Eén van de prioriteiten van een nieuw kabinet is het aanpakken van de groeiende tweedeling op de arbeidsmarkt. De Wet Werk en Zekerheid (WWZ) heeft de kloof tussen flex en vast werk op de arbeidsmarkt alleen maar groter gemaakt.
Al 13 jaar werkt Paul Koopman (58) op tijdelijke contracten met een onzeker inkomen. De laatste jaren als grond-steward voor de KLM. "Ik zou dolgraag een vast contract willen hebben. Mensen zoals ik staan letterlijk dag en nacht klaar voor het bedrijf. Wij doen structureel werk. We horen gewoon een vast contract te krijgen."
De politiek en de sociale partners slagen er al 15 jaar niet in om de problemen op de arbeidsmarkt op te lossen. Hoewel de crisis voorbij is, zijn er sinds de WWZ steeds minder laagopgeleiden met een vast contract. Alleen middelbaar- en hoogopgeleiden hebben van de wet geprofiteerd.
Bijna alle politieke partijen zijn het er over eens dat er iets gedaan moet worden aan de 'doorgeschoten flexibilisering', zodat meer mensen een vaste baan krijgen. Maar over de manier waarop lopen de meningen uiteen, ook bij de vier partijen die nu proberen een coalitie te vormen.
De werkgeversorganisaties noemen het huidige ontslagrecht te rigide. Maar de vakbonden willen niets weten van een aanpassing. GroenLinks is het met de bonden eens. Het CDA twijfelt. D66 en VVD zitten meer op lijn met de werkgevers.
Voor Rob Bootsman, eigenaar van een dakdekkersbedrijf, is de verplichting om bij ziekte twee jaar salaris door te betalen een groot probleem.
"Ik heb honderd mensen in vaste dienst. Soms is het zo dat ik op 1 januari al weet dat er drie mensen ziek zijn, die de rest van het jaar niet komen werken. Dan sta je aan het begin van het jaar al met honderdvijftigduizend euro in de min." Flexwerkers bieden dan uitkomst, zegt Bootsman. "Daar heb je geen financiële zorgen over."
Vroeger was iedereen in vaste dienst en huurde je alleen bij overproductie een flexkracht in. Nu is dat omgekeerd.
In politiek Den Haag is ook draagvlak voor het wegnemen van die risico's voor werkgevers. Bijvoorbeeld door bij ziekte niet twee jaar, maar één jaar door te betalen. Of zelfs zes weken, zoals in andere Europese landen.
Maar wie de rest van de ziekteperiode moet betalen en wie verantwoordelijk is voor bijvoorbeeld de re-integratie van zieke werknemers, zijn vragen waar de politiek zich de komende periode over moet buigen.
Bootsman hoopt dat het nieuwe kabinet ervoor gaat zorgen dat er meer vaste banen komen. "Vroeger was iedereen in vaste dienst en huurde je alleen bij overproductie een flexkracht in, want dat was duurder. Nu is het omgekeerd en is een flexkracht goedkoper."
Zijn sector werkt veel met zzp’ers omdat die goedkoper zijn. Die zijn vaak niet verzekerd tegen arbeidsongeschiktheid en pensioen "In mijn ideale wereld verzekeren zzp’ers zich verplicht tegen deze risico’s, zodat we niet concurreren op salaris", zegt Bootsman.
Steward Koopman weet in elk geval een ding zeker: als hij een vast contract heeft, is hij een gelukkiger mens: "Alles is makkelijker met een vast contract."
