Tweede Kamer ziet maar twee scenario's voor Tata Steel: sluiten of ombouwen
De Tweede Kamer ziet maar twee mogelijke scenario's voor de toekomst van de vervuilende staalfabrikant Tata Steel. Dat is sluiten of ombouwen tot een "groene en gezonde" industrie. Dat zeggen verschillende partijen tijdens een Kamerdebat.
Het bedrijf veroorzaakt door uitstoot van giftige deeltjes gezondheidsklachten bij omwonenden en is ook nog de grootste CO2-uitstoter van Nederland. Het kabinet moet nu ingrijpen en het bedrijf tot actie dwingen, zeggen de partijen.
Over hoe streng dat moet verschillen de partijen van mening. Wel staat voor alle partijen de gezondheid van omwonenden voorop. "De staalprijs gaat door het dak maar er gaat geen cent naar de kinderen in Wijk aan Zee", zegt SP-Kamerlid Leijten. Uit onderzoek van het RIVM is gebleken dat de kinderen in omliggende gemeenten het grootste gezondheidsrisico lopen.
Subsidies
"Tata Steel kan het meest innovatieve staalbedrijf van de wereld worden", zegt VVD-Kamerlid Erkens. Hij wil dat het kabinet met het bedrijf een route vastlegt die moet leiden naar schonere productie. Het geld dat de overheid en de EU via subsidies daarin investeren mag niet "weglekken naar het buitenland", zegt de VVD.
Tata Steel heeft een Indiaas moederbedrijf. Dat heeft in het verleden schone innovaties die in Nederland zijn ontwikkeld gebruikt in fabrieken elders op de wereld, maar niet in Nederland.
"Geld dat we in het verleden hebben geïnvesteerd is met de nieuwe technologie verdwenen naar India", zegt GroenLinks-Kamerlid Van der Lee. Hij vindt dat het kabinet de top van het bedrijf moet houden aan de afspraken en verplichtingen, en niet te snel zelf met geld over de brug moet komen. "Niet alles is de verantwoordelijkheid van de overheid."
'Kooks 2-fabriek sluiten'
GroenLinks, SP en Partij voor de Dieren vinden dat het fabrieksonderdeel dat het grootste gezondheidsrisico geeft, de Kooks 2-fabriek, onmiddellijk gesloten moet worden. In die fabriek wordt van steenkolen de brandstof cokes gemaakt, waarbij de vervuilende deeltjes die uit de kolen komen deels in de lucht terechtkomen.
"Die cokes kun je ook inkopen", zegt Leijten. Andere partijen vinden dat een stap te ver. Die vinden dat politici te weinig verstand hebben van hoe de fabriek precies werkt om zulke beslissingen te nemen. CDA-Kamerlid Bontenbal: "De Kamer moet niet gaan zitten millimeteren." Wel ziet hij een belangrijke taak voor het kabinet om de fabriek te dwingen schoner te worden.
Werknemers
Als het nodig is dat de overheid daarvoor tijdelijk in het bedrijf investeert of bedrijfsonderdelen overneemt, dan sluiten de meeste partijen dat niet uit. Want naast het gezondheidsrisico en de CO2-uitstoot zorgt het bedrijf nog steeds voor meer dan tienduizend banen. Die mogen niet verloren gaan, vindt de Kamer.
De werknemers van Tata Steel zijn vandaag naar de Tweede Kamer gekomen om die boodschap over te brengen. De fabriek kan versneld vergroenen maar dan moet de overheid wel bijspringen, zeggen zij.
Het kabinet is met het bedrijf in gesprek over maatregelen om de staalfabriek schoner te maken. Maar een fabriek sluiten zonder wettelijke basis kan niet, zegt minister Blok. Hij voelt er ook weinig voor om als overheid aandelen in de fabriek te nemen of verlies "bij te plussen". "Want waarom zou je dat met belastinggeld doen? En hoelang ga je daar dan mee door?"
Veel vragen van de Tweede Kamer worden de komende dagen nog per brief beantwoord. Het debat kon door tijdgebrek niet worden afgemaakt en gaat volgende week verder.
