Jongeren over woningcrisis: 'Zo veel geld héb ik gewoon niet'
Er is bijna niets beschikbaar. En dat wat er is, is vaak onbetaalbaar. Jonge woningzoekers merken het dagelijks: er is een groot tekort aan huizen in Nederland. In een vragenlijst van NOS op 3, ingevuld door bijna 4500 jongeren, geeft meer dan de helft aan nu woonruimte te zoeken. En die zoektocht duurt lang: gemiddeld twintig maanden.
En het is nog maar de vraag of daar snel iets aan gedaan kan of gaat worden. In een recent rapport van het ministerie van Binnenlandse Zaken staat dat er een tekort is van 279.000 woningen en dat dat nog blijft oplopen tot 2024. Zowel koop als huur. En pas na 2024 neemt het tekort gestaag af.
Te duur
Waar moeten jonge huizenzoekers in de tussentijd dan gaan wonen? NOS op 3 verzamelde duizenden ervaringen van jongeren tussen de 18 en 35 jaar, verspreid over het hele land. Daaruit blijkt vooral dat veel jongeren wanhopig worden van de ellenlange zoektocht. Het gaat dan om de hele woningmarkt: van huren tot kopen.
De rode draad in de reacties: koopwoningen zijn te duur, zowel huurprijzen als inkomenseisen te hoog en de wachtlijsten lang. Het merendeel van de jongeren zou graag een woning kopen, omdat ze dat financieel gunstiger vinden. En wie zoekt naar een huurwoning doet dat voornamelijk omdat kopen niet lukt.
Zoals Jolissa van Dijk van 27 die in Valkenswaard huurt en daar al zes jaar een koopwoning zoekt. "Het liefst in Bergeijk, het dorp waar ik vandaan kom. Maar daar staan geen woningen voor onder de 3 ton. Ik ben alleen en werk als verpleegkundige, dus zo veel geld heb ik gewoon niet."
Ze sprak eerder al met de gemeente, omdat ze vindt dat er meer starterswoningen moeten komen. "Juist in dorpen zoals dat van mij, want jongeren trekken weg en vergrijzing neemt toe. Er moet echt iets gebeuren."
NOS op 3 duikt deze maand in de woningnood. In deze eerste video leggen we uit hoe de problemen zo groot konden worden. Volgende week een tweede video, waarin we op zoek gaan naar mogelijke oplossingen.
Van de jongeren die in de vragenlijst aangaven een woning te zoeken, woont ruim een derde nog thuis, weer een derde heeft een huurwoning, 10 procent zit in sociale huur en nog eens 9 procent in een studentenkamer. Een klein deel (7 procent) heeft gekocht. Van de jongeren die nog 'thuis' wonen, zeggen vier op de tien dat ze dat doen omdat ze geen kans hebben op een eigen woonruimte.
Uitstellen van levensbeslissingen
Levi Hilz (23) woont al twee jaar antikraak in Rotterdam. "Het is eigenlijk altijd afwachten tot de brief op de deurmat valt waarin staat dat je eruit moet. Ik krijg daar echt heel veel stress van. Ik sta op plek 900 voor sociale huur en ik werk in een winkel dus een normale huurwoning kan ik niet betalen. Je hebt altijd een soort angst dat je op straat komt te staan."
En die stress beïnvloedt haar leven, zegt ze. Ook dat ervaren meer jongeren, geven ze aan in de vragenlijst. Meer dan de helft van de ondervraagden stelt levensbeslissingen uit omdat ze geen stabiele woonsituatie hebben. 37 procent blijft langer thuis wonen dan gepland.
Dat starters het gevoel hebben dat hun leven op pauze staat, blijkt ook uit een onderzoek onder ruim 1100 woningbezitters en starters van ING dat gisteren gepubliceerd werd. De bank schrijft dat hun leven in de 'parkeerstand' staat, omdat ze bijvoorbeeld wachten met het stichten van een gezin tot ze een passende woning gevonden hebben.
Voor woningzoekende jongeren die de vragenlijst van NOS op 3 invulden, is de drang naar een huis soms zo groot, dat er flinke risico's worden genomen. Bijna de helft van de jongeren die naar een koopwoning op zoek is, is bereid meer te bieden dan ze het huis eigenlijk waard vinden. 32 procent is bereid te bieden zonder een bouwkundige inspectie.