Omwenteling in Slowakije: protestpartij tegen corruptie wint verkiezingen
De oppositie in Slowakije heeft de parlementsverkiezingen van gisteren afgetekend gewonnen. De centrumrechtse protestpartij OLaNO van de zakenman Igor Matovic kreeg bijna een kwart van de stemmen. Bij de vorige verkiezingen, in 2016, was dat nog 11 procent.
De regerende sociaaldemocratische Smer van premier Peter Pellegrini leed een zwaar verlies. De partij kreeg 18,4 procent van de stemmen en verloor daarmee 10 procentpunt. De partij was sinds 2006 de grootste.
Opvallend is ook dat de extreemrechtse neonazi-partij Ons Slowakije het veel slechter heeft gedaan dan op basis van de peilingen werd verwacht. De partij kreeg opnieuw 8 procent van de stemmen.
De coalitiepartners, de Slowaakse Nationale Partij SNS en de partij van de Hongaarse minderheid Most-Hid, haalden de kiesdrempel niet en keren niet terug in het parlement. De Nationale Raad bestaat in Slowakije uit slechts een Kamer.
Strijd tegen corruptie
Matovic (46) zette in de campagne in op corruptiebestrijding. "Nu zijn we definitief van de maffia af", zei hij in zijn overwinningstoespraak. Hij wil er zijn voor alle 5,4 miljoen Slowaken en niet alleen voor de top-10.000. De naam van zijn partij OLaNO betekent "normale mensen en onafhankelijke individuen".
Hij wordt door velen als onvoorspelbaar beschouwd. De verwachting is dan ook dat het lastig wordt om een coalitieregering te vormen. Hij is pro-Europees en heeft gezegd dat hij een bemiddelende rol wil spelen tussen de Visegrad-landen (Polen, Tsjechië, Slowakije en Hongarije) en Brussel.
Volgens Matovic heeft de moord op de journalist Jan Kuciak en zijn partner Martina Kusnirova, twee jaar geleden, de Slowaken wakker geschud. Het waren de eerste parlementsverkiezingen sinds zij werden vermoord. Het stel deed onderzoek naar banden tussen de regering en schimmige ondernemers. Het laatste artikel van Kuciak, dat postuum verscheen, leidde tot massademonstraties en de val van de regering-Fico.
In maart vorig jaar werd de anti-corruptie-activiste Zuzana Caputová gekozen tot president van Slowakije.