Nederland wil Europees PFAS-verbod dat probleem bij de bron aanpakt
Nederland wil dat er een Europees verbod komt om PFAS-stoffen te gebruiken. De chemische stoffen die gebruikt worden in onder meer blusschuim, zonnebrandcrème, vetvrij papier, anti-aanbakpannen en skiwax breken nauwelijks af in het milieu. Bovendien kan PFAS tot gezondheidsproblemen leiden, omdat het giftig is.
Het kabinet wil nadrukkelijk geen discussie over de toegestane hoeveelheid PFAS in de bodem. Na de zomer kwamen bouwprojecten stil te liggen vanwege de discussie daarover. Het nieuwe voorstel is vooral bedoeld om het probleem bij de bron aan te pakken en alternatieven te ontwikkelen.
Noorse bossen
PFAS staat voor poly- en perfluoralkylstoffen. Het zijn geen natuurlijke stoffen, maar chemische verbindingen die water, vuil en vet afstoten, waardoor ze gebruikt worden voor regenjassen, maar ook in voedselverpakkingen en bodems van pannen waar eten niet in kan aanbakken. In totaal zijn er meer dan 4000 chemische verbindingen die tot de PFAS-familie behoren.
In heel Europa zijn er problemen met de stoffen. Zo zijn grote delen van de bossen in Noorwegen vervuild omdat de stof in de wax zit waarmee langlaufers hun ski's insmeren.
Afgedankte tenten
In Duitsland dacht een papierfabriek in Rastatt goed te doen door het afval te mengen met compost en als mest over de akkers in de buurt uit te rijden. Het resultaat is sterk vervuilde grond, waar alleen onder streng toezicht aardbeien en asperges worden geteeld. Dure investeringen waren nodig om het grondwater, dat als drinkwater wordt gebruikt, te zuiveren.
Ook in Italië in de buurt van Venetië is de grond bij een fabriek ernstig vervuild. In het Verenigd Koninkrijk hebben vliegvelden er last van en Schiphol-Oost heeft eveneens te maken met niet afbreekbare PFAS-verbindingen in de grond, die zijn vrijgekomen bij bluswerkzaamheden. De stoffen zijn verder aangetroffen in de buurt van campings, overal in Europa, waar afgedankte tenten zijn gedumpt.
Europese maatregelen
Samen met Duitsland, Zweden, Denemarken en Luxemburg neemt Nederland nu het initiatief om het gebruik van PFAS terug te dringen. Omdat nog relatief weinig bekend is over waar de stoffen allemaal in zitten, denkt het kabinet dat het wel twee jaar duurt voordat alles goed in kaart is gebracht. Daarna kunnen er Europese maatregelen worden genomen. "Het is een voorstel voor de lange termijn", zeggen betrokkenen.
Ondertussen werkt de Europese Commissie aan een verbod op PFAS in blusschuim. Ook komt er binnenkort een verbod op PFAS in textiel.
NOS op 3 legt in deze video uit wat PFAS precies is en hoe het in Nederland voor problemen zorgt.
