Waarschuwing aan Tweede Kamer: pas op met PFAS-vervuiling drinkwater
De plekken waar drinkwater wordt gewonnen moeten in de toekomst goed worden beschermd tegen vervuiling met PFAS. Dit pleidooi hielden de drinkwaterbedrijven tijdens een hoorzitting in de Tweede Kamer over de PFAS-problematiek.
Zij pleiten ervoor de strengste norm van 0,1 microgram PFAS per kilo grond toe te passen in alle gebieden waar nu of in de toekomst drinkwater wordt gewonnen of opgeslagen. Het gaat dan om oppervlaktewater en grondwater.
Op dit moment wordt er in 99 procent van het oppervlaktewater wel PFAS gevonden, maar in zeer lage concentraties die voor zover bekend geen gevaar opleveren voor de volksgezondheid.
"Maar als die stoffen in het grondwater terecht gaan komen, dan hebben we een probleem. Met droge zomers halen we daar ook ons water vandaan", zei plaatsvervangend directeur Arjen Frentz van de Vereniging van Waterbedrijven tegen de Kamerleden. In het grondwater wordt tot nu toe nog bijna geen PFAS gevonden.
Gezondheidseffecten van PFAS in het drinkwater kunnen zijn verminderde afweer, schade aan lever en nieren en verminderde hersenontwikkeling, vertelde hoogleraar Environmental Ecology Annemerie van Wezel. Recente onderzoeken wijzen volgens haar uit dat een hele kleine hoeveelheid PFAS in het Nederlandse drinkwater naar verwachting niet tot gezondheidsklachten zal leiden.
De Unie van Waterschappen wil ook dat de drinkwatervoorziening zo veel mogelijk tegen PFAS wordt beschermd. Maar de waterschappen en de bagger- en grondbedrijven hebben ook een eigen belang.
Waterschappen zijn verantwoordelijk voor het uitbaggeren van sloten en vaarwegen en het onderhouden van dijken in heel Nederland. Door de strenge PFAS-normen kunnen de bagger- en grondbedrijven die dit werk uitvoeren de grond die daarbij vrijkomt niet kwijt.
"Er werd ineens een norm gesteld door de overheid", vertelde directeur Jeroen Buijs van zo'n grondbedrijf. "Maar iemand anders van de overheid zei dat dat niet voor ons gold. Ik ben blij dat ik toch ben gestopt met graven, anders had ik in opdracht van de overheid een milieudelict gepleegd."
De bedrijven zijn blij met de recente versoepeling van de regels, maar veel grond en bagger kunnen zij nog steeds niet kwijt. Werk ligt daardoor stil.
De waterschappen willen daarom onderzoeken of die bagger weer in diepe plassen kan worden gestort. In het verleden werd ervan uitgegaan dat het diep op de bodem veilig lag en geen kwaad kon. Maar of dat nog steeds zo is, is niet duidelijk. Want de PFAS kan zo misschien in het grondwater en vervolgens in het drinkwater terechtkomen.
Dat wordt nu in opdracht van de overheid onderzocht. Maar het allerbeste zou zijn als de overheid ook iets zou doen aan het probleem dat PFAS nog steeds in het milieu terecht kan komen, bepleitte wegenbouwer Barend van Kessel bij de Kamerleden.
"Als ik bijvoorbeeld op de site van Alibaba kijk staan er tientallen producten op met die stoffen er in", zegt Van Kessel. "Ik zou zeggen: begin bij de bron."
