Rusland en China groeien naar elkaar: morgen nieuw treffen Poetin en Xi
Lange tijd werd een ontmoeting vermeden vanwege corona, maar morgen zullen de Russische president Poetin en z'n Chinese ambtgenoot Xi Jinping elkaar weer in levende lijve treffen. Poetin reist met een delegatie af naar Peking voor de opening van de Winterspelen. Hoe zal deze ontmoeting zijn, met de spanningen tussen Rusland en Oekraïne in het achterhoofd? Twee correspondenten blikken vooruit.
Het is geen nieuws dat Poetin en Xi op goede voet staan met elkaar. Sinds 2013 hebben de presidenten elkaar 37 keer ontmoet. Tijdens een bezoek aan Moskou in 2019 noemde Xi Poetin z'n "beste vriend en collega". "De laatste decennia zijn Rusland en China, vooral door Poetin, naar elkaar toe gegroeid. Het zijn natuurlijke partners", vertelt Rusland-correspondent Geert Groot Koerkamp. "Allebei zijn het autoritaire regimes, die elkaar niet zullen bekritiseren op het gebied van democratie of mensenrechten. Daarnaast hebben ze een gemeenschappelijke rivaal: de Verenigde Staten."
De landen hebben veel aan elkaar. "Vooral na 2014, toen uitgebreide westerse sancties tegen Rusland werden ingesteld vanwege de annexatie van de Krim. Rusland kreeg geen toegang meer tot hoogwaardige technologie die bijvoorbeeld nodig is in de olie- en gasindustrie. China kwam als geroepen: het land is nu voor Rusland een primaire leverancier van technologie en ook, hoewel beperkt door de sancties, een belangrijke kredietverstrekker", aldus Groot Koerkamp. "Anderzijds beschikt Rusland over veel grondstoffen, waar China behoefte aan heeft. Ze vullen elkaar goed aan."
Spanningen in Oekraïne
Rusland ontkent nog altijd dat er plannen zijn om een oorlog te beginnen tegen Oekraïne. Volgens Moskou zijn westerse landen "hysterisch" en zorgen die juist voor meer spanningen en incidenten die kunnen uitlopen op een oorlog.
Er gaan geruchten dat China aan Rusland zou hebben gevraagd om geen oorlog met Oekraïne te beginnen tijdens de Spelen. "Dat verhaal komt van westerse media, Rusland heeft het niet bevestigd of ontkend en zegt steeds dat het sowieso niet van zins is het buurland aan te vallen", zegt Koerkamp. "De gedachte over een militaire actie juist tijdens de Spelen is niet zo vreemd. In 2008 begon de vijfdaagse oorlog tussen Georgië en Rusland ook juist op het moment dat Poetin in China was voor de Olympische Spelen."
"Ik denk dat China heel hard hoopt dat Rusland niks doet tijdens de Spelen", reageert China-correspondent Garrie van Pinxteren. "Ik leid dat af uit de nadruk die China legt op de door de Verenigde Naties afgesproken 'Olympische wapenstilstand'. Zo'n beetje alle landen van de Verenigde Naties hebben beloofd hun conflicten te laten rusten tijdens de Olympische Spelen. Dat is wat de Chinese pers steeds meldt."
"Aan de andere kant toont China veel begrip voor de Russische standpunten", gaat Van Pinxteren verder. "Ze zijn geneigd te zeggen: het Westen provoceert en het is heel begrijpelijk dat Rusland niet wil dat Oekraïne ooit lid wordt van de NAVO. Ook zeggen ze niet makkelijk in te stemmen met sancties tegen Rusland. Eerder hebben ze dat ook al tegengehouden. Dus China steunt Rusland, maar wel allemaal in de hoop dat Rusland Oekraïne niet binnenvalt, zeker nu niet."
Dit is waarom Poetin niet wil dat de NAVO verder uitbreidt:
Naast president Poetin reizen ook de Russische minister van Buitenlandse Zaken Lavrov en minister van Energie Shulginov mee naar China. De presidenten gaan samen lunchen en zullen zo'n vijftien overeenkomsten bespreken. Ze zullen het onder meer hebben over aardgas: Rusland heeft plannen om via Mongolië een nieuwe gaspijpleiding aan te leggen naar China.
Door het coronavirus zal de ontmoeting vermoedelijk wel anders verlopen dan voor de pandemie. Xi is sinds het begin van de pandemie China niet uit geweest. Ook Poetin is voorzichtig. "Poetin zal ontvangen worden met alle egards, maar ook met de nodige afstand. Ik vermoed dat Xi bang is om corona op te lopen en dus zal hij een zekere afstand bewaren", zegt Van Pinxteren. "Ik denk dat hij hartelijk zal worden ontvangen, maar niet dat ze elkaar in de armen vallen."
