De één kijkt er tegenop. De ander laat hem lachend in z'n arm zetten; de griepprik. Maar voor iedereen met naaldenfobie komt een oplossing steeds dichterbij: de vaccinatiepleister.
Hij is niet veel groter dan een gewone pleister, maar in plaats van een zacht stukje textiel heeft de vaccinatiepleister honderd minuscule naaldjes. Ze zijn nog geen millimeter lang en prikken door de huid. Zo kunnen ze vaccins afleveren, bijvoorbeeld tegen de griep.
Het resultaat van de eerste grote proef is positief, zeggen onderzoekers van Emory University en het Georgia Institute of Technology. Bij een groep van honderd proefpersonen gaf een vaccinatie tegen griep met een pleister en injectienaald hetzelfde resultaat.
Er zijn veel voordelen, want vaccinpleisters hoeven volgens de onderzoekers niet meer in de koelkast bewaard te worden. Dat maakt het mogelijk om de pleisters per post te versturen.
Ook blijft er na inenting geen scherp afval achter. Nu moeten de injectienaalden nog veilig weggegooid worden, maar de pleister kan na gebruik gewoon in de prullenbak.
Onderzoeker Nadine Rouphael van Emory University, bij de Amerikaanse stad Atlanta, verwacht dat de pleister de vaccinatiegraad flink kan verhogen. "Als mensen niet naar een dokter hoeven en een vaccin ontvangen dat ze zelf kunnen gebruiken, kunnen we grote groepen mensen gemakkelijker inenten", zegt Rouphael.
Prikangst
Voor mensen met prikangst kan de pleister een uitkomst zijn, denkt Henk Schenk. Als prikangstdeskundige helpt hij regelmatig mensen met belonefobie, zoals prikangst ook wel wordt genoemd. Daar heeft ongeveer één op de duizend mensen serieuze last van, schat Schenk.
Maar een definitieve oplossing is het niet, denkt hij. "Zo'n pleister helpt natuurlijk alleen bij vaccinaties. Iedereen die bloed moet laten afnemen, zal nog steeds met een echte naald te maken krijgen."
De onderzoekers geven aan dat de vaccinatiepleisters geen koeling nodig hebben bij transport of opslag. Dat biedt volgens Unicef enorme mogelijkheden, omdat de opzetten van een 'koude keten' een van de moeilijkste delen van vaccineren is.
"In warme landen moeten we de vaccins steeds koelen, zeker op moeilijk bereikbare plekken kan dat lastig zijn. Als één koelkast het begeeft, of er is een gebrek aan benzine, dan zijn al die vaccins onbruikbaar", vertelt Pauline Neefjes van Unicef. "Het zou fantastisch zijn als we die koude keten kunnen doorbreken."
Maar voordat je bij de volgende griepprik meteen om een pleister vraagt: heb nog even geduld. Het RIVM, dat verantwoordelijk is voor het Rijksvaccinatieprogramma, vindt dat de pleister echt nog in de experimenteerfase zit. Ze verwachten dat het nog zeker vijf tot tien jaar zal duren voordat de pleisters echt bruikbaar zijn.