Scholen weer open, maar 'regie bij aanpak ventilatie ontbreekt'
De basisscholen en middelbare scholen gaan vandaag weer open. Maar op meer dan een kwart van de scholen is de ventilatie nog niet op orde, bleek onlangs uit onderzoek in opdracht van het ministerie van Onderwijs. Terwijl ventileren helpt om de verspreiding van het coronavirus via aerosolen te beperken, zegt het RIVM.
De landelijke overheid, gemeenten en schoolbesturen wijzen naar elkaar als het gaat om de verantwoordelijkheid voor de aanpak van de ventilatie op scholen. Dat constateert het Platform Perspectief Jongeren in een adviesbrief aan het ministerie.
"Bij wie de eindverantwoordelijkheid ligt, is in veel gevallen onduidelijk", zegt Sven Annen, lid van de commissie. "Het is al vrij lang duidelijk dat er op sommige scholen problemen zijn met de ventilatie. Dat de verantwoordelijkheid bij verschillende partijen ligt, leidt tot weinig nieuwe plannen en projecten."
'Neem de regie'
Het Platform Perspectief Jongeren roept de nieuwe minister van Onderwijs daarom op om de regie te nemen in het oplossen van de ventilatieproblemen, bijvoorbeeld als het gaat om de kosten. "Want een deel van de schoolbesturen en gemeenten geeft aan dat het geld dat beschikbaar is gesteld niet genoeg is."
Goede ventilatie kan een nieuwe schoolsluiting helpen voorkomen, zegt Annen. "Het sluiten van scholen mag geen mogelijkheid meer zijn. Dat was het nu wel, omdat de situatie op scholen niet altijd op orde is. Als je een veilige schoolomgeving creëert, voor een belangrijk deel door ventilatie, dan kun je zeggen: de scholen zijn veilig. En dan neem je optie van sluiting weg."
Een van de scholen die tegen de versnipperde verantwoordelijkheden aanloopt, is basisschool De Klister in het Drentse Nieuw-Buinen. "De ventilatie in onze school is niet goed", zegt directeur Hetty Sibbald. "De ramen en deuren staan de hele dag open. En er hangen CO2-meters in de lokalen. Die kleuren rood op het moment dat de luchtkwaliteit niet goed is."
Een goed mechanisch ventilatiesysteem heeft de school niet. "Ons schoolbestuur kan dat niet betalen. En de gemeente zegt: er is geen geld beschikbaar."
En dus zit er niets anders op dan de hele dag luchten met de ramen en deuren wagenwijd open. "Dan waait het een beetje door. Maar als je dicht bij het raam zit, dan is dat koud. Sommige leerlingen nemen daarom een extra vest mee van huis", zegt Sibbald.
Niet alleen de kou is een probleem. "Als het zonnig is, dan wil je het zonnescherm naar beneden doen. Maar dan kunnen de ramen niet meer allemaal open." En, benadrukt Sibbald, hoe meer je open zet, hoe meer geluid dat van buitenaf de klas in komt. "Dat komt de concentratie niet ten goede."
Kleinere klassen
Het Platform Perspectief Jongeren denkt dat ook les geven in kleinere klassen kan bijdragen aan betere ventilatie. "Dat verbetert de onderwijskwaliteit, maar het helpt natuurlijk ook bij betere ventilatie in de klas", zegt Annen. "Al is dat natuurlijk niet van vandaag op morgen geregeld, want daarvoor zijn extra leraren nodig. Het is aan de minister om daar een goed plan voor te maken."
Daarnaast zou het ministerie samen met de scholen kunnen kijken of de ventilatie die op scholen mogelijk is wel optimaal wordt benut. "Dat is op dit moment op sommige scholen niet zo. De ventilatie is dan op papier goed geregeld, maar kan in de praktijk nog een stuk beter."
Zo goedkoop mogelijk
Het schoolbestuur waar ook De Klister onder valt heeft besloten de zes meest urgente scholen van de in totaal dertig nu toch zelf aan te pakken, tegen zo laag mogelijke kosten.
Daar zit ook de school van Sibbald bij. "Installatiebedrijven bekijken nu wat er mogelijk is om de acute problemen zo financieel aantrekkelijk mogelijk aan te pakken." Maar voorlopig zal De Klister het nog met veel luchten en CO2-meters moeten doen. "Het kan nog maanden duren voor het systeem hangt."