Politiek achter analyse arbeidsmarkt, maar er klinkt ook kritiek

Waardering voor de analyse en vragen over concrete voorstellen. Dat is de rode draad in de eerste reacties uit de Tweede Kamer op het advies van de commissie-Borstlap over de arbeidsmarkt.

Verantwoordelijk minister Koolmees van Sociale Zaken is blij dat de conclusie van de commissie breed wordt omarmd. "Er is echt onvrede over de tweedeling op de arbeidsmarkt. We moeten die kloof dichten", zegt hij. Koolmees hoopt op eensgezindheid bij alle partijen. "We moeten niet in schuttersputjes gaan zitten."

Borstlap adviseert het kabinet drastisch in te grijpen. Volgens Borstlap moeten werkgevers vaker vaste contracten aanbieden, moet het aantal flexwerkers en zzp'ers omlaag en moet er meer worden geïnvesteerd in kennis en innovatie.

Regeringspartij VVD deelt in grote lijnen de analyse van Borstlap. "De arbeidsmarkt moet voor iedereen werken en daar moeten echt nog dingen aan worden verbeterd", zei Kamerlid Tielen in het NOS Radio 1 Journaal. "Het is belangrijk dat de economie groeit en daar hoort een wendbare arbeidsmarkt bij", voegde ze eraan toe.

Hoofdlijnen

Kamerlid Palland van coalitiepartner CDA vindt dat de politiek zich nu moet focussen op de hoofdlijn van het rapport. Volgens haar moet er een fundamenteel debat komen over hoe mensen zekerheid kunnen krijgen en hoe het werkgeverschap weer aantrekkelijk kan worden. "We moeten niet vervallen in het pikken van maatregelen die ons wel of niet aanspreken."

Ook regeringspartij D66 wil dat "anders met werk wordt omgegaan. "Zekerheden voor alle werkenden zijn belangrijk, maar dat hoeft niet per se een vaste baan te zijn", vindt Kamerlid Van Weyenberg. Coalitiepartner ChristenUnie is vooral positief over het werk van de commissie. "Het is goed als we de kloven tussen zzp'er en werknemer en tussen vast en flex-contract kunnen verkleinen, om te voorkomen dat werkenden tegen elkaar worden uitgespeeld op loon en op zekerheid", reageerde Kamerlid Bruins.

Rapport kan keerpunt zijn

Volgens oppositiepartij SP kan het rapport van Borstlap een keerpunt zijn. "De tijd dat zoveel mogelijk flexwerk de oplossing voor alles was, is wel een beetje voorbij", zegt partijleider Marijnissen. Ze is het ermee eens dat de groeiende ongelijkheid op de arbeidsmarkt niet alleen onrechtvaardig is voor mensen, maar ook slecht voor de economie.

Volgens haar is de algemene richting van het rapport dat de vaste baan weer de norm moet worden. De SP onderschrijft dat, maar Marijnissen ziet niets in het plan van de commissie om het makkelijker te maken voor werkgevers om personeel, om bedrijfseconomische redenen, tijdelijk minder te laten werken en minder te betalen.

Krankzinnige maatregel

Ook oppositiepartij PvdA ziet veel goeds in de analyse van de commissie. "Waar het een aantal jaren geleden een taboe was om te zeggen dat er meer zekerheid moet komen, wordt nu alom erkend en geaccepteerd dat het zo niet verder kan", zei partijleider Asscher.

Maar hij is ertegen dat "de baas eenzijdig kan bepalen dat je in een andere stad, in een andere functie voor minder geld kan gaan werken, zonder dat de rechter of het UWV daar naar kijkt". Asscher vindt dat een "krankzinnige maatregel". Volgens hem maakt dat zes tot zeven-miljoen mensen in Nederland juist minder zeker.

Volgens GroenLinks-leider Klaver is een scherpe trendbreuk op de arbeidsmarkt nodig. "Dat zeggen wij niet alleen, maar nu ook een vergaand advies van de commissie-Borstlap." Klaver voegde eraan toe dat het advies goede ideeën bevat, zoals het verzekeren van iedere werkende en het tegengaan van uitbuiting en flexwerk.

Maar hij is kritisch over versoepeling van het ontslagrecht: "Laten we mensen meer bescherming bieden en de macht van de markt beteugelen."