Wiebes in brief: bedrijven moeten versneld stoppen met Groningengas

Grote bedrijven in Nederland zijn per brief geïnformeerd dat ze op korte termijn zullen moeten stoppen met het gebruik van gas uit Groningen. In de brief wordt het jaartal 2022 genoemd, het jaar waarin de grote bedrijven uiterlijk van het Groningse gas af moeten zijn.

De brief komt van de minister van Economische Zaken en Klimaat, Eric Wiebes. "Voor mij is hierbij het uitgangspunt dat deze uitfasering onontkoombaar is", schrijft Wiebes, "maar dat de wijze waarop dit het beste vormgegeven kan worden per bedrijf kan verschillen."

Twee opties

Er bestaan volgens de minister voor de bedrijven twee opties: of verduurzaming van de energievoorziening of het overstappen op een ander soort gas dan het Groningengas.

In Groningen wordt zogenoemd laagcalorisch gas gewonnen. Uit kleinere Nederlandse gasvelden en uit buitenlandse gasvelden komt vrijwel altijd hoogcalorisch gas. Het is mogelijk om dit hoogcalorische gas te gebruiken, maar daarvoor moet het eerst worden gemengd met stikstof.

De wens om snel minder gas uit Groningen te winnen, stond al in het regeerakkoord. Maar "de recente aardbeving onderstreept deze ambitie nogmaals", aldus de brief aan de grote industriële bedrijven.

Intimiderend

De brancheorganisatie van energie-intensieve bedrijven, VEMW, zegt in een reactie dat de brief intimiderend overkomt. Ook vindt directeur Hans Grünfeld dat het kabinet te snel bij het bedrijfsleven aanklopt.

"Het verbaast de bedrijven dat er zo plotsklaps een brief op de mat ligt", zegt Grünfeld in het NOS Radio 1 Journaal. "Uit onderzoek blijkt dat het buitengewoon ingewikkeld is om bedrijven over te laten schakelen naar een ander soort gas. Bedrijven hebben ingewikkelde installaties die niet zomaar kunnen worden stilgelegd. Dat zou moeten gebeuren tijdens groot onderhoud. En dus zal het heel lastig zijn voor veel bedrijven om tussen nu en de jaren 20 tot een grootscheepse ombouw te komen."

Volgens Grünfeld gebruiken de bedrijven gas niet alleen voor warmte, maar ook als grondstof. Hij vindt het niet redelijk dat zij moeten opdraaien voor de productieverlaging van het gas uit Groningen. "De verantwoordelijkheid voor de verlaging wordt nu voor een belangrijk deel bij het bedrijfsleven neergelegd", zegt hij. "Terwijl er bij het verminderen van de export waarschijnlijk veel meer te realiseren valt. Een gemiste kans dat dat niet wordt aangepakt."

Duidelijk is ook dat het geld zal kosten als bedrijven moeten overstappen op het andere gas of versneld duurzaam moeten worden. Veel bedrijven zullen zich afvragen wie deze rekening zal betalen.

In gesprek

In totaal ontvangen 200 grote Nederlandse bedrijven een brief. Het ministerie gaat ook met ze praten.

"Ik vertrouw op uw constructieve houding om te komen tot gezamenlijke afspraken over de stappen die u kunt zetten om uw gebruik van Groningengas op korte termijn uit te faseren", staat in de brief.

De veertig bedrijven in Nederland die het meeste gas uit Groningen gebruiken, nemen samen 3 miljard kuub gas af. Dat is ongeveer gelijk aan het verbruik van 2 miljoen huishoudens.

Code Rood

Zowel TNO als de Gasunie hebben vorige week de Tweede Kamer geïnformeerd over de verschillende mogelijkheden die er zijn om het laagcalorische gas uit Groningen af te bouwen.

Na de beving bij het Groningse Zeerijp is het volgens het Staatstoezicht op de Mijnen Code Rood. Dat betekent dat de gaswinning wat de toezichthouder betreft snel flink naar beneden moet.

Binnenkort komt het SODM met een advies hoeveel dat moet zijn. Daarna neemt de minister van Economische Zaken een besluit.