Op naar de 50.000: deze omroepen hopen toegelaten te worden tot het bestel

Nederland omroepland: de NPO heeft nu in totaal elf omroepen. Toch is het aanbod nog niet volledig, vinden initiatiefnemers van nieuwe omroepen. Ze voelen zich niet vertegenwoordigd in het huidige media-aanbod en richten daarom een eigen omroep op.

Twee kanshebbers zijn Ongehoord Nederland, van onder meer journalist Arnold Karskens, en Omroep Zwart, waarvan rapper en activist Akwasi een van de initiatiefnemers is.

Leidt het tot versnippering om meer nieuwe omroepen toe te laten? Mediaonderzoeker Piet Bakker vindt van niet: "Wat zij doen is de kern van het publieke bestel in Nederland. Als je je ongehoord voelt, dan kun je proberen mee te doen."

Ongehoord Nederland kondigde eind vorig jaar al aan de benodigde 50.000 leden te hebben bereikt, maar inmiddels zijn er weer 8000 nodig, zegt Karskens. Omroep Zwart meldde woensdag genoeg leden te hebben verworven.

Of ze de 50.000 gaan halen, kan Arnold Karskens niet zeggen, maar: "Wij vinden dat we een verplichting naar het Nederlandse volk hebben om dat aantal te halen." Volgens Karskens is Ongehoord Nederland "een patriottische omroep".

Omroep Zwart wil dat de NPO een adequate afspiegeling is van de maatschappij: "We spreken mensen met een beperking aan, maar ook mensen van de LGBTQ+-gemeenschap en mensen met een Joods-Israëlische komaf, tot aan Nicaragua. We zijn er voor mensen die een stem willen."

Karskens zegt met zijn omroep een kritisch geluid te laten horen over de Europese Unie en massa-immigratie: "En we zijn voor het behoud van de Nederlandse cultuur, dus voor Zwarte Piet."

De initiatiefnemers van Ongehoord Nederland en Omroep Zwart vertellen wat zij willen toevoegen aan het huidige media-aanbod:

Ongehoord Nederland plaatst al video's op socialemediakanalen zoals YouTube. De omroep maakt onder meer een Zwarte Pietenjournaal. Dat brengt ook problemen mee, zegt Karskens, die volgens hem de noodzaak aantonen van Ongehoord Nederland als nieuwe omroep: "Door de censuurmaatregelen van Facebook en YouTube zijn de marges op het vrije internet steeds smaller geworden."

Facebook besloot afbeeldingen van Zwarte Piet helemaal te bannen, bij YouTube kunnen videomakers geen advertentiegeld meer verdienen met video's van Zwarte Piet.

Omroep Zwart wil laten zien dat er "voor en achter de schermen een gemêleerde groep mensen aan programma's werkt", aldus medeoprichter Gianni Grot.

Nog voordat Ongehoord Nederland is toegelaten tot het bestel, is de aspirant-omroep al het toneel geweest van interne onenigheid en ophef. Medeoprichter en scenarist Haye van der Heyden stapte op na uitspraken dat Holocaustontkenners in principe ook een podium moeten kunnen krijgen bij de omroep.

In mei verliet oud-VVD-Kamerlid Ybeltje Berckmoes de omroep vanwege gebrek aan ruimte voor "spirituele en andersoortige ervaringen". Berckmoes plaatste namens Ongehoord Nederland video's op YouTube met complotdenkers en een interview met Pim Fortuyn. Althans, met een medium dat beweerde dat de vermoorde politicus via hem sprak.

Dat soort programma's lijken er dus niet te komen bij Ongehoord Nederland. Wel actualiteitenprogramma's, zegt Arnold Karskens. "Het nieuws is niet compleet, wij belichten het van een andere kant, met onze poten in de modder."

Daarmee vindt hij dat de aspirant-omroep zich onderscheidt van bijvoorbeeld WNL: "WNL zou een Zwarte Pietenjournaal niet aandurven."

Molukse geschiedenis

Ook Omroep Zwart denkt dat ze anders zijn dan andere omroepen, zoals de NTR die veel programma's voor en over minderheden maakt. Gianni Grot: "Onze achterban is al een vernieuwing." Qua programma's kun je bijvoorbeeld denken aan programma's over de Molukse geschiedenis, zegt Grot: "Dat is ook onderdeel van Nederlandse geschiedenis."