Xi bij afsluiting Volkscongres: 'China zal geen centimeter prijsgeven'
De Chinese president Xi Jinping heeft hard uitgehaald naar onafhankelijkheidsbewegingen in Hongkong en Taiwan. In een toespraak op de laatste dag van het Volkscongres zei hij dat China "geen centimeter van het moederland zal prijsgeven" en dat het land bereid is een "bloedig gevecht aan te gaan met de vijanden". Iedere poging om China te splitsen is gedoemd te mislukken, zei Xi tegen de bijna 3000 leden van het parlement.
"Het was een zelfverzekerde, nationalistische en ronkende speech", zegt correspondent Marieke de Vries, die het congres de afgelopen twee weken volgde. "Xi maakte duidelijk dat China nu echt zijn rol op het wereldtoneel opeist. Wie China probeert op te delen, zal volgens Xi worden bestraft. Hij kreeg een staande ovatie, dus die felle, offensieve taal slaat aan."
Na de toespraak van Xi was er een persconferentie met premier Li Keqiang. Daarin kwam onder meer de dreigende handelsoorlog tussen China en de VS aan bod. President Trump dreigt hoge tarieven te gaan opleggen voor de invoer van Chinese producten. Een reactie daarop van China bleef vooralsnog uit.
"Li was daar vrij oppervlakkig over", zegt De Vries. "Hij zei dat hij eruit wilde komen door rationeel te onderhandelen en dat de emoties niet de overhand moeten hebben. Een handelsoorlog kent geen winnaars, zei hij. Ook over eventuele tegenmaatregelen zei hij niets."
De persconferentie was strak geregisseerd, zegt de correspondent. "Journalisten moesten van tevoren hun vragen inleveren en alleen vragen die goedgekeurd waren door het ministerie mochten gesteld worden. Het was echt een toneelstukje."
Het is duidelijk wie in China de sterke man is en waar de macht ligt.
Eerder op het congres werd besloten dat Xi levenslang president kan blijven. Daarmee kwam een eind aan het grondwetsartikel uit 1982, dat bepaalde dat de president maximaal twee termijnen van vijf jaar mag aanblijven.
In dat opzicht is het congres historisch te noemen, zegt De Vries. "China is weer teruggegaan naar één sterke man aan het roer, die dat ook nog eens kan blijven zolang als hij wil. Dat is een grote verandering, waar men zich hier in China over het algemeen nog geen grote zorgen over maakt."
Die zorgen liggen wel op de loer, want op het congres is een commissie van staatstoezicht ingesteld met verregaande bevoegdheden. "Critici vrezen dat daar weer politieke vervolgingen uit voortkomen, maar daar hoor je vandaag niemand over. Het is duidelijk wie de sterke man is, waar de macht ligt en naar wie er dus wordt geluisterd."
