Sloveense premier wil 'bruggen bouwen', maar scepsis binnen EU is groot

• Aida Brands

  redacteur Brussel

De Sloveense premier Janez Jansa presenteert vandaag in het Europese Parlement zijn plannen voor het voorzitterschap van de EU. De komende zes maanden zal het land alle raden en bijeenkomsten leiden, en dus ook mede de agenda bepalen. Veel Europarlementariërs reageren sceptisch op de plannen. Het lijkt Jansa dan ook niet gelukt de zorgen over het Sloveens voorzitterschap weg te nemen.

Jansa wordt vooral verweten de rechtstaat te verzwakken en de persvrijheid in te perken in zijn eigen land. Dat was voor vier Sloveense demonstranten dan ook reden om naar Straatburg af te reizen. Ze staan in de ochtend al vroeg voor het Europees Parlement. Een van de demonstranten is zelfs oppositieleider in Slovenië en hij maakt zich ernstige zorgen over de situatie in zijn land.

"We zijn gekomen omdat we het Europese Parlement willen laten weten dat de situatie in Slovenië slecht is en elke week erger wordt", zegt de politicus, Jasa Jenull. Hij demonstreert wekelijks tegen de regering, naar zijn zeggen tegen een hoge prijs. "Ik heb zelf al meer dan 10.000 euro aan boetes gekregen het afgelopen jaar. Ik heb me publiekelijk uitgesproken en ben daarom meerdere keren opgepakt."

'Niets aan de hand'

Maar volgens de Sloveense Europarlementariër en partijgenoot van Jansa, Romana Tomc, is er helemaal niets aan de hand. "Ik snap niet dat je eigen land deze verwijten kunt maken want al deze beschuldigingen zijn fake news. Je kunt zeggen en plaatsen wat je wilt. Alles is mogelijk."

Toch zijn er grote zorgen over Slovenië onder leiding van Jansa. De Sloveense premier doet weinig om deze zorgen weg te nemen. Vorige week nog liet hij tijdens een bezoek van Eurocommissarissen een foto zien van twee Sloveense rechters die op de foto stonden met twee socialistische politici. Volgens Jansa is het bewijs dat de rechters niet onafhankelijk kunnen zijn. Voor Frans Timmermans was het reden om niet met Jansa op de foto te gaan. Een onbeschofte reactie, vindt Europarlementariër Tomc. "Hij probeerde er een punt van te maken om zichzelf te profileren, maar er is niks om je zorgen over te maken."

Volgens de Nederlandse VVD-Europarlementariër Malik Azmani zijn de zorgen over Jansa terecht. "Ik geloof er totaal niet in hoe hij zich hier profileert. Hij doet alsof er niks aan de hand is, maar ik maak me ernstig zorgen"

Balkanlanden bij de EU

Jansa kreeg vandaag in het Europarlement veel vragen over de staat van de Sloveense rechtsstaat en de persvrijheid. Hij had het zelf duidelijk liever over iets anders. Hij hoopt zich de komende zes maanden te kunnen profileren als 'bruggenbouwer', zei hij.

Zo wil de Sloveense premier dat de Balkanlanden perspectief wordt geboden om toe te treden tot de EU. Veel West-Europese landen zitten hier niet op te wachten, maar Slovenië krijgt het als EU-voorzitter nu wel op de agenda. Jansa heeft al aangekondigd dat er in oktober een top zal zijn, waarbij ook de regeringsleiders van de zes Balkanlanden aanwezig zullen zijn.

De komende maanden zal blijken of Jansa in staat is om de zorgen binnen de EU weg te nemen, en zijn ambitie als bruggenbouwer waar te maken.