Kabinet zegt toe: bieb en buurthuis voor uitzonderingen toch open
Bibliotheken en buurthuizen mogen de komende twee weken voor speciale activiteiten toch openblijven. Dat heeft premier Rutte toegezegd op aandringen van GroenLinks.
Bibliotheken mogen boeken blijven afgeven en ruimte bieden aan huiswerkbegeleiding voor scholieren. Mensen met problemen, bijvoorbeeld schulden, blijven op afspraak welkom in buurthuizen.
Gisteren maakte het kabinet dat alle publiek toegankelijke instellingen, zoals bibliotheken, buurthuizen, theaters en musea de komende twee weken dicht moeten om het aantal besmettingen sneller te laten dalen. Vanavond bleek er in de Tweede Kamer veel onbegrip over de keuzes van het kabinet.
Zowel oppositie- als coalitiepartijen hebben moeite met de sluitingen, vooral omdat drukke winkels als de Ikea en de Primark wél gewoon open mogen blijven. Ze wezen erop dat vooral bibliotheken en buurthuizen een belangrijke functie hebben voor kwetsbare mensen in zwakkere wijken.
Logica
De Kamerleden hebben moeite met de logica achter de beperkingen. Volgens Rutte wil het kabinet vooral het aantal reisbewegingen en contactmomenten beperken, om zo het aantal besmettingen terug te dringen. GroenLinks-leider Jesse Klaver zei daarop dat juist buurthuizen en bibliotheken door mensen uit de directe omgeving worden bezocht. "Wanneer bent u voor het laatst naar de bieb in Barneveld gereisd?", vroeg hij aan de in Den Haag wonende Rutte.
De Kamer uitte ook kritiek op de beslissing dat er vanaf volgende week nog maar 30 mensen aanwezig mogen zijn bij een uitvaart, in plaats van 100. Op aandringen van de SGP komt er in uitzonderingsituaties toch ruimte voor burgemeester om meer aanwezigen toe te staan.
Routekaart
Het kabinet heeft zich bij het pakket dat gisteren werd gepresenteerd gebaseerd op de ervaringen uit de eerste golf, zei de premier. "We doen de dingen die toen ook werkten. Alleen het sluiten van de scholen en de contactberoepen bleek achteraf minder effectief."
De meeste partijen steunen wel dat er de komende twee weken extra op de rem wordt getrapt, om de besmettingsgraad sneller te laten dalen en daarmee de ziekenhuizen te ontlasten. Maar ze begrijpen niet dat het kabinet nu maatregelen neemt die niet in de zogeheten 'routekaart' staan. Dat leidt tot onbegrip bij de burgers, denken ze. Die weten niet meer waar ze aan toe zijn.
Maar volgens Rutte voorziet de routekaart niet in deze situatie. "Dat is misschien een les. Dat we in de routekaart ook iets moeten opnemen over wat je moet doen als je het proces wilt versnellen."
Kritiek op avondklok
In zeker drie regio's zijn de cijfers zo hoog dat het kabinet overweegt om daar een avondklok in te stellen en winkels en scholen vanaf het voortgezet onderwijs te sluiten. PVV-leider Geert Wilders noemde de avondklok buitenproportioneel, vooral omdat niet duidelijk is of dat ook echt werkt. "Het doet denken aan de donkerste dagen uit onze geschiedenis." Ook D66-fractievoorzitter Rob Jetten is niet overtuigd, zolang niet duidelijk is wat het effect op de besmettingen is.
Toch houdt Rutte de zware maatregel achter de hand, al hoopt hij zelf ook dat het niet nodig is. Hij erkende dat het directe effect van een avondklok niet duidelijk is, maar indirect kan het volgens hem wel bijdragen aan het verminderen van het aantal besmettingen.
Thuiswerken afdwingen
Het kabinet wil dat het aantal thuiswerkers snel "zichtbaar" toeneemt. Nog te weinig mensen werken thuis, terwijl dat wel de norm is. In deze tweede golf reizen meer mensen naar hun werk dan in het voorjaar.
Rutte kondigde aan dat de ministers Wiebes (Economische Zaken) en Koolmees (Sociale Zaken) aanstaande vrijdag gaan praten met werkgevers en vakbonden. Als dat te weinig resultaat oplevert heeft het kabinet volgens Rutte instrumenten achter de hand om het thuiswerken af te dwingen. Hij wilde niet zeggen wat die instrumenten zijn. "Dat zou het gesprek niet bevorderen."
'Reservebank' zorgpersoneel
Geert Wilders deed het voorstel om een soort reservebank samen te stellen van zorgpersoneel om een volgende pandemie op te vangen. Hij denkt dan aan mensen die niet meer in de zorg werken, maar nog wel een registratie hebben. "Net zoals Defensie reservisten heeft." Volgens Wilders is gebleken dat de zorg door alle bezuinigingen niet meer opgewassen is tegen een crisis als corona of rampen en aanslagen.
Premier Rutte noemde het een sympathiek idee en wil er naar kijken. Volgens hem is de zorgsector wel goed uitgerust om rampen en aanslagen op te vangen, maar een "flexibele schil" van personeel kan wel een oplossing zijn voor een langdurige pandemie.