Jan Kleinnijenhuis
verslaggever Nieuwsuur
Toezichthouder Autoriteit Consument & Markt (ACM) verwacht claims van energiebedrijven als niet wettelijk geregeld wordt hoeveel winst zij mogen behalen onder het prijsplafond. De Tweede Kamer zal zelf moeten bepalen wat een redelijke winst is voor energiebedrijven en dat wettelijk vastleggen, zegt ACM-voorzitter Martijn Snoep tegen Nieuwsuur.
Tijdens een hoorzitting vandaag reageerden veel Kamerleden verbaasd op de mededeling dat de toezichthouder op de energiemarkt niet kan bepalen wat een normale vergoeding is voor energieleveranciers. Dat had ACM eerder in een brief aan klimaatminister Rob Jetten laten weten.
De ACM vreest dat energiebedrijven besluiten van de toezichthouder over het prijsplafond zal aanvechten bij de rechter. "Dat betekent dat besluiten die wij nemen goed geborgd moeten zijn door de wet", aldus Snoep. Hij doet een oproep aan de politiek: "Geef ons een duidelijk wettelijk kader, dan kunnen wij dat uitvoeren."
Chaos
Als dat uitblijft, zal de rechter mogelijk besluiten over maximumwinsten of terugvorderingen onder het prijsplafond vernietigen. "Dan kunnen de energiebedrijven schadevergoeding eisen van de Staat, en dus van de belastingbetaler", zegt Snoep. Hij vreest voor "chaos" als de wetten onvoldoende helder zijn.
Minister Jetten voor Klimaat en Energie had de ACM gevraagd om te bepalen wat een 'redelijke' marge zou zijn voor de energiebedrijven, nu de overheid op 1 januari een prijsplafond wil laten ingaan. Consumenten betalen dan een vaste maximumprijs voor gas en elektriciteit. De overheid compenseert de energiebedrijven voor het verschil tussen die plafondprijs en de prijs die zij eigenlijk zouden rekenen.
Maar de ACM zegt niet te kunnen bepalen wat zo'n redelijke marge is. "Dat vergt een oordeel van de politiek", zegt ACM-voorzitter Snoep. "Alleen zij kunnen bepalen wat redelijk is." Als dat eenmaal wettelijk is vastgelegd, dan kan de ACM die wet gaan uitvoeren, zegt Snoep.
Externe partij
De toezichthouder wijst erop dat energiebedrijven onder een zogeheten 'licht toezichtsregime' vallen. "Dat betekent dat wij niet alles weten van energieleveranciers", zegt Snoep. "We kunnen informatie bij hen opvragen als daar aanleiding toe is, maar we kijken niet permanent mee in hun boeken."
Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat liet eerder weten "verrast" te zijn dat de ACM zegt geen marge te kunnen bepalen. Minister Jetten wil daarom een onafhankelijke externe partij alsnog vragen een redelijke winst voor energiebedrijven vast te stellen.
Om het prijsplafond toch op 1 januari te laten ingaan, wil Jetten in januari en februari energiebedrijven volledig vergoeden voor hun omzetverlies. Vanaf 1 maart zou een vergoeding op basis van hun inkoopprijs plús de te bepalen marge het uitgangspunt moeten worden.
Een woordvoerder van minister Jetten wil niet reageren op de mogelijkheid dat energiebedrijven claims zullen indienen. "Daar wil ik niet over speculeren", zegt hij.
