De schaduwzijde van het WK in België: online gokken neemt flink toe

• Heleen D'Haens

  redacteur Buitenland

Bezwete lichamen. Ingespannen gezichten. De reclamespotjes die voor en na WK-wedstrijden op de Vlaamse televisie te zien zijn, doen denken aan advertenties voor sportmerken. Tot een slogan in beeld komt. "Wedden doen we allemaal. Alleen echte spelers zetten in."

Al wekenlang voeren online gokmerken op de Vlaamse publieke omroep VRT uitgebreid campagne. Met veel succes, blijkt uit cijfers van de Belgische Kansspelcommissie. Waar eind mei nog dagelijks zo'n 40.000 à 50.000 mensen dagelijks actief waren op de sites, zijn dat er nu meer dan 110.000. En elke dag registreren zich zo'n 8000 nieuwe gokkers, meer dan vier keer zoveel als normaal.

"Vooral wanneer de Rode Duivels spelen, gaat het aantal weddenschappen exponentieel de hoogte in", merkt directeur Peter Naessens van de Kansspelcommissie. Voorlopig piekmoment was de wedstrijd van België tegen Panama, waarop ruim 123.000 unieke deelnemers geld inzetten.

Gevaar voor verslaving

"Niet iedereen die een gokje waagt, is meteen verslaafd", zegt Marijs Geirnaert, directeur van een Vlaams expertisecentrum voor alcohol en drugs, dat zich ook met gokken bezighoudt, op de Vlaamse televisie. Toch noemt zij de reclamecampagnes problematisch. "Mensen met een gokprobleem worden nu ontzettend getriggerd om te gokken en verder te gokken."

Hendrik Peuskens, psychiater gespecialiseerd in verslavingen, beaamt dat. "Veel mensen willen hun emotionele verbondenheid met de Rode Duivels omzetten in een kans op winst", zegt hij in het VRT-programma Terzake. "Maar of je nu winst maakt of niet, je account wordt aan het einde van het WK niet beëindigd. Over een aantal weken begint alweer een nieuwe competitie."

Jongeren zijn het kwetsbaarst

Volgens experts vormen vooral jongeren een kwetsbare groep als het gaat om gokverslaving. Ruim de helft van de Belgen die regelmatig online gokken is tussen de 18 en de 30 jaar. "Zij kunnen gokken én kijken naar voetbal als iets normaals gaan beschouwen", vreest Geirnaert.

Dat verhaal herkent oud-gokker Arne Nillis. Hij gokte ooit met vrienden en raakte verslaafd. Na een tijd begon zijn gokverslaving zijn leven te bepalen. "Ik kon niet meer naar m'n werk gaan, ik sliep heel weinig en ik kon bepaalde taken in de maatschappij totaal niet meer uitvoeren. M'n leven werd zo onhanteerbaar en ik was zo machteloos tegenover het gokken, dat ik op een bepaald moment besefte dat ik toch hulp moest gaan zoeken."

Roep om nieuwe regels

De VRT kreeg scherpe kritiek van Vlaamse parlementsleden, die het onaanvaardbaar vinden dat de openbare omroep reclame voor gokken uitzendt. De omroep liet daarop weten wettelijk niets verkeerd te doen, maar wel open te staan voor nieuwe regels.

Die laten voorlopig op zich wachten. Waar reclame voor alcohol of sigaretten in België onderhevig is aan strenge wetgeving, geldt dat voor online gokreclame niet. Hoewel goksites al sinds 2011 legaal zijn in België, is er nog steeds geen wettelijk kader dat reclame ervoor aan banden legt.

De ministeries van Justitie en Binnenlandse Zaken werken nu samen aan nieuwe regels, die eind dit jaar in moeten gaan. In de tussentijd heeft de minister van Media de VRT gevraagd een ethische code uit te werken voor het uitzenden van gokreclame.