Besteld en 10 minuten later in huis: startups willen supermarktbranche opschudden
Boodschappen bestellen en ze tien minuten later bezorgd krijgen. Sinds een paar weken doen twee Duitse startups deze belofte ook op de Nederlandse markt. Gorillas en Flink beloven dit te doen tegen supermarktprijzen en voor minder dan twee euro bezorgkosten. Ze bieden wel een kleiner assortiment aan dan de meeste supermarkten en verkopen vooral artikelen van duurdere merken.
Medewerkers verzamelen de producten in een klein magazijn op strategische plekken in grote steden, waarna een fietskoerier ze wegbrengt. De snelheid zeggen ze te garanderen doordat ze op een centrale plek werken en alleen bezorgen in een specifiek gebied. Woon je net 10 meter verder, dan kun je dus geen boodschappen bestellen.
In de realiteit kan de bezorgtijd iets afwijken, maar de belofte is niettemin snel, sneller, snelst. "Dat is behoorlijk ambitieus", zegt Martijn Arets, platformeconomie-expert, dat is een economisch systeem dat werkt via een online platform. "Op dat vlak bieden deze bedrijven echt iets nieuws. Maaltijdbezorgers werken ook steeds sneller maar op boodschappenvlak was dit er nog niet."
Groeikapitaal
Binnen tien minuten bezorgen kan alleen als je vanuit je eigen winkel werkt, zegt Arets. "Dat bespaart tijd, met die snelheid producten van een ander bezorgen is echt onmogelijk. Je kan je wel afvragen hoeveel zinvoller het ons leven maakt."
Investeerders zien in ieder geval een goudmijn: zo haalde Gorillas in december 37 miljoen euro op en deze week nog eens 240 miljoen euro in een tweede financieringsronde. Flink haalde eerder 43 miljoen aan groeikapitaal op. "Dat zijn echt behoorlijke bedragen", zegt de platformexpert. "Europese startups van dit formaat zijn zeldzaam."
Online boodschappen doen neemt al jaren een vlucht maar corona deed daar een forse schep bovenop. In 2020 was de omzet zo'n 2,5 miljard, meer dan een verdubbeling ten opzichte van het jaar daarvoor, blijkt uit cijfers van onderzoeksbureau Gfk.
Maar het succes van de bedrijven hangt af van meer dan alleen kapitaal ophalen op de markten waar ze actief willen worden of al zijn. Arets: "Nu betaalt de investeerder nog miljoenen om de markt te veroveren en andere markten te kunnen ontwrichten, op den duur moeten ze het zelf doen. De vraag is hoe."
Rendabel
Door de komst van de supermarktmagazijnen verandert het straatbeeld. Zo komen er geregeld koeriers af- en aanrijden en zijn de ramen vaak afgeplakt. Iets waar Rotterdamse winkeliers kritiek op hebben. Maar dat is niet het enige maatschappelijke gevolg waarover moet worden nagedacht, vindt Arets.
"De belangrijkste vraag is: hoe zorg je ervoor dat de arbeidsvoorwaarden voor de koeriers en pickers beschermd blijven? Ze zijn nu in dienst, maar daar begon Deliveroo ook ooit mee. Met 1,80 bezorgkosten en hoge huurprijzen komen ze in ieder geval niet uit. De prijzen zullen of omhoog moeten of er moet iets anders gebeuren."
Ontwrichtend
De startups willen de concurrentie aangaan met andere bezorgdiensten door hun bezorgers en magazijnmedewerkers in dienst te nemen. Flink wil niet zeggen hoeveel werknemers het in dienst heeft "vanwege continue groei".
Ook Gorillas, met duizend bezorgers in dienst, zegt zich op dat punt te willen onderscheiden van concurrenten. Zo krijgen werknemers niet alleen parttime en fulltime contracten maar kunnen ze zich ook ontwikkelen via een carrièreprogramma.
Concurrentie
De nieuwe bedrijven willen een revolutie in de supermarktbranche teweegbrengen. Zo zegt Gorillas dat deze sector zijn klanten te lang heeft verwaarloosd: "In plaats van zich aan te passen aan de klant, richten traditionele supermarkten zich op lange houdbaarheidsdata en mensenmassa's die in het weekend in de rij staan om hun boodschappen te halen."
Toch zal het ontwrichtende effect op andere spelers in de (online) supermarktbranche meevallen, denkt Joop Holla van marktonderzoeksbureau GfK. "Ik denk namelijk dat je enige grootschaligheid nodig hebt om succesvol te zijn. Maar de markt groeit fors; Nederlanders laten dingen graag thuisbezorgen, dat heeft de coronatijd wel bewezen."
Supermarkten bezorgen soms al op dezelfde dag. Soms zelfs binnen twee uur, zoals Plus. De concurrentiestrijd zit hem echter meer in de horeca-aanbieders, zegt Holla. "Ik denk dat zij hier eerder last van hebben. Want snelle boodschappen laat je komen als je honger hebt maar geen zin hebt in een kant-en-klaar maaltijd."
Of iedereen in de toekomst online boodschappen bestelt moet gaan blijken. "Maar er zullen altijd mensen zijn die nog even langs de winkel gaan voor een vergeten boodschap. Dat zal niet snel veranderen."
