'Bosbranden kunnen een keerpunt vormen voor Australisch klimaatbeleid'

De hevige bosbranden die Australië al wekenlang in een greep houden, wakkeren ook de klimaatdiscussie in het land aan. Critici vinden dat de Australische regering te weinig doet aan klimaatverandering en zien de bosbranden als een gevolg daarvan. De premier, Scott Morrison, ziet dat compleet anders.

"Natuurlijk is het zo dat klimaatverandering leidt tot andere weerpatronen, maar het is een ongeloofwaardige suggestie om een direct verband te leggen met deze branden", zei de Australische premier gisteren tijdens een bezoek aan de brandweer in Sydney. En vandaag verdedigde hij opnieuw zijn klimaatbeleid.

Van maatregelen als het verkleinen van de lucratieve kolenindustrie wil Morrison niets weten. Australië is met afstand de grootste exporteur van kolen ter wereld en het vierde land op de lijst van steenkoolproducenten. De premier benadrukt dat er tienduizenden Australiërs in de sector werken en die banen wil hij behouden.

Economische belangen

"Industrie en ecologie staan hier tegenover elkaar", zegt Ad Borsboom, emeritus hoogleraar Pacific Studies (Radboud Universiteit Nijmegen). "Australië is een geweldige exporteur van kolen naar Vietnam, Zuid-Korea, India en China en verdient daar veel geld aan. De economische belangen zijn dus enorm en die wil de premier verdedigen."

Het is volgens hem de vraag of Australië zonder kolen zou kunnen. "Onlangs is nog in Queensland een energiecentrale op steenkool geopend", zegt Borsboom, die zelf jarenlang in Australië woonde. "Alternatieve energiebronnen worden vooral door de deelstaten uitgeprobeerd. En in de privésector komt het op."

Maar er zijn in Australië nog genoeg tegenstanders van schonere energie, vertelt Borsboom. Zij noemen duurzamere energiebronnen bijvoorbeeld onbetrouwbaar. "Deze zomer was ik in Australië en toen waren er grote stroomstoringen. Tegenstanders zeiden toen: zie je wel, daar komt het van."

Toch denkt hij dat de felle branden het tij zouden kunnen keren. "De branden zijn nu echt onbeheersbaar. Tot dusver lukte het steeds om een brand in 24 of 48 uur onder de knie te krijgen, maar de ene brand doet nu de andere ontstaan. Dit is voor de, grotendeels vrijwillige, brandweer niet meer te bestrijden."

Vast staat dat de zomers in Australië steeds droger en heter worden, zegt Borsboom. "Wat vroeger extreem was, is nu het nieuwe normaal geworden. De hitterecords worden elk jaar opnieuw verbroken. Ook de industrieën zelf zeggen langzamerhand: we moeten iets doen voor het klimaat."

Momenteel woeden er zo'n tweehonderd branden in Australië, waarvan meer dan de helft in de staat New South Wales. De vlammen hebben inmiddels honderden huizen verwoest en aan elf mensen het leven gekost.