Minder vaccinaties, veel meer mazelen in Europa

Het aantal gevallen van mazelen is het afgelopen half jaar in Europa sterk toegenomen. In de eerste zes maanden van dit jaar zijn ruim 41.000 mensen besmet geraakt met het virus, tegen nog geen 24.000 gevallen in heel vorig jaar. In 2016 waren er maar iets meer dan 5000 besmettingen. Dit jaar leidden de besmettingen in 37 gevallen tot de dood.

Het aantal besmettingen in de eerste helft van het jaar overtrof het aantal jaarlijkse besmettingen in elk van de afgelopen tien jaren. Experts wijten de scherpe stijging aan de daling van het aantal mensen dat wordt gevaccineerd. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) roept de Europese landen op om actie te ondernemen.

Oekraïne is voor een groot deel verantwoordelijk voor de groei. In het land zijn dit jaar ongeveer 23.000 besmettingen, meer dan de helft van alle gevallen in Europa.

22 besmettingen in Nederland

Volgens de WHO waren er in Nederland dit jaar tot dusver 22 besmettingen, tegen 17 vorig jaar. Niemand overleed aan de besmetting.

In Nederland is over het algemeen een hoog percentage van de bevolking gevaccineerd tegen mazelen. Al noemt Hans van Vliet, hoofd van het rijksvaccinatieprogramma bij het RIVM in NOS Radio 1 Journaal, wel één uitzondering. "In Nederland hebben we de bible belt waar te weinig gevaccineerd wordt".

Frankrijk, Georgië, Griekenland, Italië, Rusland en Servië hebben allemaal meer dan duizend besmettingsgevallen dit jaar. Servië heeft met 4945 gevallen verhoudingsgewijs het hoogste besmettingscijfer van heel Europa: 600 op 1 miljoen mensen. Het land heeft ook het hoogste aantal doden: veertien. In Oekraïne vielen acht doden.

1 op 1000 is ernstig

Mazelen is een zeer besmettelijke ziekte die wordt overgedragen door druppeltjes vocht bij het ademen, niezen of hoesten. De infectie duurt zeven tot tien dagen. De meeste patiënten herstellen volledig, maar in zeldzame gevallen treden er ernstige complicaties op, zoals een longontsteking, hersenvliesontsteking en leverinfectie.

Van Vliet: "Het misverstand bij mazelen is, is dat het een relatief ongevaarlijke ziekte is. Het is maar net hoe je er tegenaan kijkt, maar 1 op de 1000 gevallen verloopt ernstig of zelfs dodelijk een deel komt ook in het ziekenhuis terecht."

Het virus kan worden voorkomen met een vaccinatie, maar in sommige landen bestaat scepsis over het vaccin. Zo wordt er ten onrechte aangenomen dat een vaccinatie bij jonge kinderen autisme kan veroorzaken.

In Italië werd onlangs een wet afgeschaft die vaccinatie van kinderen verplicht stelde. Ouders van kinderen worden niet langer beboet als ze hun kinderen niet laten vaccineren. De wet was vorig jaar aangenomen, nadat bijna 5000 mensen besmet waren geraakt met mazelen en vier patiënten overleden aan de gevolgen van het virus.