Nieuws lezen in je tijdlijn in plaats van via een nieuwsuitzending of -app. Dat is de norm voor veel Nederlandse jongeren, blijkt uit een nieuwe studie van het Reuters Institute. 47 procent van Nederlanders onder de 35 jaar krijgt wekelijks nieuws mee op sociale media. Meest gebruikte platform: Facebook, met WhatsApp en YouTube op gepaste afstand.
Nieuws dat tot je komt via een algoritme en suggesties van vrienden, is dat een probleem? Zorgt het bijvoorbeeld voor een selectief nieuwsbeeld?
"Nee", zegt Michaël Opgenhaffen, docent Journalistiek en Nieuwe Media aan de KU Leuven en de Universiteit Leiden. "Het is goed dat jongeren het nieuws vinden, via welk platform dan ook. Het nadeel is alleen dat Facebooks algoritme bepaalt wat je ziet en wat je niet ziet. Dit gebeurt aan de hand van je klikgedrag en de interesses van je vrienden."
Video's
Nando Kasteleijn, techredacteur bij de NOS, weet dat Facebook ongeveer een jaar geleden zijn algoritme voor het nieuws heeft aangepast. "Nu geeft Facebook berichten van je vrienden meer ruimte dan berichten van pagina's. Dit heeft dus ook invloed op pagina's van nieuwsmedia."
"Facebook geeft ook aan video's voorrang. De website gelooft namelijk dat video's de aantrekkelijkste manier zijn om nieuws te verspreiden. Ze betaalden laatst zelfs The New York Times en Buzzfeed om speciale live-video's te maken."
Uit het onderzoek van Reuters bleek dat ondervraagden het zelf in ieder geval niet erg vinden dat Facebook bepaalt wat je ziet. Opgenhaffen: "Het is gemakkelijk voor gebruikers. Facebook laat zien wat je aanspreekt, zodat je minder hoeft te scrollen door voor jou oninteressant nieuws."
Kasteleijn vult aan: "Mensen weten vaak niet eens dat Facebook berichtgeving personaliseert."
Machtig
Volgens Opgenhaffen ligt er wel een gevaar op de loer. "Het nieuws in je tijdlijn kan eenzijdig worden. Als zeventienjarige zie je waarschijnlijk veel sport, lokaal en opvallend nieuws. Belangrijke economische berichten zullen weinig langskomen. Uit ander nieuw onderzoekt blijkt dat sommige jongeren dit een probleem vinden."
Kasteleijn vertelt dat Facebook nu zo machtig is dat media zich aan hén aanpassen. "Een bericht krijgt meer aandacht als het wordt geplaatst via Facebooks Instant Article-functie, waarbij je niet meer naar de nieuwssite wordt geleid. Privacyorganisaties en de Nederlandse Vereniging van Journalisten vragen zich wel af of Facebook niet te veel macht krijgt."