanaf het podium wordt duidelijk dat hij heeft afgezegd. Een spandoek met Het is ons ernst Ernst brengt daar aanvankelijk geen verandering in, evenmin als het scanderen van Wij gaan naar Kuipers en Wij zijn een spoedgeval.

Valerie Kirana ziet het lijdzaam aan. De arts in opleiding heeft nog een jaar te gaan, dan is ze klaar om als huisarts aan de slag te gaan. Een beeld van hoe dat zal zijn, heeft de 28-jarige Utrechtse al wel. Tijd voor patiënten is er te weinig: het is niet voor niets dat artsen met hun actie willen afdwingen dat ze standaard 15 minuten per patiënt krijgen vergoed in plaats van 10. "Op deze manier bouw je geen band op met je patiënten", zegt Kirana.

Het liefst zou ze als ze klaar is met haar opleiding een eigen praktijk beginnen. "Maar zie maar eens betaalbare huisvesting te vinden", zegt ze'. Aannemelijker is het dat ze als waarnemer aan de slag gaat. "Je mist dan de langdurige band met de patiënten, wat ik het liefste zou hebben, maar het is nu gewoon niet te doen", verklaart ze.

In gesprek met Kuipers

Na anderhalf uur demonstreren loopt het Malieveld weer leeg. Enkele honderden huisartsen trekken op naar het Binnenhof waar ze worden tegengehouden door de politie. Een deel vertrekt daarop in polonaise. Een kleine groep geeft niet op en uiteindelijk wordt het wachten beloond: Kuipers komt naar buiten en gaat op het Binnenhof in gesprek met enkele betogers.

Uiteindelijk gaan de huisartsen, assistenten en studenten weer naar huis. De boodschap is overgebracht.