Advies: geen landelijk bezoekverbod verpleeghuizen bij tweede golf
Het landelijke bezoekverbod voor verpleeghuizen, dat van maart tot en met mei in verband met het coronavirus werd ingesteld, leidde tot schrijnende situaties. Verpleeghuizen moeten daarom ruimte krijgen om hun eigen bezoekregeling te bepalen. Dat is de belangrijkste aanbeveling van een groep Leidse en Groningse onderzoekers in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid.
De wetenschappers onderzochten de corona-aanpak van tientallen verpleeghuizen. Volgens de Leidse hoogleraar ouderenzorg Wilco Achterberg geeft het onderzoek een goed beeld van wat er van dag tot dag speelde in de zorginstellingen.
Uit het onderzoek blijkt dat aan het begin van de coronacrisis het "enorme gebrek" aan beschermende middelen voor onrust bij het zorgpersoneel zorgde. Daarnaast leidden verschillen in adviezen van het RIVM en de GGD tot verwarring. Bewoners vonden de rust door de bezoekregeling aanvankelijk prettig, maar ervoeren al snel eenzaamheid.
Zorgpersoneel bedreigd
De crisis trok een zware wissel op het zorgpersoneel. Ze liepen verhoogd risico om besmet te raken, mochten in sommige gevallen niet meer thuis slapen en kenden een hoge werkdruk.
Ook leidde het bezoekverbod tot bedreigingen aan het adres van zorgpersoneel. "Ze werden opgewacht door familie, die hun verweten dat zij wél hun vader of moeder mochten zien", vertelde Achterberg in het NOS-programma Met het Oog op Morgen. Sommige tehuizen stelden bewaking in. In Best kwam de politie in actie vanwege een "grimmige situatie" rond een woonzorgcentrum.
"Tegelijkertijd waren zorgmedewerkers creatief om het welzijn van cliënten hoog te houden, bijvoorbeeld met speciale activiteiten of contact met familie te faciliteren", aldus Achterberg.
Aanbevelingen
De recente versoepelingen waren meer dan welkom, maar we moeten op onze tellen passen, stelt Achterberg. "Het gevaar is dat we te opgelucht zijn. De rooskleurige RIVM-cijfers geven een geruststelling die we eigenlijk niet kunnen hebben. Dat merken we zeer sterk in het verpleeghuis", zegt hij. Zo zijn in een verpleeghuis in Maassluis tientallen mensen besmet geraakt, kort na het opheffen van het bezoekverbod.
De onderzoekers denken dat een eventuele tweede golf van het coronavirus beter bestreden kan worden door bezoekverboden regionaal en op maat te organiseren. Het besmettingsrisico per regio verschilt immers ook per regio. Daarnaast pleiten de onderzoekers voor vaste teams per afdeling en huiskameractiviteiten door te laten gaan, om de rust te bewaren.
Uit angst voor corona en uit vrees voor eenzaamheid werden de afgelopen maanden zelfs tientallen ouderen door hun kinderen uit het verpleeghuis gehaald. Zoals de dementerende Ria Rathje:
