Nieuwe strafprocedure van Europese Commissie tegen Polen om conflict rechtsstaat
De Europese Commissie begint een 'inbreukprocedure' tegen Polen vanwege het oordeel van het Poolse Constitutionele Hof dat Poolse wetgeving zwaarder weegt dan het Europese recht. Dat oordeel, afgelopen oktober, staat lijnrecht tegenover het kernprincipe van de EU, dat stelt dat uitspraken van het Europees Hof in Luxemburg bindend zijn voor alle lidstaten, en dus boven nationale wetgeving gaan.
"We hebben geprobeerd om een dialoog aan te gaan, maar de situatie wordt er niet beter op", schrijft Eurocommissaris Reynders van Justitie op Twitter. "De fundamenten van de Europese rechtsorde, in het bijzonder de voorrang van het Europese recht, moet gerespecteerd worden." De Commissie zegt ook "serieuze twijfels" te hebben over de onafhankelijkheid van het Poolse hof.
Het is niet voor het eerst dat de Europese Commissie zich fel uitspreekt tegen het Poolse Constitutionele Hof. Een dag na de uitspraak benadrukte EC-voorzitter Von der Leyen al dat alle lidstaten gemeen hebben dat het Europese recht boven het nationale recht gaat. Toen werden ook al vervolgstappen aangekondigd.
Boetes
Nu de Commissie een inbreukprocedure is begonnen, heeft Polen twee maanden de tijd om te reageren. Gebeurt dat niet of blijft Polen volgens de Commissie in gebreke, dan volgt er een volgende brief met opnieuw een nadrukkelijk verzoek om de EU-regels te volgen. Daarna kan de zaak voor het Europees Hof van Justitie worden gebracht, wat uiteindelijk kan leiden tot hoge dagelijkse boetes.
De Poolse rechts-nationalistische regeringspartij PiS en Brussel liggen al jaren met elkaar overhoop over de inrichting van de Poolse rechtsstaat. Dat conflict gaat onder meer over de omstreden tuchtkamer voor rechters, waarmee de regering volgens de Commissie te veel invloed heeft op de rechterlijke macht.
De Poolse premier Morawiecki heeft afwijzend gereageerd op de procedure door de Commissie. "Ik denk dat meer en meer Europese lidstaten zien dat er een grens moet zijn aan de invloed van de EU", reageert hij. De Poolse onderminister van Buitenlandse Zaken, Kaleta, spreekt van een aanval op de Poolse grondwet en de Poolse soevereiniteit.
