VS dreigt medewerkers Internationaal Strafhof met sancties
De VS dreigt met strafmaatregelen tegen medewerkers van het Internationaal Strafhof in Den Haag die betrokken zijn bij het onderzoek naar oorlogsmisdrijven door Amerikanen en bondgenoten van de VS, zoals Israël.
President Trump tekende vandaag een decreet dat beslaglegging op bezittingen van Strafhof-medewerkers in de VS mogelijk maakt. Ook kan aan hen en hun familieleden een inreisverbod voor de VS worden opgelegd.
Minister Blok heeft op Twitter zijn verontrusting uitgesproken. "We roepen de VS op om Strafhof-medewerkers niet te bestraffen. Nederland staat volledig achter het Strafhof en blijft dat doen. Het hof is van cruciaal belang in de strijd tegen straffeloosheid en voor het hooghouden van het internationaal recht."
Vemoedelijk is de directe aanleiding voor het instellen van sancties het besluit in maart van het hof om een strafrechtelijk onderzoek te starten naar oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid in Afghanistan. De aangeklaagde partijen zijn de Taliban, het Afghaanse en Amerikaanse leger en Afghaanse en Amerikaanse geheime diensten.
Hoofdaanklager Fatou Bensouda zei in 2017 al dat het Amerikaanse leger en inlichtingendiensten in Afghanistan gevangenen hebben mishandeld, gemarteld en vernederd, vooral in de periode 2003-2004.
Vorig jaar trok de VS Bensouda's visum in. Ze kan nog wel naar New York om bij de Verenigde Naties verslag uit te brengen van haar werk.
VS erkent hof niet
Het Strafhof is in 2002 opgericht om plegers van oorlogsmisdaden, genocide en misdaden tegen de menselijkheid te kunnen straffen. 123 landen hebben zich aangesloten, maar de VS niet. Het land erkent het hof niet, mede omdat het anti-Amerikaans zou zijn.
Over het in maart aangekondigde onderzoek hebben zowel Democraten als Republikeinen de vrees uitgesproken dat Amerikaanse militairen, geheim agenten en burgers in een oneerlijk, politiek gestuurd proces veroordeeld worden.
Dat zegt het Witte Huis ook nu weer. "Het Strafhof blijkt een ineffectieve bureaucratische organisatie te zijn die het op personeel van de VS gemunt heeft, en ook op het personeel van onze bondgenoten", zegt een woordvoerder.
Ook stelt het Witte Huis dat het aanwijzingen heeft voor corruptie en wangedrag "op het hoogste niveau". Minister Barr van Justitie zei dat de VS daar onderzoek naar doet en suggereerde dat Rusland of andere tegenstanders van de VS zich met onderzoek van het hof bemoeien.
Israël en Palestijnse gebieden
Minister Pompeo van Buitenlandse Zaken zei dat de VS ook sancties kan opleggen aan Strafhof-medewerkers die meewerken aan de vervolging van Israëliërs voor het begaan van misdrijven tegen Palestijnen.
Bensouda kondigde in december vorig jaar een onderzoek aan naar mogelijke oorlogsmisdaden op de Westelijke Jordaanoever, inclusief Oost-Jeruzalem, en in de Gazastrook.
Daarmee was een strafzaak tegen Israëlische politici of legerleiders een stap dichterbij gekomen, zei correspondent Ties Brock toen. "Maar de aanklager laat ook de mogelijkheid open om Palestijnen aan te klagen, bijvoorbeeld leden van Hamas die raketten afvuren op Israëlische burgerdoelen."