Het is de allereerste strafzaak ooit tegen een voormalige Amerikaans president: de zwijggeldzaak waarin Donald Trump terechtstaat. De inhoudelijke behandeling is inmiddels twee weken bezig en "speelt zich af tegen een achtergrond van entertainment, porno en schandaal", zegt Lachlan Cartwright, verslaggever bij The Hollywood Reporter, die elke dag in de rechtszaal zit. "Het is een uniek proces, met een cast van roddelbladpersonages."
Maar ondanks al het spektakel is het maar de vraag of de zaak serieuze gevolgen voor Trumps verkiezingskansen zal hebben. Ongeacht of hij wordt veroordeeld.
Veel Amerikanen vinden dat Trump hier niet voor berecht zou moeten worden.
De zaak draait om zwijggeld dat Trump in 2016 via z'n toenmalig advocaat en rechterhand Michael Cohen betaald zou hebben aan porno-actrice Stormy Daniels en twee anderen. Daniels zou 130.000 dollar hebben gekregen. Dat is niet verboden, maar Trump betaalde het bedrag volgens de aanklager uit zijn campagnekas. Ook dat is niet illegaal, mits hij de betaling had opgegeven bij de kiescommissie.
Dan was de betaling echter publiek geworden, en dat wilde Trump volgens de aanklager voorkomen om zijn verkiezingskansen te beschermen. Daarom zou hij de betalingen als juridische kosten in de boekhouding hebben opgenomen. "Een doofpot-tactiek", in de woorden van de aanklager.
Oud-advocaat Cohen staat centraal in de zaak en is nu een getuige tégen Trump. "Hij hangt als een zwarte schaduw over het proces", zegt journalist Michael Isikoff, die een boek heeft geschreven over een van de andere zaken tegen Trump. "Cohen lijkt de kroongetuige van het OM."
Als aangetoond kan worden dat Trump valsheid in geschrifte heeft gepleegd om de uitkomst van de verkiezingen te beïnvloeden, is dat een strafbaar feit. Hij kan in dat geval maximaal vier jaar gevangenisstraf krijgen.
Het is nog maar de vraag of de jury meegaat in de redenering van de aanklager. "Normaal gesproken zou het vervalsen van de boekhouding slechts als kleine overtreding worden gezien", zegt Isikoff. Het is lastig om te bewijzen dat Trump er de verkiezingen van 2016 mee wilde beïnvloeden. "Veel Amerikanen vinden dat Trump hier niet voor berecht zou moeten worden."
Van tevoren werd deze aanklacht gezien als "marginaal", zegt Isikoff, zeker in vergelijking met de andere "veel ernstigere" zaken die lopen tegen Trump. Die gaan onder meer over Trumps vermeende pogingen om de verkiezingsuitslag van 2020 ongedaan te maken. Dat proces zal vermoedelijk pas na de presidentsverkiezingen van november worden behandeld.
Gevolgen voor Trump
De zwijggeld-zaak daarentegen is waarschijnlijk binnen een paar maanden voorbij. De jury zal dan ruim voor de verkiezingen met een uitspraak komen. Maar doordat het betoog van de aanklager behoorlijk wankel lijkt, is de kans groot dat de juryleden Trump vrijspreken of geen unanimiteit bereiken over veroordeling, denkt Isikoff.
En dat kan weleens gunstig voor Trump uitpakken. "Het zou een enorme overwinning voor Trump betekenen en voor zijn campagne. Hij kan dan zeggen: zie je wel, ze gaan achter mij aan voor van alles en nog wat, en ze kunnen mij niet veroordelen omdat dit allemaal verzonnen is."
Cartwright vindt juist dat de aanklagers een sterke zaak hebben, en die ook overtuigend verdedigen. "Ze zetten op briljante wijze uiteen hoe Trump de verkiezingen probeerde te beïnvloeden."
Hij wijst op de getuigenis van David Pecker, de voormalig uitgever van boulevardblad National Enquirer én een voormalige vriend van Trump. Stormy Daniels zou Pecker benaderd hebben met haar bewering dat zij een affaire met Trump had. Ze zou hebben gezegd dat zij daarmee via de National Enquirer naar buiten wilde treden. Pecker zou daarna contact met Cohen hebben gelegd over zwijggeld.
Cartwright beschrijft wat er in de rechtszaak werd gezegd: "Cohen en Trump vroegen Pecker: wat kun je doen voor onze campagne? En hij zei: ik zal de ogen en oren zijn. Ik zal negatieve verhalen van de markt kopen en we zullen negatieve verhalen over je rivalen publiceren, terwijl we tegelijkertijd verhalen publiceren die Donald Trump promoten. Dat is de kern van deze zaak."
Twaalf juryleden moeten oordelen of ze de bewijzen voldoende bewezen achten en of Trump dus schuldig is of niet. Cartwright: "Ik kan hun gezichten zien. Ze zijn duidelijk heel toegewijd, maar het is moeilijk te zeggen wat ze denken."
Isikoff denkt - ondanks zijn twijfels over de argumenten van de aanklagers - dat de kans uiteindelijk groter is dat ze Trump schuldig bevinden. "Zijn advocaten zullen dan zeker nog in beroep gaan en de zaak proberen te rekken. Een veroordeling zal niet fataal zijn voor Trumps kansen bij de verkiezingen, verwacht ik."