Europa deze week: onderhandelaars eens over brexit, chaos ligt op de loer

• Hans Brom

  redacteur Buitenland

Het was altijd een schimmig tafereel: Michel Barnier namens de EU en Dominic Raab namens het VK, die in Brusselse zaaltjes zaten te praten en na afloop weinig concreets te melden hadden. Het waren nooit gebeurtenissen waar mensen opgewonden vandaan kwamen.

Afgelopen dinsdagmiddag veranderde dat op slag. De mededeling sloeg in als een bom: de onderhandelaars van de EU en het VK hebben een akkoord bereikt over de uittreding van het Verenigd Koninkrijk.

Bekijk het in de aflevering van Europa deze week:

De opwinding en opluchting sloegen in Londen al snel om in teleurstelling. Voordat de Britten echt uit de Unie kunnen stappen, moeten ze eerst een overgangsperiode van ruim 2 jaar door. Een periode waarin ze alle regels van de EU in acht moeten nemen, maar er niets over te zeggen hebben: je wilt weg, maar blijft met handen en voeten gebonden.

Heel verrassend is zo'n uitkomst niet. Al heel lang werd gezegd over het opzeggen van je EU-lidmaatschap, dat zoiets eigenlijk onmogelijk is. De vergelijking met een omelet werd er altijd bij gehaald: als de eieren eenmaal geklutst zijn, kan je ze nooit meer scheiden.

Weeffout

Maar er zit misschien ook een weeffout in de gevolgde procedure. De discussie die nu wordt gevoerd, met name in het Britse Lagerhuis, had wellicht al voor het referendum gevoerd moeten worden. De Britten hebben ingestemd met het idee van de uittreding, maar niemand had een idee over de praktische gevolgen.

Een naderende deadline kan een heilzame invloed hebben op besluitvorming. Maar in dit geval lijkt het iedereen onder druk te zetten en lijkt het daardoor vrijwel onmogelijk om tot een besluit te komen waar iedereen het mee eens is.