UPDATE: Agractie is vandaag (donderdag) uit het overleg over het landbouwakkoord met het kabinet gestapt.
Deze week is er overleg over het Landbouwakkoord, waarin afspraken worden gemaakt over de toekomst van de landbouw in Nederland. Boerenorganisaties vinden dat de monsterzege van de BBB bij de provinciale verkiezingen moet leiden tot soepelere afspraken voor boeren.
Bart Kemp, de voorman van Agractie, zat woensdag bij het overleg. "Ik heb het idee dat onze punten vandaag voor een groot deel onze kant op zijn gevallen", zegt hij in Nieuwsuur.
Ook LTO Nederland vindt dat de uitslag van de verkiezingen "aanpassingen aan het stikstofbeleid noodzakelijk maakt", aldus voorzitter Sjaak van der Tak. Over de gesprekken van woensdag wil hij vanwege "afgesproken vertrouwelijkheid" nog geen mededelingen doen.
Natuurorganisaties
Tot nu toe worstelt Den Haag met die verkiezingsuitslag én met de stikstofaanpak. BBB noemt het Landbouwakkoord te eenzijdig met te weinig perspectief voor boeren. Verschillende boerenbelangengroepen dreigden zich uit het Landbouwakkoord terug te trekken als hun - inmiddels opgeschroefde - eisen niet zouden worden ingewilligd.
Maar ook natuurorganisaties zitten aan tafel bij de gesprekken over het Landbouwakkoord, en die zullen niet happig zijn om concessies te doen.
Van de coalitiepartijen lijken CDA, VVD en ChristenUnie bereid de stikstofdoelen van het kabinet aan te passen, maar D66 niet. Provinciale D66-afdelingen denken er net zo over. "Sinds de verkiezingen gaat het niet ineens beter met de natuur en de waterkwaliteit", zei D66-lijsttrekker Marianne de Widt uit Utrecht dinsdag.
Volgens Kemp zullen de nieuwe provinciebesturen de plannen van de coalitie niet willen uitvoeren. "Daarin voelen wij ons gesteund."
Landschapsgrond
Voor Agractie is een belangrijk twistpunt in het Landbouwakkoord duidelijkheid over wat er met de landschapsgrond gebeurt, een tussenvorm van natuur- en landbouwgrond. Het kabinet wil zo'n 180.000 hectare aan landbouwgrond omvormen naar nieuwe natuur of een soort combinatievorm van landbouw en natuur. Boerenorganisaties vrezen dat er de komende jaren daardoor te veel landbouwgrond naar natuur gaat. "Het lijkt erop dat dit punt volledig van tafel is", zegt Kemp.
Uit een enquête bleek eerder dat de achterban van Agractie vindt dat landbouwgrond beschermd moet worden. Kemp: "Dit onderwerp is zo belangrijk. We gaan deze gebieden niet opofferen. Dan trekken wij onze conclusies en stappen op."
LTO Nederland verzet zich net als Agractie en een deel van de Tweede Kamer tegen verplichte opkoop of onteigening van boeren en wil dat ondernemers voor vergunningverlening worden afgerekend op basis van hun feitelijke, meetbare stikstofuitstoot.
Inzet boeren verhoogd
Volgens Kemp lijkt het voor de boeren ook de goede kant op te gaan met de bezwaren tegen de kritische depositiewaarde (KDW). Boeren willen dat die uit de wet wordt gehaald. De KDW is de hoeveelheid stikstof per hectare waarboven de natuur naar verwachting zal verslechteren. Voor elk type natuur is wetenschappelijk bepaald wat de KDW is: hoe stikstofgevoeliger de natuur, hoe lager de waarde. Kemp: "Wij willen daar echt van af. Dat lijkt nu ook de goede kant op te gaan. Het raakt in een stroomversnelling."
Landbouwminister Piet Adema laat desgevraagd weten dat de boeren hun inzet inderdaad hebben verhoogd. "Maar goed, we praten met elkaar. Het gaat hier echt over perspectief voor de boeren, voor de agrarische sector." Adema heeft er alle vertrouwen in dat het overleg door zal gaan. "Want het is van het grootste belang dat we met alle agrarische partijen komen tot een goed Landbouwakkoord. Voor die partijen zelf is het ook een kans mee te sturen over hun eigen toekomst."