Buurthuis en bieb zijn 'tweede huiskamer in de wijk': 'Waar moet men nu heen?'

• Carmen Dorlo

  redacteur Online

Vanavond moeten 'doorstroomlocaties' vanwege de nieuwe coronamaatregelen hun deuren sluiten. Dat komt hard aan bij de musea, bioscopen en pretparken, maar zeker ook bij de buurthuizen en bibliotheken. Waar bij de andere locaties de economische impact goed is te voelen, zijn ze bij de buurthuizen en bibliotheken vooral bang voor de maatschappelijke gevolgen, zeggen buurthuizen en bibliotheken tegen de NOS.

"Het buurtcentrum is een heel actief en bedrijvig punt centraal in de wijk. Als dat wegvalt, is dat een tegenslag voor iedereen", zegt Remy Ceulemans, facilitair manager bij het oudste buurtcentrum van Nederland De Mussen. Het buurtcentrum in de Haagse Schilderswijk heeft een belangrijke functie, zegt hij. "Vooral in een wijk als deze met veel maatschappelijke problemen en sociale isolaties is het belangrijk dat een buurtcentrum openblijft."

In De Mussen worden bezoekers geholpen met het doen van hun administratie en met taallessen. Ook worden er activiteiten voor kinderen en ouderen georganiseerd en wordt er gesport. "Maar mensen komen ook gewoon voor een kopje koffie en sociaal contact."

Ook Yamina Daoudi, die het buurtcentrum haar "tweede huis" noemt. "Mijn oudste zoon, van 23 gaat al vanaf zijn kleutertijd hierheen. Dat het buurtcentrum sluit, is voor mij persoonlijk ook erg moeilijk want daar ontmoet ik elke dag andere moeders om mee te praten."

Ook in de bibliotheken worden mensen geholpen, zegt Herman Horst, directeur van de Bibliotheek Midden-Brabant. "Natuurlijk zijn we in de bieb nog steeds van de kennis en verhalen, maar we hebben ook een rol gekregen bij het aanleren van vaardigheden. Het is steeds meer de plek waar je naartoe gaat om verder geholpen te worden."

Ook worden er spreekuren en cursussen georganiseerd, gaat hij verder. "Hier worden mensen vaardiger gemaakt om te functioneren in de digitale samenleving."

Volgens Horst zijn bibliotheken de afgelopen tien jaar veranderd. "We lenen niet meer alleen boeken uit, we zijn echt de huiskamer van de stad geworden."

Terugval?

Ceulemans van buurtcentrum De Mussen is bang dat tijdens de sluiting bezoekers te maken krijgen met een terugval. "Wij helpen mensen bijvoorbeeld bij hun ontwikkeling op de arbeidsmarkt. Ik ben bang dat door deze sluiting die achterstand groter wordt. Ook ben ik bang dat mensen geïsoleerd raken."

Een ander effect van de sluiting kan zijn dat jongeren op straat gaan leven, zegt Mieke Kuipers, plaatsvervangend directeur van het buurtcentrum. "In de Schilderswijk wonen mensen vaak met grote gezinnen in kleine huizen zonder tuin. De Mussen is voor veel mensen een tweede huis. Als ze hier niet heen kunnen, waar gaan ze dan heen?" Daar is Ceulemans ook bezorgd over. "De activiteiten voor de jeugd leveren een grote bijdrage aan hun ontwikkeling. Van samen spelen tot huiswerkbegeleiding en van vioolles tot taal. Als dat wegvalt, is de jeugd aangewezen op hun eigen omgeving."

Dat is een probleem dat moeder Layla Rodriquez herkent. "Het wordt echt een uitdaging voor mij thuis. Mijn kinderen gaan zich vervelen. Bij het buurtcentrum kunnen ze nog creatieve en culturele activiteiten doen en veel sporten."

Ook Horst is bang voor de gevolgen. "In sommige bibliotheken komen kinderen speciaal langs om gebruik te maken van de computer, omdat ze die thuis niet hebben. Daarnaast heeft de bibliotheek ook een ontmoetingsfunctie. Die valt weg."

Jorn van Katwijk van Buurthuis Het Voorthof in Delft verwacht ook dat de sluiting veel impact zal hebben. "Voor veel mensen was dit afgezien van de boodschappen nog het enige wat ze deden in de week." Niet alleen de bezoekers worden hard geraakt. "Ook voor ons als onafhankelijk buurthuis is het financieel een redelijke ramp."

Gelukkig kunnen nog bij het buurtcentrum in de Schilderswijk nog dingen online doorgaan, zegt Ceulemans. Ook gaan jongerenwerkers en medewerkers van het buurtcentrum veel de straat op om contact te houden met buurtbewoners. Kuipers: "We proberen zoveel mogelijk die binding vast te houden."

Positief blijven

Ook directeur Horst is daarmee bezig. "Zolang er nog maar kan worden gelezen. Daarom hebben wij een afhaalbieb hier geopend."

Volgens hem is het belangrijk om positief te blijven. "Wij kijken naar wat er wel kan. We proberen innovatief om te gaan met de kansen die we krijgen. Als we dat blijven doen, is het misschien allemaal nog te overzien."