Werkgevers ouderenzorg willen weten of personeel gevaccineerd is
De grootste branchevereniging in de ouderenzorg wil dat in de instellingen bekend wordt welke zorgmedewerkers tegen covid-19 zijn gevaccineerd en welke niet. Actiz, waarbij zo'n 400 zorginstellingen in de ouderenzorg zijn aangesloten, steunt een oproep van leden van het Outbreak Management Team (OMT) aan het kabinet om zo'n registratie mogelijk te maken.
"We hebben eigenlijk zoveel mogelijk informatie nodig om goede zorg te kunnen verlenen. Inzicht in de vaccinatiegraad van medewerkers per locatie is daar een onderdeel van", zegt Conny Helder namens het bestuur tegen de NOS. In de ouderenzorg werken zo'n vierhonderdduizend mensen.
Volgens Helder kan de kennis over wie de prikken wel en niet heeft gehad, gebruikt worden om met een team waar de vaccinatiegraad laag is in gesprek te gaan. "We zijn voorstander van de registratie, maar vinden het wel een taak van de politiek om hier een beslissing over te nemen. Nu hebben we alleen maar vermoedens over de vaccinatiegraad van het zorgpersoneel en daar moeten we vanaf", aldus Helder.
Over de vaccinatiegraad onder het zorgpersoneel in Nederland bestaan nu alleen vermoedens, officieel is er niets over bekend. Werkgevers mogen als gevolg van de privacywet AVG hun personeel niet vragen of ze de prikken hebben gehad. Ook mogen ze het niet registreren, behalve als dat 'noodzakelijk' is. Maar wat precies noodzakelijk is, is niet vastgelegd.
'Ongevaccineerden vormen groot risico'
Drie OMT-leden, hoogleraar ouderengeneeskunde Cees Hertogh (Amsterdam UMC), arts-microbioloog Andreas Voss (Radboud UMC) en bedrijfsarts-epidemioloog Jaap Maas (Amsterdam UMC) zeggen vandaag tegen de NOS dat het kabinet de weg moet vrijmaken voor ziekenhuizen, verpleeghuizen en in ggz-instellingen om de vaccinatiestatus van het zorgpersoneel te registreren.
Ze vinden dat ongevaccineerde zorgverleners hun directe collega's en de patiënten en cliënten onnodig in gevaar brengen. Volgens hen vergroten ze het risico om het virus met zich mee te brengen en over te dragen. "Ze vormen in verpleeghuizen een groot risico", zegt Cees Hertogh. "Als je weet wie niet gevaccineerd is, kun je die medewerker desnoods op een andere manier inzetten, waardoor deze geen contacten heeft met zeer kwetsbare bewoners."
Volgens Hertogh handhaven veel instellingen nu nog beschermingsmaatregelen uit angst voor besmettingen door ongevaccineerde werknemers. Ook vinden veel familieleden het belangrijk om te weten dat hun dierbare verzorgd wordt door iemand die gevaccineerd is.
Ook bestuurders van de ziekenhuizen Amsterdam UMC en Spaarne Gasthuis steunen de oproep. Ze noemen het belangrijk om goede zorg en een veilig werkklimaat te bieden en hebben daarvoor inzicht nodig in de vaccinatiegraad. Volgens de bestuurders moet de politiek een antwoord gaan geven op de vraag of privacy wel echt zwaarder weegt dan het recht op goede zorg.
Zorgpersoneel tegen registratie
De beroepsvereniging voor verpleegkundigen en verzorgenden (V&VN) ziet het plan voor een registratieplicht niet zitten. Bestuursvoorzitter Bianca Buurman noemt het "een paardenmiddel" waarvoor rechtvaardiging ontbreekt. Volgens haar is de vaccinatiegraad onder zorgpersoneel al erg hoog. "Bovendien kunnen ook gevaccineerde mensen het virus overdragen".
Andere landen hebben inmiddels vergaande maatregelen genomen om de vaccinaties onder zorgpersoneel omhoog te krijgen. In het Verenigd Koninkrijk, België en Griekenland wordt de prik voor de zorg verplicht. "Dat is niets voor Nederland, maar je zou tenminste moeten kunnen weten wie wel en wie niet gevaccineerd is", zegt arts-microbioloog Andreas Voss.
In Nederland komt er geen vaccinatieplicht, heeft demissionair minister De Jonge van Volksgezondheid herhaaldelijk gezegd. Inmiddels zijn er in Nederland wel al verschillende bedrijven, waaronder Leaseplan, die de prikken voor het eigen personeel verplicht gaan maken.
Bedrijfsarts als oplossing
"De bedrijfsarts kan uiteindelijk de oplossing zijn", zegt Jaap Maas, zelf bedrijfsarts en werkzaam in het Amsterdam UMC, over het plan om te registeren welke zorgverleners gevaccineerd zijn. "We kunnen die kennis bij de bedrijfsarts neerleggen, daarmee blijft het medisch beroepsgeheim in stand en zorg je ervoor dat mensen in vertrouwen kunnen zeggen dat ze niet gevaccineerd zijn."
"Juist door de kennis kan je dus beter recht doen aan de individuele afwegingen van medewerkers. Je hoeft vaccinatie dus niet verplicht te stellen", zegt Maas. "Want belangrijk hierbij: we willen juist voorkomen dat mensen de zorg verlaten, de tekorten zijn al groot genoeg".
