NSC-leden begripvol, maar ook kritisch op actie Omtzigt: 'Blijf aan tafel'
Verbazing was gisteravond hét woord in Den Haag nadat NSC-leider Pieter Omtzigt de stekker uit de formatiegesprekken met de PVV, VVD en BBB had getrokken. De leiders van die partijen zeiden niets te begrijpen van Omtzigts keuze, maar de leden van zijn partij zijn milder. Nieuwsuur sprak een aantal van hen.
Uit onderzoek van EenVandaag blijkt dat bijna de helft van de NSC-kiezers teleurgesteld is over de stap van Pieter Omtzigt. Maar onder léden van de partij die Nieuwsuur vandaag spreekt, klinkt begrip. NSC-lid Jasper Nouws (20) had niet verwacht dat de formatie op financiën zou breken, maar vindt het wel begrijpelijk. "Een goede samenwerking is gebaseerd op feiten."
Omtzigt stapte uit de onderhandelingen na nieuwe informatie over "zorgwekkende" overheidsfinanciën. Die informatie had volgens de partijleider eerder op tafel moeten komen. "Je bent er weken over aan het praten. Als je niet eens weet dat de stukken op tafel liggen, is er geen fundament", zei Omtzigt gisteren in het RTL-programma Humberto.
Bert Smit, NSC-lid van het eerste uur, begrijpt dat Omtzigt de handdoek in de ring gooide: "Als je twee weken praat en op de laatste dag blijkt dat je van verkeerde cijfers bent uitgegaan, is het logisch dat je denkt: zo kunnen we niet met elkaar praten. Maar ik had verwacht dat het eerder zou klappen. Want het lijkt me nogal wat om op sociale media helemaal afgebrand te worden en dan 's ochtends met een kop koffie en een glimlach te praten over hoe je het land gaat verbeteren."
'Ga weer aan tafel'
Ook oud VVD'er Hans van der Burg, nu dus NSC-lid, vindt het goed dat Omtzigt een punt van het geld maakt: "Als je hoort dat er financiële lijken in de kast zitten, dan moet je daar opnieuw naar kijken". Hij neemt het informateur Plasterk kwalijk dat hij dit een 'warrig verhaal' noemde.
Van der Burg hoopt wel dat het een tijdelijke breuk is: "Pieter, stap eroverheen en blijf aan tafel", adviseert hij zijn partijleider. Een coalitie van NSC met PVV, BBB en VVD is volgens hem de enige optie na deze verkiezingsuitslag.
NSC-lid Evert Barreveld is het daar niet mee eens. Hij vindt dat andere partijen nu met elkaar om tafel moeten. "Na gisteren moet je niet op dezelfde voet verder, maar ik ben wel benieuwd wat er in het verslag staat". Hij zag samenwerken met de PVV, een partij zonder leden, al niet zitten en ziet in de financiën een extra reden het over een andere boeg te gooien.
De onderhandelingen tussen de vier partijen verliepen al langer stroef. Dat bleek onder meer uit de verwijten die de partijleiders elkaar maakten op berichtenplatform X:
Het zijn afwegingen die ook binnen de Tweede Kamerfractie van NSC spelen. Hoe zorg je voor een betrouwbaar bestuur en voorkom je dat een mogelijke samenwerking met de PVV voor een splitsing in de nog jonge partij zorgt? Volgens Haagse bronnen is een aantal fractieleden fel tegen de samenwerking.
Dat geldt ook voor Ton Timmermans uit Weert, zo vertelde hij eerder in Nieuwsuur. "Ik vind Wilders geen betrouwbare partner". Hij is opgelucht dat Omtzigt "uit de fuik is gezwommen". Wel is hij benieuwd hoe Omtzigt met de kritiek omgaat die nu losbarst. "Degene die de stekker eruit trekt, krijgt de schuld. Hoe ga je daarmee om? Daar is Omtzigt niet altijd de handigste in."
Tijdens de ledendag voor de verkiezingen hoopte Jasper Nouws nog op een midden-linkse coalitie. Maar hij denkt nu dat er wel gesprekken gevoerd moeten worden met de winnaar van de verkiezingen. "Als de gesprekken over de rechtsstaat goed verlopen zijn, ga ik ervanuit dat de grondrechten beschermd zijn." Wat Nouws betreft kan NSC in een volgende ronde gewoon weer mee onderhandelen. "Met of zonder PVV of BBB maakt me niet uit, een minderheidskabinet is ook goed. Maar de PVV heeft niet mijn voorkeur omdat ik geschrokken ben van de inhoud van het partijprogramma."
Vertrouwen in Omtzigt
Bert Smit - die al op Omtzigt stemde toen die nog bij het CDA zat - zei in januari dat hij vertrouwen heeft in onderhandelaar Omtzigt omdat hij zo degelijk is. Dat vertrouwen is niet beschaamd. "Ik heb niet op Omtzigt gestemd omdat hij snel besluit, maar juist omdat hij niet snel besluit. Maar communicatief kan hij nog wel wat ondersteuning gebruiken."
Ook Nouws heeft nog altijd vertrouwen: "Sommige mensen noemen hem een twijfelaar, maar ik denk dat het goed is om te twijfelen. Om ergens achter te kunnen staan moet je eerst dertig keer twijfelen voor je iets zegt".
Hans van der Burg ziet dat anders. "Omtzigt is een goede dossiervreter, maar onderhandelen is politiek bedrijven op topniveau. Dat ligt hem minder".
Sinds de oprichting van NSC heeft Nieuwsuur regelmatig gesproken met leden over de ontwikkelingen binnen de partij:
