Dansschool Utrecht eist vaccinatiebewijs van leerlingen: 'Desnoods een rechtszaak'

• Ivo Landman

  redacteur Online

Een lawine van intimiderende en giftige reacties kreeg dansleraar Peter Vlug over zich heen toen hij besloot alleen nog gevaccineerde mensen toe te laten op zijn danslessen. Toch houdt hij voet bij stuk, want hij vindt de coronatesten niet betrouwbaar genoeg. "Ik heb de verantwoordelijkheid een veilige dansomgeving te creëren voor mijn leerlingen."

Op de Facebookpagina van de Utrechtse dansschool staan honderden reacties. Vlug is al voor 'een zoon van Hitler' uitgemaakt en gebeld door een wildvreemde die hem voorhield dat hij de doodstraf riskeert. En op één avond kwamen er drie maaltijdbezorgers langs met ongevraagde bestellingen. "Dan komt het toch heel dichtbij", vertelt de dansleraar, die contact heeft met de politie over de intimidaties.

Vlug is er behoorlijk door van zijn stuk gebracht, maar hij verandert niets aan zijn deurbeleid. Ook niet nadat vier van de zestig leerlingen hebben laten weten liever ergens anders salsa-les te gaan volgen. Hij heeft ook veel steun gekregen, zowel van zijn leerlingen als van medestanders op sociale media. "Sommigen zijn hier ontzettend blij mee. Dat geeft me weer een rustig gevoel."

Maar steunbetuigingen of niet, vooralsnog staat de dansleraar betrekkelijk alleen. Bij brancheverenigingen van bijvoorbeeld restaurant- en caféhouders en rijscholen is in ieder geval nog geen enkele vraag binnengekomen van leden die ook overwegen hun klanten om een vaccinatiebewijs te vragen.

"Over een vaccinatiebewijs zijn geen vragen binnengekomen bij ons. Wel hebben enkele ondernemers aangegeven dat er hier en daar soms een discussie met gasten is, die vinden dat de regels, waaronder de anderhalve meter afstand, niet meer voor hen gelden omdat ze gevaccineerd zijn", zegt een woordvoerder van de Koninklijke Horeca Nederland.

Mag het wel?

Voor zover winkels, sportscholen of kappers het al zouden willen, is er nog de juridische vraag: mag je mensen zonder vaccinatiebewijs wel weigeren? Volgens Martin Buijsen, hoogleraar gezondheidsrecht aan de Erasmus School of Law, zijn daar twijfels over.

In een advies van de Gezondheidsraad staat dat private organisaties een zorgplicht hebben naar hun klanten of bezoekers, en zouden ze daarom naar een vaccinatiebewijs kunnen vragen, legt hij uit. Maar alleen als er geen minder ingrijpend alternatief voorhanden is.

Geen vaccinatieplicht

En dat is er wel, zegt Buijsen. "Testbewijzen en herstelbewijzen zijn ook bewijzen van niet-besmettelijkheid." Hij wijst erop dat nog niet iedereen een tweede coronaprik heeft kunnen krijgen, dat sommige mensen geen vaccinatie kunnen verdragen en er een groep is die de prik niet wil. "En er is geen vaccinatieplicht in Nederland."

Maar voor Peter Vlug is een testbewijs niet goed genoeg. Hij heeft zich erin verdiept, zegt hij, nog voordat het misging bij festivals als Verknipt, waar meer dan 130 mensen ondanks toegangstesten besmet binnenkwamen. "Toen de overheid de boel opengooide, bleken ontzettend veel besmettingen te komen van plekken waar was gewerkt met Testen voor Toegang. Ik ben toen wat dieper op de materie ingegaan en ik schrok van de onbetrouwbaarheid van die testen. Ik kon niet goed meer doorgaan met het accepteren van testbewijzen."

Een herstelbewijs accepteert zijn dansschool overigens wel.

Begin juli mochten de clubs weer open, maar de controle op testbewijzen verliep niet overal even soepel:

Vlug, die ooit rechten studeerde, wil het desnoods laten aankomen op een rechtszaak. "Als ik de pineut ben, zou ik het niet erg vinden. Het is voor de goede zaak. Er is nu heel weinig echt duidelijk. Misschien zijn er veel meer kleine ondernemers die zich afvragen wat voor eisen ze mogen stellen aan hun bezoekers. Als daar duidelijkheid over komt, zou dat mooi zijn."

Kinderdagverblijven

Mocht iemand een zaak aanspannen, dan is het niet onmogelijk dat de dansleraar bij de rechter zijn gelijk haalt, zegt Johan Legemaate, hoogleraar gezondheidsrecht aan de Universiteit van Amsterdam. Want wat bij een ziekenhuis of supermarkt niet mag, mag bij zoiets als een dansschool misschien wel. "Bij essentiële voorzieningen mag je niet om een vaccinatiebewijs vragen. Maar een dansschool is geen essentiële voorziening. Het stellen van beperkingen wordt daar wellicht als minder ingrijpend beschouwd."

De dansleraar weet zich ook gesteund door een uitspraak van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. Dat oordeelde in april dat kinderdagverblijven vaccinaties verplicht mogen stellen. Daarbij is er wel een belangrijk verschil, merkt Legemaate op. "Die kinderen kunnen zich niet beschermen, dus dan heb je een extra zorgplicht. Voor leerlingen van een dansschool geldt dat minder."

Legemaate voert tegelijkertijd aan dat het argument van de onbetrouwbaarheid van coronatesten weinig hout snijdt. "Daarmee suggereer je een beetje dat vaccineren wel waterdicht is, maar dat biedt ook geen 100 procent bescherming. Ook een gevaccineerd iemand kan corona doorgeven aan een danspartner."

De hoogleraar hoopt dat er vanuit de politiek meer richting wordt gegeven in de discussie rond vaccinatiebewijzen, die ook in het buitenland steeds meer speelt. In Amerika eisen sommige bedrijven dat het personeel zich inent en in Frankrijk kom je vanaf volgende week geen restaurant meer in zonder een QR-code (die ook met een testbewijs kan worden gegenereerd).

"In Frankrijk schiet het een beetje een door, maar ook hier zou de overheid stelling moeten nemen over wat wenselijk is", vindt Legemaate. "Om te voorkomen dat straks iedere particuliere ondernemer zijn eigen afweging gaat maken. Ik zou het wel betreuren als in een winkelstraat iedereen er straks zijn eigen deurbeleid op nahoudt."