De coronacrisis leidt tot een enorme groei in het aantal bezorgmaaltijden. Steeds meer restaurants zien daarom kansen in een opkomend bedrijfsmodel: zonder stoelen en tafels en zonder afhaal, liefst gevestigd op een goedkope locatie. Het eten kan alleen worden bezorgd.
In het buitenland (dark kitchen, cloud kitchen, virtual kitchen of ghost kitchen) is het concept al groot. In de Verenigde Staten zijn er zo'n 7500. Worden bezorgkeukens ook hier meer dan een hype?
'Booming'
Harde cijfers zijn er nog niet, maar naar schatting zijn er momenteel tientallen dark kitchens in Nederland. Geen grote aantallen, maar investeerders en kredietverstrekkers zien veel potentie, zegt Stef Driessen, horecaspecialist bij ABN Amro. "Door gebruik te maken van deze centrale keukens, kunnen ondernemers makkelijker inspelen op de vraag van consumenten."
Alleen restaurants die uitsluitend bezorgen, vallen onder het concept. In het buitenland, vooral in de Verenigde Staten en Londen, gaan ze vaak nog een stap verder: daar zitten soms meerdere restaurants onder één dak, gefaciliteerd door grote ketens.
Het combineren van meerdere formules in één keuken is nieuw, volgens Driessen. "Door verschillende restaurantformules te maken, zogenaamde virtual brands, ontstaan er bijvoorbeeld twee verschillende online-restaurants, terwijl het in werkelijkheid maar één keuken is." Restaurants hebben zo geen of minder extra personeel en geen mooie locatie nodig, waardoor de kosten lager blijven.
Om de kosten verder te drukken doen ook robots hun intrede in dark kitchens. Als hulp, of zelfs als vervanger van de chef. Een Israëlische bedrijf komt binnenkort met zo'n robot op de markt, speciaal voor de dark kitchen:
Op dit moment zijn er weinig bedrijven in Nederland die op één locatie meerdere restaurants hebben. Stijn Verstijnen, directeur van Deliveroo Nederland, ziet zeker toekomst in het concept. Het bezorgbedrijf huurt sinds twee jaar een pand in Amsterdam-Oost, waar het drie keukens faciliteert voor drie horecaondernemers met samen vijf verschillende formules.
"Veel restaurants hebben tijdens corona kennisgemaakt met bezorgen. Als restaurants straks weer opengaan, zullen bezorgkeukens hard nodig zijn", denkt Verstijnen. Hij wil de bezorgkeukens na de crisis in andere grote Nederlandse steden uitbreiden. Ook startup Bright Kitchen heeft een locatie in Amsterdam met verschillende virtuele keukens en wil binnen vijf jaar uitbreiden naar vijftig bezorgkeukens.
Michael Kras, eigenaar van het restaurant Roast Chicken Bar, is één van de ondernemers in het Deliveroo-pand. "We werden door de lockdown gedwongen om een creatieve oplossing te bedenken." Volgens hem is het concept rendabel. "We betalen een hoge commissie aan Deliveroo, maar hebben ook weinig vaste lasten."
'Voegt niks toe'
Just Eat Takeaway, het moederbedrijf van Thuisbezorgd.nl, ziet weinig in het concept, zo schrijven ze in een reactie. "Dit lijkt vooral aantrekkelijk voor de bezorgdienst die op zoek is naar een oplossing voor een verlieslatend bezorgmodel. Voor zelfstandige restauranthouders of consumenten voegt dit echter niets toe."
Ook staat Thuisbezorgd het niet toe om meerdere concepten onder verschillende namen vanuit één keuken aan te bieden. "Het is niet transparant naar consumenten en oneerlijk naar restaurants die 'gewoon' één vermelding hebben." Volgens Thuisbezorgd is er daarnaast al genoeg aanbod aan bezorgrestaurants.
Geen zin om te koken
Of het concept daadwerkelijk succesvol kan zijn in Nederland, hangt af van veel factoren, zegt Driessen van ABN Amro. "Belangrijk is het type gerecht: hoelang dat goed blijft en of er veel vraag naar is in het bezorggebied. Dan moet je ook kijken naar hoeveel mensen er wonen in dat gebied. Je ziet bezorgrestaurants met name rond de steden en minder op het platteland."
Dat we na de komende tijd nog veel maaltijden blijven bestellen, is zeer waarschijnlijk, denkt Driessen. "Jongere generaties hebben geen zin om te koken, dus met die markt zit het wel goed. Het afgelopen jaar is het aantal bezorgingen al enorm gestegen. Wij rekenen komend jaar op een groei van 12 tot 13 procent."
