Mediwiet-advies huisartsenbranche 'niet gerechtvaardigd door de feiten'
Ja, er is nog te weinig wetenschappelijk bewijs over de medicinale werking van cannabis, maar het advies aan huisartsen om het zo min mogelijk voor te schrijven, gaat te ver. Dat zegt de branchevereniging van apothekers tegen de NOS.
Het Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG) vindt dat huisartsen "heel terughoudend" moeten zijn als het gaat om mediwiet. Een behandeling met cannabis is wat het NHG betreft de allerlaatste keus. De hoofdreden: er is onvoldoende bewijs voor pijnreductie of verbetering van de kwaliteit van leven.
Het NHG heeft wat apotheker Paul Lebbink betreft wel een punt. Hij maakt in zijn apotheek zelf olie uit cannabis en spreekt namens branchevereniging de Koninklijke Nederlandse Maatschappij ter bevordering der Pharmacie (KNMP). "Er zijn veel aanwijzingen voor de medicinale werking van cannabis, toch moet wetenschappelijk gezien nog wel het een en ander gebeuren."
'Veel positiever'
Lebbink vindt het belangrijk om te benadrukken dat er nog niet voldoende wetenschappelijke onderbouwing is. Maar de vooruitzichten zijn volgens hem veelbelovend. "Er is wel degelijk onderzoek gedaan naar de pijnstillende werking van cannabis en die resultaten zijn veel positiever dan het NHG nu schetst."
Als ik het niet gebruik, heb ik 24 uur per dag pijn.
Dat zegt ook Jeroen, die lijdt aan de ziekte van Crohn en daarvoor wietolie gebruikt. Een keer per maand gaat Jeroen, die niet met achternaam genoemd wil worden, met zijn doktersrecept naar de apotheker om een flesje te kopen. "Als ik het niet gebruik heb ik 24 uur per dag pijn", zegt hij aan de telefoon.
Niets anders helpt tegen de pijn, zegt Jeroen. "Zelfs morfinepillen en andere opiaten niet." Hij kreeg daarom in het ziekenhuis de thc-olie aangeraden door een pijnspecialist. Jeroen betaalt maandelijks 50 euro voor een flesje. Dat krijgt hij niet vergoed van zijn zorgverzekeraar; medicinale cannabis is geen geregistreerd geneesmiddel.
Grootste exporteur
Desondanks is Nederland de grootste exporteur van medicinale wiet, legt Lebbink uit. "We exporteren vooral naar Duitsland, Frankrijk en België. In Duitsland wordt de mediwiet zelfs vergoed door zorgverzekeraars." In ons land is dat sinds 2017 niet meer het geval. Lebbink heeft het idee dat Nederland "op de weg terug is, terwijl andere landen dit middel juist omarmen".
Overheidsinstantie Bureau voor Medicinale Cannabis is verantwoordelijk voor de productie van cannabis voor medicinale en wetenschappelijke doeleinden. Deze instantie vindt, ook na het NHG-advies, dat er voldoende wetenschappelijke gegevens beschikbaar zijn dat het middel werkzaam is bij:
- Chronische pijn
- Aandoeningen als MS
- Misselijkheid en braken door bijvoorbeeld chemotherapie
- Gilles de la Tourette
- Pijnverlichting tijdens de eindfase van kanker en aids
Het NHG raadt mediwiet voortaan alleen nog aan voor patiënten in die laatste categorie. Dus voor in de laatste fase van een terminale ziekte en wanneer alle gangbare middelen niet werken. "En als een pijnspecialist een indicatie vindt voor mediwiet kun je dat in overleg met een huisarts wel voorschrijven", zegt NHG-voorzitter Rob Dijkstra in het NOS Radio 1 Journaal.
Het wel of niet voorschrijven van medicinale cannabis is een zaak voor specialisten, niet voor huisartsen, legt Dijkstra uit. Zeker nu huisartsen daar steeds vaker mee te maken krijgen. Vorig jaar werd 50.000 keer mediwiet voorgeschreven door een arts, vijf keer zo vaak als in 2012, blijkt uit cijfers van Stichting Farmaceutische Kengetallen.
Ik word iedere week wel drie of vier keer gevraagd om huisartsen uitleg te geven over mediwiet.
Ook apotheker Lebbink merkt dat huisartsen worstelen met deze toename. "Ik word iedere week wel drie of vier keer gevraagd om huisartsen uitleg te geven, omdat ze vinden dat ze te weinig afweten van mediwiet." Lebbink geeft voorlichting over de effecten en risico's.
Hij vindt het gek dat het NHG schrijft dat de mediwiet te veel bijwerkingen, zoals sufheid, geeft. De bij-effecten zijn volgens hem juist gering als je het vergelijkt met sommige alternatieven, die patiënten juist als eerste optie krijgen aangeboden. De apotheker noemt pijnstillers en ontstekingsremmers zoals ibuprofen als voorbeeld.
"Van die groep middelen is bekend dat je daar heel voorzichtig mee moet zijn vanwege bijwerkingen als maagbeschadiging en nierfalen." Sufheid zijn dan vrij onschuldige bijwerkingen, vindt Lebbink.
Alles bij elkaar opgeteld vindt hij het advies om medicinale cannabis zo min mogelijk te adviseren te kort door de bocht. "Het is een vrij hard standpunt dat niet wordt gerechtvaardigd door de feiten."
